Elke maand tipt een van onze redactrices je een must-read. Zo van die boeken die je niet kan wegleggen en waarvan je niet wil dat ze eindigen. Redactrice Eline las ‘Ik ben er niet’ van Lize Spit, de opvolger van ‘Het smelt’.
Al sinds de release eind vorig jaar stond ‘Ik ben er niet’ op mijn must-readlijstje, maar mijn eeuwige uitstelgedrag zorgde ervoor dat ik pas aan het begin van de zomer naar de boekhandel fietste om ‘m te kopen. Dat uitstelgedrag was echter nergens meer te bespeuren zodra ik aan het verhaal begon.
Waarover gaat ‘Ik ben er niet’?
De verteller in ‘Ik ben er niet’ is Leonie, ofwel Leo, een echte milennial – al zou ze dat zelf waarschijnlijk niet zeggen – die in Brussel studeerde en daar bleef plakken met haar lief Simon. Ze zijn al tien jaar samen. De twee dragen de littekens van hun verleden, waarin ze beiden hun moeder verloren. Maar samen zijn ze dolgelukkig, zo lijkt het. Tot Simon na een nacht doorzakken thuiskomt met een vreemde tatoeage achter zijn oor en alles verandert. ‘Langzaam valt Leo’s minutieus opgebouwde bestaan uiteen, tot het punt waarop het gevaarlijk wordt’, zegt de flaptekst.
Favoriete quote?
Ik heb geen minuut moeten zoeken naar mijn favoriete quote. Eén zin in het boek vond ik zo mooi en betekenisvol, dat ik er een foto van nam. Zodat ik ‘m niet meer zou vergeten.
Misschien hoorde het zo, dat je van de meest alledaagse, veilige, dierbare dingen niet de kans kreeg afscheid te nemen, want zodra je wist dat ze zouden verdwijnen bestonden ze eigenlijk al niet meer. [...] Geluk was net als de zon zo ontworpen dat je er nooit recht in kon kijken.
Mooi, toch? Niemand doet analogieën en metaforen zoals Lize Spit ze doet, als je ‘t mij vraagt.
Waarom moet je ‘m lezen?
Wat moet Lize Spit stress gehad hebben om dit boek te schrijven, de opvolger van een debuutroman die op zo veel enthousiasme onthaald werd. Vermoedelijk is het laatste wat ze wil dat ‘Ik ben er niet’ vergeleken wordt met ‘Het smelt’. Maar ik ga het toch doen. Ik vind dit boek nog beter dan het eerste. Mogelijks ligt dat aan het feit dat ik aan ‘Het smelt’ begon met immens hoge verwachtingen, gezien de enorme populariteit van het boek toen. Hoewel ik het erg goed vond, kónden die bijna niet ingevuld worden. Aan ‘Ik ben er niet’ begon ik met een open mind.
Net als in ‘Het smelt’ speelt Spit met twee tijden, al liggen ze hier minder ver uit elkaar. ‘Ik ben er niet’ begint met een soort flashforward die meteen een enorme spanning creëert. Er staat iets potentieel vreselijks te gebeuren, en net als in ‘Het smelt’ weet je pas helemaal op het einde wat dat juist is. Na die openingsscène keert Leonie terug naar enkele maanden eerder, waar het verhaal begint. Het zorgt ervoor dat je als een malle begint te lezen, want je nieuwsgierigheid is meer dan getriggerd. Op de perfecte momenten is er weer een vooruitblik, waarin je telkens net genoeg informatie cadeau krijgt om te blijven lezen. Het is dan ook lang geleden dat ik een boek zo snel uit had. Eerlijk is eerlijk: de ontknoping van ‘Het smelt’ overtreft Spit niet, maar dat is dan ook een moeilijke opdracht.
Lize Spit is zo handig met taal. Ze verzint de gekste metaforen en analogieën die je toch steeds weer doen denken: amai, ja! Tegelijkertijd blijft het heel leesbaar. Over het onderwerp van manische depressie en bipolaire stoornis wordt weinig geschreven of gesproken. Het is interessant om het van dichtbij te bekijken. Spit heeft trouwens persoonlijke ervaring met de ziekte en ging een kijkje nemen in de psychiatrie, dus ze weet waarover ze schrijft.
Een persoonlijk positief puntje is dat Leo en Simon zich min of meer in mijn leefwereld bevinden, waardoor er veel herkenbaarheid in het verhaal zit. Ze zijn late twintigers of jonge dertigers, en zitten op dat kruispunt in het leven waarop je omgeving begint te kiezen voor een gesetteld leven. Bovendien speelt het verhaal zich af in Brussel. De hoofdstad wordt in detail en waarheidsgetrouw beschreven. Het is fijn om je het decor van het verhaal levendig te kunnen voorstellen.
Ik ben er niet – € 25,99 – Das Mag Uitgevers
Meer #Flairbookclub:
