Sommigen weten als kind al dat ze ooit mama willen worden, maar er zijn ook vrouwen die geen rammelende eierstokken of nestdrang hebben. Lezeressen Ann (34) en Mirja (33) vertellen de reden(en) waarom ze geen kinderen willen.
Mirja (33) staat in het lager onderwijs en wordt elke dag omringd door kinderen, maar wil er zelf geen
‘Ik heb nooit een kinderwens gehad. Niet als kind, niet als tiener en zeker niet als volwassene. Het dilemma wel of geen kinderen is me onbekend. Het is geen beslissing die ik nam na het opsommen van alle voor- en nadelen van een kind, het is gewoon zo. Kinderen zijn dan wel lief en schattig, maar ik vind het vooral mooi op een ander (lacht). Zelfs toen ik mijn partner leerde kennen, begonnen mijn eierstokken niet te rammelen en kreeg ik ook geen nestdrang. Al heel vroeg in onze relatie zei ik dat kinderen uitgesloten waren. Als hij op een dag wel papa wilde worden, had het geen zin om samen verder te gaan. Hij is minder resoluut dan ik, maar ook voor hem zijn kinderen geen must om gelukkig te zijn. Als je over tien jaar maar niet anders denkt, want dan ben ik te oud, zei hij ooit, maar ondertussen zijn we elf jaar samen – waarvan anderhalf jaar getrouwd – en leiden we het kinderloze leventje dat we willen.’
Alles in functie van de kinderen
‘Iets wat je niet hebt, kan je niet missen, maar ik weet zeker dat een kind me niet gelukkiger zou maken dan ik vandaag ben. Ik ben een bon vivant. Ik zie het ouderschap misschien veel te donker, maar bij een kind opvoeden denk ik vooral aan alle opofferingen die je maakt. Hoeveel ouders zijn er niet die heel de week in de weer zijn in functie van hun kroost? Ik zie dat bij meerdere vriendinnen en collega’s van wie de kinderen bijvoorbeeld voetballen. Twee keer per week trainen ze en op zaterdag en/of zondag spelen ze een wedstrijd. Heel hun planning is afgestemd op de agenda van de kinderen, wat in zekere zin erg mooi is als je dat overhebt voor een ander, maar ik ga en sta graag waar ik wil.’
Ik heb niets tegen kinderen, maar ik ben ook heel blij wanneer ik thuis de rust vind.
‘Naast het feit dat je enorm wordt beperkt in je vrijheid, kosten ze handenvol geld en wordt je nachtrust jarenlang onderbroken. Daarnaast brengen ze een grote verantwoordelijkheid met zich mee, en als je eenmaal mama of papa bent, heb je voor altijd bepaalde zorgen. Je kan nog zo goed je best doen, maar er zijn ook dingen die je zelf niet in de hand hebt. Wat als je kind wordt geboren met een beperking of levensbedreigende ziekte?’
Oppervlakkig, zorgeloos leventje 😉
‘Als prille twintiger kreeg ik regelmatig te horen dat mijn moedergevoelens nog zouden komen, dat ik het wel zou merken als ik er klaar voor was. Nu ik 33 ben, wordt het onderwerp minder vaak aangesneden. Mijn familie en vrienden accepteren het feit dat ik kinderloos door het leven ga, maar wanneer het onderwerp bijvoorbeeld tijdens mijn bijberoep als nagelstyliste aan bod komt, krijg ik verschillende reacties. Jonge vrouwen zijn vaak in shock, terwijl oudere dames me meestal groot gelijk geven. Als ik toevallig iemand voor me heb die door omstandigheden zelf geen kinderen kan krijgen, kan ik zelfs boosheid voelen. En dan toch in het onderwijs?, krijg ik weleens te horen. Begrijp me niet verkeerd: ik heb niets tegen kinderen. Ik geef gepassioneerd les aan mijn 17 leerlingen, maar ik ben ook heel blij wanneer ik thuis de rust vind. Ik kan me niet voorstellen dat ik een of twee kinderen heb rondlopen die dan nog eens mijn volledige aandacht vragen. Voor sommigen klinkt dit misschien egoïstisch, maar ik heb geen zin om mezelf weg te cijferen voor een kind. Ik leef ook maar één keer. Zoals ik vroeger en nog steeds tegen kennissen en vriendinnen zeg: laat mij mijn oppervlakkige, zorgeloze leventje maar leiden (knipoog).’
Ann (34) heeft lang getwijfeld of ze al dan niet kinderen wilde, maar na veel wikken en wegen kiest ze bewust voor een kinderloos leven
‘Wel of geen kinderen? Het is een vraag die ik geruime tijd niet kon beantwoorden, maar intussen kan ik zeggen dat ik heb beslist om nooit mama te worden. Dat heeft tijd nodig gehad en door de jaren heen veranderde het antwoord al eens. Zo had ik ooit een relatie met een man die geen kinderen meer kon krijgen, wat me het gevoel gaf dat de keuze al voor mij werd gemaakt, terwijl een ander ex-vriendje een heel uitgesproken kinderwens had, en daar kreeg ik het dan weer Spaans benauwd van (lacht). Ik werkte toen ook nog als stewardess, wat het dilemma nog complexer maakte. Ik had zo’n onregelmatig leven dat ik vaak zelfs niet aan kinderen dacht. Maar vandaag heb ik een job met vaste uren en hunker ik nog steeds niet naar een kind. Terwijl de biologische klok van bijna elke vrouw in mijn omgeving harder begint te tikken, lijkt het wel of de mijne compleet is gestopt.’
