12 bewuste shopadresjes voor wie circulaire economie wil ontdekken

Back it up

Begin jij ook weleens enthousiast aan een nieuwe sport en koop je dan vol goede moed alles nieuw, maar blijken die spullen drie maanden later toch vooral stof te vergaren? Niet ­getreurd, Decathlon koopt die graag van jou over. In plaats van Black Friday doen zij namelijk aan Back Friday, een actie waarbij ze hun buyback-initiatief in de verf willen zetten. Daarnaast zijn ze ook een rental service begonnen, waar klanten (online) spullen kunnen huren. Dat gaat van fietsen tot hikingmateriaal, sups, kajaks en noem maar op. Ook biedt Decathlon sinds kort een long term rent op kinderfietsen aan. Nu heb je écht geen excuus meer om niet te sporten.

Amai, zeg, wauw!

Bij Wow, I mean waw vind je design, meubels en lifestyle-items. Uitbaters Astrid en Duncan focussen vooral op eighties-designstukken uit Italië, ­Nederland en Frankrijk. Duncan: ‘We knappen ze op of laten ze restaureren en verkopen ze dan weer. Vaak is het materiaal van vroeger veel duurzamer en kwalitatiever, waardoor de meubels nog een lange tijd mee kunnen.’

Wink wink

In Winckle Winkel, een vintagekledingwinkel in Antwerpen, vind je voornamelijk toffe tweedehandskleren, maar wie geluk heeft, kan er ook weleens een hip interieurobject op de kop tikken. De uitbaters doen al het harde werk en spenderen uren (wat zeg ik, dagen!) op veilingen, inboedels, rommelmarkten en bij andere vintagehandelaars. Jij hoeft alleen maar naar onderstaand adresje in ’t stad trekken.

Waar? Lombardenstraat 6, 2000 Antwerpen

Flaneren in oma’s kleren

Tweedehandskleren hebben meerdere levens achter de rug. It’s like their whole personality. En het is daar waar ontwerpster Bobbine Berden en Evi Guldemeester van Flaneren in oma’s kleren handig op inspelen. Zij ontwikkelden een leuk samenspel tussen story en design, want achter elk stuk schuilt een persoonlijk verhaal. Bij hen kan je terecht als je je oma’s spullen letterlijk in een nieuw jasje wil steken. Karen François liet bijvoorbeeld shirts met de kleren van haar overleden grootouders maken, een unieke manier om iemand toch nog dicht bij jou te hebben. Maar wees gerust, het mag ook met spullen van de ­levenden of met je eigen oude kledij, die een nieuwe snit verdient. Trouwens, je hebt geluk: hun studio bevindt zich in het pittoreske Utrecht, dus je kan er nog een gezellig weekendje weg aan vastplakken.

Op een oude fiets...

Meet Brecht en Charlotte van Erts ­Cycles. Wat begon met Brecht die een fiets op basis van een tweedehandsframe voor Charlotte bouwde (hij wilde zijn technische expertise tonen, you go, Brecht!), leidde tot gesprekken over de logica van het hergebruiken van hoogwaardige stalen frames (kijk, ieder z’n ding). Van het ene kwam het andere, en dus beslisten ze om dan maar samen Erts Cycles op te starten.

Gepassioneerd door duurzame innovatie, werden Brecht en Charlotte verliefd op het idee om van afgedankte fietsen volledig nieuwe bikes te bouwen. Niet alleen omdat het hergebruiken van grondstoffen duurzamer en unieker is dan massa-geproduceerde nieuwe producten, maar ook vanwege de topkwaliteit van deze lokaal vervaardigde frames uit de jaren stillekes. Na een kwaliteitscontrole worden de vintage frames gezandstraald, compatibel gemaakt met hedendaagse componenten en in frisse kleuren gezet met een powder coating. Voor de ­afwerking luisteren ze naar de specifieke wensen van de klant. Asking for myself: is barbieroze nog steeds in?

Leuk weetje: de eerste twee jaar van Erts Cycles bouwde Brecht alle fietsen zelf, in zijn tweede slaapkamer, ’s avonds en in het weekend. Onder­tussen neemt maatwerkbedrijf De Sprong steeds meer van het productieproces over en draagt Erts zo ook zijn steentje bij aan de sociale economie.

