Maaike Neuville: ‘Populariteit van acteurs gaat in golven. Ik zat een hele tijd in de slechte golf’

Ooit speelde ze – in haar eigen woorden – de blonde spring-in-’t-veld met de grote ogen in onder meer ‘Van Vlees en Bloed’, ‘Katarakt’ en ‘De Rodenburgs’. In 2019 is Maaike Neuville een drukbezette actrice met mooie (hoofd)rollen in erg uiteenlopende projecten, regisseur van enkele kortfilms en mama van een 3-jarige dochter, om lesgever aan de hogeschool, milieuactiviste en supporter aan de zijlijn voor haar partner, filmmaker Bas Devos, niet te vergeten. Geen wonder dat haar immuunsysteem het af en toe begeeft en ze snotterend en een beetje nasaal klinkend plaatsneemt voor een babbel over haar nieuwe serie en haar nieuwe leven.

Het is sinds ‘Clan’ uit 2012 geleden dat we je in een televisieserie zagen. Was het een bewuste pauze?

‘Deels wel en deels niet. Als actrice wilde ik natuurlijk heel graag spelen. Ik bleef dus castings doen, maar daar kwam nooit iets uit voort. Ik kreeg meermaals nee te horen of werd zelfs niet meer uitgenodigd. Ik heb het er eens met een castingdirecteur over gehad, en hij zei dat dat in golven gaat. Soms zijn acteurs heel populair en soms gaat dat ineens weg. Ik vermoed dat ik in die tweede golf zat. Langs de andere kant waren er mogelijkheden die ik heb afgehouden omdat ik wel iets wou doen waar ik écht mijn tanden in kon zetten. Ik wilde dat het klopte. Daarom heeft het even geduurd voor ik weer iets heb gedaan. Maar ik ben dankbaar dat het zo is gelopen, want daardoor heb ik voor iets anders kunnen kiezen, namelijk een master regie aan de filmschool. Dat was iets wat ik allang wilde doen, en door die mindere castings had ik plots de tijd. Bovendien verander je als mens en als speler ook, zeker tussen de leeftijd die ik toen had en nu. Dankzij die pauze kan ik met De Dag terugkomen als iemand anders en tonen hoe wendbaar ik ben als actrice.’

Heb je onmiddellijk ja gezegd op ‘De Dag’?

‘Ja (beslist). Als iets klopt, weet ik dat direct. Ik hoorde van de reeks van een vriend die was gaan casten, en iets binnen in mij zei ja. Toen werd ik gebeld door Michiel Devlieger (creatief directeur fictie bij Woestijnvis, red.) op een moment dat ze al heel lang aan het casten waren voor de rol van Freya Van Landschoot, een van de gegijzelden. Ze hadden al veel jonge vrouwen gezien voor die rol toen ik auditie ging doen, maar de meningen van de schrijvers, de regisseurs, de producent en iedereen die die beslissing maakt, liepen blijkbaar uiteen. Ik vermoed dat ik een soort symbiose van al die meningen bleek te zijn (lacht).’

Dankzij mijn acteerpauze kan ik met ‘De Dag’ terugkomen als iemand anders en tonen hoe wendbaar ik ben als actrice.

Wat vind je zo goed aan de serie?

‘Ze zit supergoed in elkaar. Er is over alles keihard nagedacht, niets zit er zomaar in. Doordat het verhaal van de gijzeling twee keer vanuit een ander standpunt wordt verteld (een aflevering vanuit het standpunt van de politie, de volgende vanuit dat van de gijzelnemers, red.) heb je twee afleveringen nodig om een geheel te vormen. Zelfs ik, als actrice in de serie, dacht tijdens het kijken soms: waarom doet hij of zij dat?, om in de volgende aflevering de puzzelstukjes perfect in elkaar te zien vallen. Mijn vriend en ik hebben alle twaalf afleveringen in twee dagen uitgekeken. We konden gewoon niet stoppen (lacht).’

Het idee voor de serie ontstond tien jaar geleden al bij bedenkers Jonas Geirnaert en Julie Mahieu. Hoe was de samenwerking met hen?

‘Het is heel aangenaam om samen te werken met mensen als Jonas en Julie, die zó veel liefde hebben voor het project. Het zijn ook heel zachte mensen. Ze waren altijd aanwezig op de set met hun zachte maar toch felle enthousiasme, en dat was een aangename aanwezigheid. Ik voelde me erg goed ondersteund. Je merkte heel hard dat De Dag niet zomaar iets was wat snel in elkaar geflanst moest worden om snel op de zender gegooid te worden en snel veel kijkers te bereiken. Jonas en Julie hebben tijd en geld gekregen, en ze hebben de serie vanuit een diep verlangen gemaakt. Dat lees je echt in elke scène.’

Ooit wil ik samen met mijn partner iets maken, maar we moeten dan eerst een liefdesbasis opbouwen die tegen een stootje kan.

Zou jij het zien zitten om zo nauw samen te werken met je partner, zoals zij hebben gedaan?

