'Geen make-up dragen en me niet ontharen zie ik als een manier om me af te zetten tegen het patriarchaat en het heersend schoonheidsideaal.'
Feministe en activiste Ashley Vandekerckhove (29): ‘Er zijn nog te veel heikele punten waarop we als vrouw gediscrimineerd worden’
Bij Flair houden we van vrouwen die dingen in beweging zetten, die durven, die springen, die tegen de schenen durven te schoppen en die ons inspireren tot grootse dingen. Dertig weken lang laten we elke week een markante jonge vrouw aan het woord. Deze week aan de beurt: Ashley Vandekerckhove.
Meet Ashley
- Werd op 29 juni 1991 geboren in Kortrijk.
- Bezit twee masterdiploma’s; een in theoretische en experimentele psychologie en een in gender en diversiteit (UGent).
- Is naast logistiek assistente bij Fedasil ook grassroots-activiste en vrijwilligster die opkomt voor vrouwen- en dierenrechten.
- Noemt zichzelf een radicaal intersectioneel feministe, maar ook veganiste, ecologiste, antikapitaliste en LGBTQI-bondgenote.
- Schrijft columns voor onder meer het online magazine De Wereld Morgen.
Dat Ashley Vandekerckhove (29) geboren werd in een kansarm gezin en alsnog twee masterdiploma’s wist te behalen, is al bewonderenswaardig. Dat ze zich daarbovenop inzet voor vrouwen- en dierenrechten, maakt de West-Vlaamse alleen maar een nóg straffer rolmodel.
Haar dertigste verjaardag is nog lang niet in zicht, maar toch bezit Ashley Vandekerckhove een cv om u tegen te zeggen. Zo werkte ze als beleidsmedewerkster bij de Nationale Vrouwenraad en is ze nu logistiek assistente bij Fedasil. Daarnaast was ze tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 lijsttrekster bij PISS-OFF, een Gentse kieslijst waarmee ze pleitte voor gratis toiletten voor alle Gentenaars, en mocht ze zich tot voor kort vicevoorzitster van de Oost-Vlaamse afdeling van dierenrechtenpartij DierAnimal noemen. Maar ze ziet zichzelf niet alleen als een radicaal intersectioneel feministe en veganiste, maar ook als een ecologiste, antikapitaliste, LGBTQI-bondgenote en opiniemaakster. Dat de West-Vlaamse een groot rechtvaardigheidsgevoel heeft en een straffe madam is, zijn understatements. Als telg van een kansarm gezin en een rape survivor (verkrachtingsslachtoffer, red.), zoals ze zichzelf noemt, weet Ashley maar al te goed dat het leven knokken is. Net daarom vindt ze het zo belangrijk om op te komen voor de rechten van zij die langs de zijlijn staan en wil ze hen motiveren om hun stem te gebruiken.
Je noemt jezelf een radicaal intersectioneel feministe. Wanneer kwam je voor het eerst op voor vrouwenrechten?
‘Wel, eigenlijk was ik al feminist nog voor ik wist wat dat woord eigenlijk betekende (lacht). Zo herinner ik me een les in het vijfde leerjaar waarbij de meisjes moesten breien en de jongetjes moesten timmeren. Ik wilde veel liever timmeren, want ik haatte breien, maar dat mocht niet. Dat kon ik als kind echt niet vatten. Op de middelbare school besloot ik na enkele jaren van de studierichting Latijn over te stappen naar de richting wetenschappen-wiskunde. “Zou je dat wel doen?” vroeg een leerkracht me. “Je weet toch dat meisjes niet zo sterk zijn in meetkunde als jongens, hé?” Dat was opnieuw zo’n voorval waarvan ik dacht: dit kán toch niet? In 2015 besloot ik me toe te spitsen op feministisch activisme, maar omdat ik niet onderuitgehaald wilde worden tijdens discussies, wilde ik het onderwerp door en door kennen. Ik wilde theoretisch onderlegd zijn om mijn tegenstanders weerwoord te bieden en ik ben nog steeds heel blij dat ik dat masterdiploma gender en diversiteit heb behaald. Die studie was echt een openbaring voor mij.’
‘Feminisme is geen fase in mijn leven, het is mijn passie’, zei je in een eerder interview. Het symbool van feminisme staat op je pols getatoeëerd, je draagt geen make-up en je weigert je te ontharen. Is dat wat je bedoelt met radicaal intersectioneel feminisme?
