COLUMN: ‘Cancer, qui est le prochain? Stromae slaat de nagel op de kop’

‘Cancer, qui est le prochain?’ zingt Stromae. Ik kan het zelf niet beter verwoorden. Wanneer je van heel dichtbij geconfronteerd wordt met kanker, wordt elk geval van de ziekte in je omgeving nog eens dubbel onderlijnd. De mama van een vriendin, m'n buurman, een 23-jarig meisje uit de buurt... Ik zou liegen, mocht ik zeggen dat ik nooit heb gedacht aan het ‘Erin Brockovich’-scenario. Denk: kankerverwekkende stoffen in ons kraantjeswater of onze grond. Want hoe is het mogelijk dat zo veel mensen getroffen worden door diezelfde ziekte?

Sinds een zevental maanden is kanker constant aanwezig in ons huis, m'n gedachten en het lichaam van m'n mama.

Wanneer ik de cijfers bekijk, besef ik dat het geen zin heeft om met diep decolleté en op hoge hakken op zoek te gaan naar een vervuilend bedrijf dat ik als boosdoener kan aanduiden. Spijtig genoeg is het veelvuldig voorkomen van kanker in mijn – en waarschijnlijk ook jouw – omgeving de harde realiteit. Wereldwijd eist de ziekte jaarlijks zo’n 8 miljoen levens, wat meer is dan hiv/aids, tuberculose en malaria samen. Het feit dat we in januari op enkele weken tijd meerdere legendes verloren aan kanker, is daar nog maar eens het trieste bewijs van.

Toen ik mijn vrienden vertelde dat m'n ma kanker heeft, wist ik dat ik ze in een vervelende situatie zette. Dat vervloekte woord is als een Dooddoener – jep, Harry Potter-fan – die alle zuurstof uit de conversatie zuigt en je gesprekspartners achterlaat met de onmogelijkheid een gepast antwoord te vinden. Wat zeg je tegen iemand die net heeft gehoord dat haar mama een ziekte heeft die elk jaar zoveel slachtoffers maakt? Ik zou het ook niet weten. Ze hoefden ook niets te zeggen. Het enige wat ze voor mij konden en kunnen doen – hoe cliché het ook mag klinken – is hun ouders eens flink vastpakken. Dankbaar zijn voor wat ze hebben in het leven, zonder ooit iets vanzelfsprekend te vinden. Beseffen dat ‘een goede gezondheid’ eigenlijk het mooiste is wat iemand hen op het zoveelste nieuwjaarsfeest kan toewensen. En zich geregeld laten testen, dat vooral.

 

 

Ik besef nu dat 'een goede gezondheid' eigenlijk het mooiste is dat iemand je met nieuwjaar kan wensen.

Kanker is een rotziekte. Maar in elk ongeluk kan je een klein beetje geluk vinden, dat is en blijft mijn motto. Het besef en de dankbaarheid die deze confrontatie met kanker onze familie heeft gegeven, is een enorm geschenk. Ik kan ‘s avonds naast m’n ma in de zetel zitten en domweg glimlachen, omdat we samen kunnen genieten van de fratsen van Frank en Eddy in ‘Thuis’. Wanneer ze zegt – ik durf niet ‘zaagt’ schrijven, ze gaat dit ook lezen – dat ik mijn strijk moet doen, denk ik twee keer na voor ik haar toesnauw dat ik zelf wel zal beslissen wanneer dat nodig is. Niet dat dat nooit meer gebeurt, ik ben ook niet perfect. Voor elk moment dat ik merk dat ze even, heel even, vergeet dat die slechte cellen in haar lijf zitten, ben ik dankbaar. Om het nog maar eens met een cliché te zeggen: je weet pas wat je hebt, wanneer je het dreigt te verliezen.

Ondertussen blijf ik hoopvol. Want mijn mama is oké. Ondanks de uitzaaiingen van de borst naar de botten en het feit dat we er dus niet ‘op tijd' bij waren, heeft ze na meer dan een half jaar nog niet echt (fysiek) afgezien door de kanker. Dankzij de geneeskunde, die ondertussen zover staat dat ze met medicatie (en heel wat geluk) de kanker onder controle kan houden, is de grootste uitdaging voor mijn mama voorlopig om te leren leven met het idee dat die rotte ziekte waarschijnlijk voor altijd in haar lichaam zal zitten. Niet geweldig, maar zo veel beter dan het worstcasescenario.

Daarom is deze dag zo belangrijk. Omdat er ooit een remedie komt tegen kanker. Omdat er steeds meer patiënten zoals mijn ma zullen zijn, die tijd en hoop krijgen dankzij de wetenschap, en meer kinderen zoals ik, die de kans krijgen om die dankbaarheid te voelen. Omdat de levensverwachting en -kwaliteit van kankerpatiënten blijft stijgen. En omdat we ondertussen, terwijl we wachten op die remedie, verdomd goed bezig zijn om op de best mogelijke manier met die verschrikkelijke ziekte om te gaan. Patiënten, verplegend personeel, dokters, vrijwilligers, onderzoekers, familie van patiënten en achtergebleven familie, allemaal verdienen ze het om vandaag in de schijnwerpers gezet te worden voor hun vechtlust. Bedankt en sterkte, want #samentegenkanker staan we sterker.