‘Bas en ik hebben dat tot nu toe nog niet echt gedaan. In zijn film Violet zit ik zo’n 30 seconden. In de volgende kom ik waarschijnlijk in een paar scènes langs, dus het bouwt wel op (lacht). Maar ik vind het goed zo. We hebben voorlopig nog genoeg projecten thuis om over te spreken en mee bezig te zijn, namelijk ons gezin. Ik vind het wel leuk dat je apart van elkaar werkt en met een afstand en een frisse blik kan kijken naar het project van de ander. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat ik niet eens heel graag met hem wil samenwerken: hij als regisseur en ik als actrice. We willen ook heel graag ooit samen iets maken, een film of een reeks. Maar ik denk dat het goed is dat we dan eerst een liefdesbasis hebben opgebouwd die tegen een stootje kan (lacht).’

In 2019 heb je twee films en twee series die uitkomen. Daar komt heel wat aandacht bij kijken. Neem je die er graag bij?

‘Die hoort erbij, dus ik neem die erbij. Ik heb er beter mee leren omgaan omdat ik nu besef dat die aandacht deel is van mijn job. Vroeger vond ik het lastiger. Al heb ik ook geleerd om meer mijn gevoel te volgen en minder mensen te proberen pleasen, bijvoorbeeld wanneer iemand op de foto wil. Ik zeg heel vaak ja, maar er zijn zo van die dagen waarop ik gewoon geen zin heb om op de foto te staan. Dan probeer ik te volgen wat ik voel in plaats van het toch maar te doen.

Als speler wíl ik natuurlijk dat mensen naar mij kijken. In de recente rollen die ik sinds De Dag heb gespeeld, is het gelukkig zo dat ik er heel anders uitzie of iemand speel die ver van mij af staat. Dat zorgt voor een soort bescherming. Ik voel me niet geschaad als ik erop word aangesproken, want het gaat dan niet over mij, maar over het personage. Maar ik scherm me zeker af en ga niet op alle vragen in.’

We zullen je dus niet snel in ‘De Slimste Mens Ter Wereld’ zien.

‘Ik denk dat ik daar ooit al voor gevraagd ben, maar ik heb die kennis gewoon niet (lacht). In actualiteit ben ik niet goed. Ik heb ooit meegedaan aan De Pappenheimers, en dat was genoeg. Ik denk dan: voilà, dat heb ik dan ook weer gehad, dus waarom zou ik dat nu nog eens doen?’

Waar het kan, gebruik je je bekendheid voor de goede zaak. In juni deed je mee aan een zogenaamde plastic attack (aankopen in de supermarkt uitpakken aan de kassa en plastic afval achterlaten, red.).

‘Zeker. In de eerste plaats zet ik me natuurlijk in voor het milieu omdat ik er zelf mee bezig ben. Het welzijn van de wereld en het klimaat is iets waar ik al meer dan tien jaar bezorgd over ben. Als ik dan over zo’n actie als de plastic attacks hoor, denk ik inderdaad: als ik íéts meer invloed kan uitoefenen omdat ik eens in iets heb meegespeeld, dan graag. Als er daardoor over wordt geschreven en mensen geïnteresseerd raken of beginnen te geloven dat het toch anders kan en dat zij ook minder plastic kunnen gebruiken, twijfel ik geen seconde. Ik wilde vooral de mensen die zulke dingen organiseren, steunen. Ik ga dan ook volledig akkoord met het initiatief en ben dankbaar dat zij het hebben opgestart.’

Lukt het jou om volledig plasticvrij te leven?

‘Het is zeker niet onmogelijk, maar op dit moment lukt het me nog niet. Ik doe wel veel moeite. Er is bij ons in de buurt een verpakkingsloze biowinkel opengegaan, en daar ga ik nu mijn boodschappen doen. Het vraagt wel wat extra moeite en soms is het zelfs frustrerend, want je staat daar met al je glazen potten, doosjes en linnen zakjes, en je moet alles vullen en wegen. Het duurt wat langer, maar ik maak er dan een deel van ons weekend van en doe het met mijn dochter. Het klinkt misschien melig, maar ik word echt warm vanbinnen als ik havermout in een glazen pot kan gaan halen in plaats van alweer in plastic verpakking. Natuurlijk heeft niet iedereen zo’n winkel in de buurt, maar vroeger koos ik in de gewone supermarkt producten op basis van de verpakking om zo plastic te vermijden. Als iedereen dat zou doen, denk ik dat het snel gedaan zou zijn met al die verpakkingen, want als consument heb je écht wel macht. We denken nog te vaak: wat kan ik in godsnaam in mijn eentje doen? Alleen kan je niets doen, maar als je bekijkt met hoeveel we waren op de klimaatmars – ik geloof nog altijd dat we met 75.000 mensen waren – zie je dat we met al die kleine zelfjes samen wél iets kunnen betekenen. Toen we daar op straat stonden, waren we eigenlijk het beleid aan het maken. Alleen is het jammer dat België dan niet altijd wil luisteren.’

Op het moment dat mijn biologische klok “Nu!” zei, was er niets meer tegenin te brengen.

Heeft het moederschap je engagement daarin versterkt?