Restore galore

Het Brusselse bedrijf RotorDC is de motor achter prachtige ­vintagespullen. RotorDC is gespecialiseerd in de restoratie en verkoop van oude ­materialen. Het is de ideale plek voor ­handige Harry’s en Harriëtta’s die graag de handen uit de mouwen steken en hun eigen woning willen renoveren. Hier kan je namelijk terecht voor een nieuw dak, een gerestaureerde vloer en alles daartussen. En dan bedoel ik echt álles. Wie een kijkje neemt op hun ­website ziet mooie oude ­deuren, lavabo’s, kapstokken, stoelen, lampen... Ze halen hun spullen in België, Nederland en Frankrijk uit gebouwen die ­vernietigd zullen worden. Hun team identificeert, ontmantelt, evalueert en restaureert de items, jij kan ze gaan kiezen en oppikken in hun ­opslagruimte in Evere.

Seven-year itch

Tijd voor een paar harde waarheden: de meubelindustrie is jaarlijks verantwoordelijk voor maar liefst elf miljoen ton afval. Het is tevens de enige afvalstroom die de laatste jaren toenam. Vooral zetels zijn de boosdoeners: na gemiddeld zeven jaar wordt een zetel ingeruild voor een ander exemplaar. ‘Not on my watch’, moeten interieurdesigner Nele Vlaeminck en productontwikkelaar Esther Noëth gedacht hebben. Zij sloegen de handen ineen en creëerden met SOFAR de eerste circulaire designsofa van Belgische bodem. Het werd zo’n succes dat ze zelfs al meerdere awards wonnen.

De designsofa is samengesteld uit honderd procent recycleerbare stoffen uit één materiaal en er worden geen definitieve verbindingselementen – zoals lijm of nietjes – gebruikt, waardoor de zetel eindeloos modulair is. Ook is er een uitgebreide klanten­service, mét take-backservice. ‘Als een SOFAR toch weg moet, nemen wij hem in zijn geheel of enkel de elementen die iemand niet meer wil terug. We beslissen dan of we de sofa’s kunnen hergebruiken of enkele onderdelen opnieuw kunnen gebruiken in een andere sofa. Dat is uiteindelijk de essentie van een circulaire economie: zo weinig mogelijk grondstoffen verloren laten gaan’, aldus Nele en Esther.

I got five on it

Leuven heeft wel meerdere trekpleisters, maar zet de events van Hal 5 gerust bovenaan op je lijstje. Niet iedereen heeft het nodige gereedschap in huis, laat staan de expertise, maar het team van Hal 5 laat weten: we got you. In hun repaircafé vind je al het materiaal denkbaar om allerlei reparaties uit te voeren op elektrische apparaten, fietsen, speelgoed... Heb je net als mijn lief twee linkerhanden? Sla dan een van de vele vrijwilligers aan de haak. Zij hebben niet alleen een sympathieke babbel, maar ook alle reparatieskills om jou bij te staan. Want wat je niet zelf doet, doe je soms beter.

Ga je toch liever op zoek naar iets nieuws? Hou dan de agenda voor hun event Weggeef in ’t Park in de gaten. Hier kan je meedoen aan een soort ruiltocht, maar dan voor volwassenen. Kom jouw spullen doneren of neem zelf gratis spullen mee. En voor de extreme verzamelaars onder ons: zelfs als je niets achterlaat, mag je items komen ophalen.

Groentje

Ik heb er tegenwoordig zelf ook eentje, dus neem het van mij aan: een baby komt met een heuse volksverhuizing. Daarbovenop hebben ze de meeste spullen maar een paar maanden nodig, waardoor jij het weer bij het vuilnis moet zetten (de spullen, niet de baby). Dat kan beter, dachten Lore en Marie van Something Green. Daarom bouwden zij het eerste duurzame verhuurplatform voor je babyuitzet.

Je kan producten voor een korte periode huren (bijvoorbeeld een reisbedje), maar je kan ook een autostoel voor een jaar lang in huis halen. Wanneer je de producten niet meer gebruikt, hoef je ze niet op te bergen op zolder of verkopen, maar kan je ze gewoon terugsturen. Something Green wil niet alleen ouders helpen met ontspullen, maar wil ook de levensduur van een babyuitzet verlengen. ‘Wij zijn ervan overtuigd dat er in een kinderwagen, mits efficiënt gebruik en goed onderhoud, meerdere kinderen kunnen worden grootgebracht’, stellen Lore en Marie. Voor dat goede onderhoud, de logistiek en eventuele reparaties doen ze een beroep op het maatwerkbedrijf Flexpack uit Puurs. ‘Zij zijn ondertussen al een expert in het samenwerken en ondersteunen van circulaire start-ups en zijn dus de ideale partner voor Something Green.’

Vezelrijk

Heeft jouw karma dringend nood aan een goede daad? Check dan zeker eens Be the fibre. Dit is een Vlaams non-profitmerk, gewijd aan het ­bevorderen van circulariteit. Hun winkel in Boechout biedt een ­collectie van tweedehandskleding en gerecyclede accessoires, met als doel de milieu-impact van de textielindustrie te verminderen en circulariteit te bevorderen. De onderneming is nauw verweven met Wereld Missie Hulp (WMH), die afgedankt textiel inzamelt via containers in gemeenten envia inzamelpunten bij winkelketens zoals A.S.Adventure, JBC, Torfs, Bel&Bo en conceptstores zoals Yuman Circular Village in Brussel, Moose in the City in Antwerpen, Supergoods in Gent en Harvest in Leuven. De kleding en accessoires krijgen een tweede leven in hun pas geopende flagshipstore in Boechout, met een tweede pop-upwinkel in Balen, die in december opengaat. Wat niet verkocht kan worden, wordt mechanisch gerecycleerd tot een circulaire stof. Als dit jou nog niet over de streep heeft getrokken: Be the fibre werkt ook actief aan een winkelproject in Oekraïne (Kharkiv), waarvan een deel van de winst naar humanitaire projecten gaat.

Naaldje tot draadje

Sorry, liefste mode-influencers, maar het moet gezegd: die verdomde #clothinghauls zijn achterhaald. Als je dan toch per se een nieuwe outfit wil scoren, neem dan liever een kijkje in het atelier van Andrea Bos. Deze Nederlandse leerde naaien van haar grootmoeder en begon later zelf te experimenteren met stoffen en materialen. Omdat ze merkte dat ze maar moeilijk afstand kon nemen van haar favoriete – maar tot op de draad versleten – kledingstukken, werd ze een pro in ze te herstellen. Dat was de start van haar eigen kledinglijn. Andrea’s stijl kenmerkt zich door een patchwork van verschillende kleuren en stoffen, ze is namelijk hardcore circulair en gelooft dus niet in afval. Ze probeert echt élk stukje stof te gebruiken.

Something old

Als het goed is, trouw je maar één keer in je leven. Maar toch betalen we ons al snel blauw aan een jurk die we maar één keer zullen dragen. ­Paulien Riemis, uitbaatster van Something Something, heeft voor ons de oplossing klaar. Zij verpakt ­something old, something new, ­something borrowed, something blue simpelweg in één jurk. ‘Er is al een groot aanbod aan prachtige ­bruidsjurken die slechts eenmalig of zelfs nooit gedragen zijn en vaak ­achteraan in de kast een eenzaam leven leiden. Die pareltjes verdienen een liefdevol tweede leven’, meent ­Paulien. ‘Previously ­loved’, noemt ze haar jurken liefkozend.

Met een eclectisch aanbod wil ­Something Something bruiden ­inspireren om hun grote dag modern aan te pakken. ‘Kiezen voor een pre-loved trouwjurk is niet alleen een mooi verhaal, maar is ook een stuk betaalbaarder én beter voor het ­milieu.’ De selectie wordt zorgvuldig samengesteld en gestyled door ­Paulien zelf, en mocht je het nog niet weten: die heeft een uitmuntende smaak (lees: ze is fashion-contentcreator).