Let op met deeltijds werken

Vrouwen hebben anno 2016 nog steeds de grootste zorgverantwoordelijkheid in het huishouden.

Vera Claes is nationaal secretaris van zij-kant, de progressieve vrouwenbeweging die jaarlijks de Equal Pay Day organiseert: ‘Als reden voor het deeltijds werken verwijst de helft van de vrouwen in die situatie naar de combinatie tussen werk en privéleven. Slechts 29% van de mannen die deeltijds werken geeft dat als reden op. Vrouwen hebben anno 2016 dus nog steeds de grootste zorgverantwoordelijkheid in het huishouden. Zo geraken velen verstrikt in de val van het deeltijds werken.’

 

Vrouwen werken deeltijds om voor de kinderen te zorgen, mannen doen het om zichzelf te ontplooien.

Meer dan vier vijfde van de deeltijdwerkers is een vrouw. Deeltijds werk is dus een vrouwenzaak. Het heeft vaak te maken met huishoudelijke en zorgtaken. Mannen die deeltijds werken geven als reden de combinatie met een andere job, studies of (brug)pensioen op. Met andere woorden: vrouwen die deeltijds werken, doen dat bijna altijd om voor de kinderen te kunnen zorgen. Als mannen kiezen voor een deeltijdse job, dan is dat vaak om zichzelf te kunnen ontplooien.

 

Caissières of mensen in de zorgsector, bijvoorbeeld, krijgen vaak geen voltijds contract.

Deeltijds werk is niet altijd een keuze. Volgens het Loonkloofrapport 2015 én het Equal Pay Day Rapport 2016 wenst slechts 11 % van de deeltijds werkende vrouwen geen voltijdse job, de rest wil dat wél. Vrouwen kiezen er dus niet altijd vrijwillig voor.

Claes: ‘Soms worden er gewoon geen voltijdse contracten aangeboden. Bijvoorbeeld caissières. Vraag het maar eens aan een vrouw die aan de kassa zit in je supermarkt. Die werken allemaal deeltijds: er wordt hen gewoon geen voltijds contract aangeboden. Ook in de zorgsector gebeurt dat vaak. Sommige van die vrouwen willen voltijds werken, maar krijgen de mogelijkheid niet. Er zijn zeker vrouwen die deeltijds gaan werken om de combinatie tussen werk en privé makkelijker te maken, maar je hebt dus ook zoiets als gedwongen deeltijders.’

Wat zijn de gevolgen?

Deeltijds werken heeft een impact. Voorkom onaangename verrassingen en houd rekening met onderstaande gevolgen voor je ervoor kiest om deeltijds te gaan werken.

• Loon : Als je deeltijds werkt, verdien je minder. Ook je vakantiegeld en -dagen zullen minder zijn.

• Extralegale voordelen: Je grijptals deeltijdser soms naast een aantal extralegale voordelen.

• Pensioen: Denk nu al aan je pensioen. Een hele beroepsloopbaan bestaat uit 45 voltijds gewerkte jaren. Je gepresteerde jaren bepalen de hoogte van je pensioen.

• Promotie en opleiding: Deeltijdse werknemers krijgen minder kans om promotie te maken of opleidingen te volgen. Wie deeltijds werkt is ook minder beschikbaar voor informele momenten en vergaderingen die een belangrijk deel zijn van de bedrijfscultuur.

• Arbeidsduur en feestdagen: De regels errond zijn voor deeltijdsers ingewikkelder en worden door sommige werknemers weleens ‘vergeten’.

Wil je toch deeltijds gaan werken?

Doe dat d.m.v. ouderschapsverlof, tijdskrediet of een loopbaanonderbreking. Dan krijg je een extra RVA-vergoeding, bij vrijwillig deeltijds werk heb je die niet. De periodes van deeltijds werk waarvoor je geen RVA-uitkering krijgt worden niet gelijkgesteld met gewoon werken en zijn minder interessant voor je pensioen.

Wat zijn de oplossingen?

In het Equal Pay Day Rapport 2016 hebben zij-kant en ABVV enkele ingenieuze oplossingen bedacht voor de val van het deeltijds werken.

1. Pas het vaderschapsverlof aan naar Scandinavisch model

Het is voorbijgestreefd dat vrouwen op de arbeidsmarkt benadeeld worden omdat ze een kind gekregen hebben. Ouderschap is een gedeelde verantwoordelijkheid. Breid het vaderschapsverlof dus uit. In Zweden is het ouderschapsverlof ongeveer zestien maanden, dat vrij te verdelen valt onder vader en moeder. Zowel vader als moeder hebben elk recht op drie maanden betaald ouderschapsverlof. Als ze hier geen gebruik van maken, zijn ze die maanden kwijt. De andere tien maanden mogen ze gelijk verdelen. Deze regeling moet vaders aanzetten om thuis te blijven en hun vaderrol volwaardig op te nemen. Van het ouderschapsverlof worden dertien maanden betaald aan 80 % van je salaris en drie maanden op uitkeringsniveau. Daarnaast kan je de eerste drie levensjaren van je kind onbeperkt onbetaald verlof nemen. Als zo’n systeem in België wordt ingevoerd, dan worden de zorgtaken tussen moeders en vader veel eerlijker verdeeld én krijgen mannen een hechtere band met hun kind. Een win-winsituatie voor moeders, vaders en de maatschappij.

2. Werk aan de beeldvorming rond ouderschapsverlof bij vaders.

De vaders die de kostwinner is van het gezin, constant werkt en zo zijn kinderen niet veel ziet... Dat is zo voorbijgestreefd. Het is 2016: vrouwen werken ook en mannen willen ook hun kinderen zien. Nochtans lijken sommige werkgevers nog steeds vast te hangen aan dat traditionele kostwinnersmodel.

3. Stimuleer de voltijdse werkgelegenheid

Weinig vrouwen kiezen immers vrijwillig voor deeltijds werk.

4. Verruim het aanbod van kwaliteitsvolle en betaalbare crèches met flexibele openingsuren.

Ook voor schoolgaandertjes is er buiten de schooluren dringend nood aan opvang. Want welke voltijds werkende mama of papa kan om halfvier aan de schoolpoort staan?

Ga jij met ons de uitdaging aan om de loonkloof te verkleinen? Schrijf je in en wij coachen je in vijf weken naar een hoger loon!