‘Inderdaad. Geen make-up dragen en me niet ontharen zie ik als een manier om me af te zetten tegen het patriarchaat en het heersend schoonheidsideaal, dat nog altijd te veel in het teken van mannen behagen staat. Bovendien spaart die keuze me heel wat geld uit (lacht). Weet je, mijn hele jeugd lang heb ik niets gehad waar ik gepassioneerd door was. Plotseling was daar die feministische ontwaking en dacht ik: ja, dat is het. Ik kon er niet over stoppen, en dat lukt me nog steeds niet. Sommige mensen zijn me beu en soms moet ik me inhouden, maar dat voelt bijna aan als censuur. Wat gendergelijkheid betreft, is er nog veel werk aan de winkel. Er zijn simpelweg nog te veel heikele punten waarop we als vrouw gediscrimineerd worden, en de (r)evolutie blijft uit als we er niet over praten.’
Een van je stokpaardjes als feministe is genderinclusief taalgebruik. Zo nam je tijdens je masterthesis de Nederlandse taal onder de loep die volgens jou androcentrisch is. Wat zou je graag anders zien?
‘Androcentrisme is het mannelijke als norm nemen. Woorden zoals “student” en “werknemer” worden gebruikt voor zowel mannen als vrouwen. Dat gegeven geeft nog maar eens het heersende seksisme in onze maatschappij weer. Het Nederlands is heel androcentrisch en het is moeilijk om dat te veranderen. Als iemand naar een groep wijst en zegt: “Daar staat dertig man” en ik zie er twee vrouwen bij staan, dan kan ik het niet laten om die persoon daarop aan te spreken. Zulke zaken onderstrepen de hedendaagse machtsonevenwichten tussen vrouwen en mannen en daarom wil ik ze graag de wereld uit. In mijn scriptie pleitte ik voor genderinclusief taalgebruik, geen genderneutraal taalgebruik. Want neutraal in een patriarchale wereld is nog steeds mannelijk. Onder genderinclusief taalgebruik vallen vrouwen en mannen, maar ook non-binaire personen.’
Wat heb je in al die jaren als feministe en activiste geleerd?
‘Als er iets is wat ik heb geleerd, is het wel dat vrouwen niet bang hoeven te zijn om hun mening te uiten. We zijn daar nog steeds veel te braaf in, terwijl zoveel mannen te pas en te onpas hun mening spuien zonder er vooraf over na te denken. Zo lijkt het toch. Ze overschatten zichzelf, terwijl wij vaak meer kennis over een bepaald onderwerp hebben dan zij. Wij vrouwen hoeven echt niet onder te doen.’
Wat brengt de toekomst voor jou? Welke dromen of ambities zie je nog graag verwezenlijkt?
‘Ik heb véél dromen. Een ervan is een organisatie oprichten die bedrijven doorlicht op vlak van gender en diversiteit door undercoverpersoneel in te schakelen. Alleen zo kan je een deftig rapport schrijven over de structurele vormen van zaken als racisme en seksisme binnen een bedrijf en kan je een gepast advies formuleren. Het zou bovendien de gedroomde manier zijn om mijn diploma in theoretische en experimentele psychologie en mijn diploma in gender en diversiteit te benuttigen.’
Tot slot: wie is jouw rolmodel?
‘Ik vind “rolmodel” een gevaarlijk woord, want je kent een mens nooit voor de volle honderd procent. Een persoon kan een rolmodel voor je zijn en achteraf racistische of seksistische gedachten blijken te hebben. Maar als íémand mij geïnspireerd heeft, is het wel mijn papa, die in december onverwachts overleed. Aan de keukentafel kon er altijd gepraat worden over onderwerpen als ongelijkheid en mensenrechten. Daar heb ik veel uit geleerd. Mijn vader was onder meer vakbondsafgevaardigde en nam het altijd op voor zijn collega’s. Het vuur dat ik in mij heb branden, heb ik van hem.’
Waarom Ashley?
Redactrice Kaatje: ‘Ashley zegt niet zomaar iets. She educated herself, zodat ze critici met gemak onder tafel kan praten. Ze spreekt zich ook duidelijk uit als radicaal feminist, een woord waar nog (te) veel jonge vrouwen vies van zijn. Sterk!’
Nog meer markante vrouwen onder de 30:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