‘Absoluut. Je vraagt je af in welke wereld je wil dat je kind later terechtkomt. Ik word daar soms echt héél moedeloos van. (stil) Ik probeer het zo goed mogelijk te doen, maar je hebt een erg grote groep mensen nodig om iets te veranderen. Ik denk soms na over wat er zou gebeuren als er niets verandert, maar ik besef ook dat je met die gedachten niets koopt, dus dan blijf je maar op allerlei verschillende manieren proberen. Als ik dan zie dat er in de school van mijn dochter – ze zit in de kleuterklas – een projectweek gedaan wordt over plastic soup, vind ik dat prachtig. Wij waren daar als kind totáál niet mee bezig. Nu worden kinderen er al vroeg mee geconfronteerd, dus zij zullen veel bewuster zijn. Dat stemt me wel hoopvol.’

Heeft het je ook op andere vlakken veranderd?

‘Wacht even, hè (snuit de neus). Dat ik vaker ziek ben (lacht)! Het moederschap heeft me sowieso bewuster doen leven en bewustere keuzes doen maken. Ik heb daarnaast sinds de geboorte van mijn dochter een heel sterk verlangen gevoeld om te beginnen creëren, om zelf te schrijven en te filmen. Ik weet niet precies waaruit dat voortkomt, misschien omdat ik het mooiste project ooit heb gemaakt door mijn dochter te maken en dat daaruit een soort creatiedrang is ontstaan. Ik heb ook het gevoel dat ik veel meer met beide voeten op de grond sta, waardoor ik anders speel, veel meer gegrond. En ook relativeer ik nu veel meer. Het lijkt misschien een tegenstelling wat ik nu ga zeggen: je hebt iets wat je onvoorwaardelijke liefde heeft, dus daarnaast lijkt alles veel minder belangrijk. Maar het rare is dat net doordat alles minder belangrijk wordt, je er makkelijker helemaal voor kan gaan. Je voelt namelijk niet meer die druk dat je iets móét bereiken. Je denkt gewoon: dit is het belangrijkste in mijn leven. Dat andere is ook belangrijk, maar als het zou wegvallen, tant pis. Daardoor ben je niet meer bang om te falen en kan je je volledig geven.’

Was je bang voor de gevolgen die het moederschap zou hebben voor je acteercarrière?

‘In de jaren ervoor was ik er zeker mee bezig. Ik vroeg me af of het wel het juiste moment was. Maar ik denk dat veel vrouwen zullen herkennen dat als het moment er is en je biologische klok “Nu!” zegt, er niet veel tegenin te brengen is. Het is dan ook geen rationele, maar een instinctieve, natuurlijke, biologische keuze geweest. Het moest “nu” (lacht). En het cliché blijkt waar: het is echt het beste wat me is overkomen. Absoluut.’

Je bent momenteel aan het schrijven aan je eerste eigen langspeelfilm. Kan je daar al iets meer over vertellen?

‘Ik kan vertellen dat ik de film niet alleen aan het maken ben, maar in nauwe samenwerking met vier actrices die ook vriendinnen zijn. Het is de bedoeling dat zij er alle vier in acteren, en ikzelf ook. Ik heb net scenariosteun gekregen, dus in februari begin ik aan het scenario te schrijven. Maar nu heb ik eerst een maandje vakantie, want ik heb net twee films na elkaar opgenomen (‘Yummy’ en ‘All of Us’, red.). Sowieso is het een project van jaren. Mijn lief is filmmaker, en hij doet er gemiddeld vijf jaar over, wat nog snel is. Het zal dus nog niet voor direct zijn (lacht).’

Mijn dochter is het mooiste project dat ik ooit heb gemaakt, en daaruit is nog meer creatiedrang ontstaan.

Waarover zal de film gaan?

‘De rode draad is losbreken en uit je comfortzone stappen. Wat ik heel graag wil doen met de film, is het hokjesdenken doorbreken, onder meer in het onderscheid tussen man en vrouw. Waar we het volgens mij ook over moeten hebben, is wat mannelijkheid en vrouwelijkheid juist is. Een man kan bijvoorbeeld veel vrouwelijker zijn dan een vrouw. Ik las onlangs op Facebook dat er vroeger bij de indianen vijf geslachten waren, wat ik heel mooi vind. Het is door de komst van de witte mens dat dat geloof onderuit is gehaald. Maar we zijn dus wel in staat om op een veel opener manier naar elkaar te kijken. Dat vind ik interessant. Op dat gebied is er echt een resem aan personages die we nog niet eens hebben aangeraakt in films en series.’

Wat wens je voor het komende jaar?

‘Dat ik mezelf kan toestaan om te schitteren, er te mogen staan. Vroeger had ik altijd een soort van zelfbewustzijn over me, bijna een gêne. Dat wil ik loslaten. Het vergt moed om in de schijnwerpers te staan, besef ik nu. Alle mensen op aarde wens ik dan weer een immer groeiend bewustzijn toe over de wereld waarin ze leven, naast een grotere connectie met de natuur. En ik wens voor mijn gezin vooral heel veel plezier.’