Geen kinderhater
‘Ik ben in geen geval een kinderhater. Integendeel: ik ben gek op mijn petekindje en wanneer ik bevriende koppels zie stralen met hun gezinnetje, kan ik daar heel vertederd van raken, maar als ik heel eerlijk ben, heb ik verder niet echt iets met kinderen. Ik heb wel de illusie gehad dat kinderen een must waren, maar dat was eerder mijn geest die me voor de gek hield. Voor de meeste mensen is het dan ook bijna vanzelfsprekend om kinderen te krijgen. Het is bijna of het zo hoort te gaan, dat er geen andere opties zijn.’
Ik denk niet dat ik de mensheid help door mij voort te planten.
‘Als je zegt dat je er geen wil, kijkt men je soms aan alsof je bent losgeslagen, maar de gedachte dat ik mijn hele leven moet wijden aan een kind, zou voor mij een regelrechte nachtmerrie zijn. Ik ben heel blij dat mijn huidige vriend al twee tienerdochters heeft en niet van een derde kind droomt, want ik denk niet dat ik het zou kunnen. Ik zou niet weten hoe ik een gezin, een huishouden en een job moet combineren. Dat lijkt me een heel stresserende manier van leven. Ik heb het gevoel dat bijna geen enkele ouder nog tijd heeft voor zichzelf, terwijl die tijd me wel kostbaar is. Ik hou van reizen, wil nog veel van de wereld zien en probeer zo veel mogelijk uit het leven te persen, wat me al moeilijker lijkt met een kind aan je zijde.’
Sardientjes in een blik
‘Naast de verantwoordelijkheid en de financiële zorgen ben ik geen fan van de maatschappij van tegenwoordig. Ik wil niet pessimistisch zijn, maar ik heb soms het gevoel dat de wereld om zeep is. Nergens in Europa ligt het cijfer van het aantal mensen met een depressie hoger dan in België, en dat heeft volgens mij veel te maken met het feit dat we veel te dicht op elkaars lip leven, als sardientjes in een blik. Het lijkt wel of er geen plaats is voor nog meer mensen. Kijk maar naar de wachtlijsten voor scholen en de kamperende ouders die elk jaar moeten vechten voor een plekje. Dat is toch niet meer normaal? Ik herinner me niet dat het tijdens mijn kindertijd zo was. Bovendien worden mensen alsmaar intoleranter en spuwen velen maar al te graag hun gal op sociale media. Mocht ik elders wonen, bijvoorbeeld in een groene omgeving zoals Nieuw-Zeeland met meer ruimte voor mens en dier, zou ik er misschien anders tegenover staan, maar nu zie ik de meerwaarde van kinderen niet in. Ik denk niet dat ik de mensheid help door mij voort te planten. Ik heb mezelf de vraag gesteld of ik een kind op deze wereld wil zetten en het antwoord is nee. De wereld van tegenwoordig maakt me te bang om er een kind in te laten opgroeien.’
Hoe is het gesteld met de kinderwens van de Belgen?
‘Uit onderzoek onder bijna 2.000 Belgen tussen 25 en 35 jaar blijkt dat ruim 13 % liefst kinderloos blijft’, zegt Petrus Te Braak, onderzoeker aan de Vrije Universiteit Brussel. ‘Er zijn verschillende factoren die een rol spelen in het al dan niet hebben van een kinderwens. Wie bijvoorbeeld veel belang hecht aan een carrière, is minder snel geneigd om een gezin te stichten dan mensen die aangeven dat ze hun job niet zo belangrijk vinden. Maar de data tonen ook aan dat het niet altijd een vrijwillige keuze is om kinderloos door het leven te gaan. Minder optimale omstandigheden, zoals het ontbreken van een partner, een lagere sociaal-economische status en/of een minder goede gezondheid, hebben ook een impact. Zo geeft 1 op 4 singles aan dat ze kinderloos willen blijven, terwijl dit bij mensen in een relatie minder dan 1 op 10 is. Uit de resultaten blijkt ook dat 22 % van de 20 % Belgen met een slechtere gezondheid geen kinderen wil, bij landgenoten die totaal geen gezondheidsproblemen hebben, is dit slechts 8,5 %. Negatieve toekomstbeelden, zoals natuurrampen en de klimaatverandering, dragen dan weer niet bij tot het al dan niet hebben van een kinderwens.’
Regionale verschillen
‘België scoort hoog op de Eurobarometer bij het ontbreken van een kinderwens. De recentste resultaten zijn nog niet bekend, maar als we kijken naar de situatie in 2011 geeft 11,7 % van de Belgische vrouwen aan dat ze kinderloos willen blijven. Dit resultaat is vergelijkbaar met andere West-Europese landen zoals Nederland en Duitsland, maar het is een significant verschil met bijvoorbeeld Bulgarije, waar slechts 0,6 % van de vrouwen aangeeft dat ze liever geen kinderen willen. Dit verschil heeft mogelijk te maken met veranderende opvattingen over het gezin en tradities.’
Lees ook:
