'Het gaat over streven naar een betere versie van jezelf.'
Moslima Sana (34) over de ramadan: ‘Het draait om meer dan enkel niet eten en niet drinken’
De ramadan is volop bezig. Het is een maand van inkeer waarin moslims van over de hele wereld vasten. Dat wil zeggen dat ze niet mogen eten en drinken tussen schemer voor zonsopkomst tot zonsondergang. Maar het is nog veel meer dan dat. Moslima Sana Sellami (34) doet voor de drieëntwintigste keer mee en vertelt ons er alles over.
‘De ramadan vindt plaats de negende maand van de islamitische maankalender en verschuift elk jaar elf dagen’, aldus Sana. ‘Het duurt 29 of 30 dagen, afhankelijk van wanneer de nieuwe maand begint. Toen ik de eerste keer meedeed was ik elf jaar.’
Wat is de bedoeling van de ramadan?
‘Het draait niet enkel, zoals velen denken, om niet eten en niet drinken. De ramadan is veel meer dan dat. Het gaat om het innerlijke, geestelijke aspect. Het gaat over streven naar een betere versie van jezelf. We denken na over hoe we een betere mens kunnen worden. Voor jezelf stel je een aantal belangrijke persoonlijke doelen op. Door een maand te bezinnen, tot rust te komen en te werken aan je self-control kan je dat gevoel doortrekken naar de rest van het jaar. Daarnaast worden er tijdens de ramadan heel wat projecten uit de grond gestampt die goede doelen steunen.’
Welke persoonlijke doelen stelde jij zoal voor jou op tijdens de ramadan?
‘Ik heb de koran al verschillende keren in het Nederlands gelezen, maar ik oefende vorig jaar heel hard mijn Arabisch zodat ik hem de vorige ramadan volledig in het Arabisch kon lezen. Daarnaast wil ik tijdens die periode minder op mijn smartphone en vooral minder op sociale media zitten. Dat zijn dingen die in de hectiek van het dagelijkse leven niet lukken, maar in deze periode neem je daar gewoon de tijd voor.’
Zijn er bepaalde vaste regels die je moet volgen?
‘De bekendste haalde ik al aan en die kent natuurlijk iedereen: niet eten en niet drinken vanaf het moment dat de zon opkomt tot ze weer ondergaat. Daarnaast mag je ook niet roken en geen seks hebben. Verder proberen we geen ruzie te maken of niet te roddelen. Het vasten houdt eigenlijk in dat je je met alle vijf zintuigen van slechte neigingen onthoudt. Het wordt gezien als een vorm van zuivering van de ziel.’
Moeten alle moslims deelnemen aan de ramadan?
‘Nee. Ouderen, zieken en zwangere vrouwen hoeven niet mee te doen. Ook als je ziek bent, borstvoeding geeft of je regels hebt, ben je vrijgesteld. In dat laatste geval is het wel de bedoeling dat je die dagen daarna in de loop van het jaar inhaalt. Ikzelf doe dit zo snel mogelijk omdat je toch in die hele vastensfeer zit. Andere vrouwen verspreiden dit doorheen het jaar, maar wel voordat een nieuwe ramadan begint. Kinderen moeten ook niet deelnemen, maar je merkt wel dat ze willen meedoen.’
Doen die van jou mee?
‘Ze zijn nog jong, maar ik probeer ze er wel bij te betrekken. Zo probeer ik elke dag van die maand met hen een goede daad te bedenken die ze kunnen verrichten. Dat gaat vaak om kleine dingen zoals iemand helpen oversteken, een klasgenootje helpen met zijn huiswerk of mee de tafel dekken.’
Naast het religieuze aspect is het sociale aspect van de ramadan ook heel belangrijk. Het is een periode waarin we vaak samenkomen met onze vrienden en familie om te eten en te bidden.
Dertig dagen niet eten en niet drinken overdag. Hoe hou je dat vol?
‘Heel wat mensen denken dat dit een helse periode is en dat wij dertig dagen lang afzien, maar niks is minder waar. Als je op sociale media kijkt en de hashtag #ramadan opzoekt, dan ga je zien dat heel veel mensen daar naar aftelden en blij zijn dat het weer zover is. De ramadan is eerlijk gezegd een van de mooiste maanden van het jaar. Moslims kijken daar ieder jaar opnieuw enorm naar uit. Zoals ik eerder al zei, geeft deze periode ons rust en worden we een betere persoon. Naast het religieuze aspect is het sociale aspect van de ramadan ook heel belangrijk. Het is een periode waarin we vaak samenkomen met onze vrienden en familie om te eten en te bidden.’
Jullie eten pas na zonsondergang. Ligt dat dan niet op je maag als je niet lang daarna gaat slapen?
‘Ik probeer daar wel rekening mee te houden. Ik heb zelf een chronische maagvliesontsteking. Ik moet dus sowieso goed op mijn eten letten en zeker als je na 21 uur ‘s avonds of zelfs later nog je grootste en enige maaltijd van de dag verorbert. Ik serveer dus gezonde voeding die een voldaan gevoel geeft, zodat je niet met honger gaat slapen, en die ook makkelijk te verteren is.’
En een aantal uur later is het al tijd voor het ontbijt. Hoe ziet dat eruit voor jullie?
‘We hebben elke ochtend een gebed en daarvoor moet je gegeten hebben. Ons ontbijt is dus nog midden in de nacht. Als ik nog moe ben, zijn dit overschotjes van de avond ervoor (lacht). Maar ik maak ook vaak havermout, Griekse yoghurt met fruit of een omeletje. Het is belangrijk dat het ontbijt gezond is, maar ook goed vult, want je moet hier energie uithalen voor de rest van de dag. Daarna kruipen we nog even in bed om enkele uurtjes te slapen.’
Ik drink normaal echt heel veel koffie. Die eerste paar dagen is het echt afkicken dus wel lastig. Dan heb ik soms zelfs hoofdpijn.
Als je toch iets moet opnoemen wat je het moeilijkste vindt tijdens deze maand?
‘Ik drink normaal echt heel veel koffie en tijdens de ramadan probeer ik helemaal geen koffie te drinken. Ik gebruik die periode om te detoxen. Die eerste paar dagen is het echt afkicken dus wel lastig. Dan heb ik soms zelfs hoofdpijn omdat mijn lichaam protesteert en koffie wilt (lacht).’
Vind je het vervelend als je anderen voor je neus ziet eten?
‘Helemaal niet. Tijdens de vorige ramadan wilden collega’s tijdens de lunch niet eten als ik erbij was. Maar ik heb daar echt geen last van. Het is een mentale klik die je maakt. Mij maakt het dan ook niet uit dat iemand iets eet of drinkt in mijn bijzijn. Ik zal hen dat ook nooit kwalijk nemen. Ik doe mee aan de ramadan, maar dat betekent niet dat iedereen in mijn omgeving zich moet aanpassen aan mij.’
Voel je je niet slapper gedurende de dag?
‘Totaal niet. Integendeel, ik voel me net meer gefocust. Maar ik heb niet zo veel slaap nodig, dus ik snap dat het voor anderen wel vermoeiend kan zijn. Veel hangt ook af van wanneer de ramadan valt. Zoals ik eerder al zei verschuift dat ieder jaar elf dagen waardoor die soms in de zomer en soms in de winter valt. Wanneer dat laatste het geval is, dan is het een pak makkelijker om vol te houden. De zon gaat namelijk veel vroeger onder dan in de zomer, waardoor je vastenperiode er overdag sneller opzit en je dus ook sneller opnieuw kan eten en drinken.’
Heb je ooit gezondigd tijdens de ramadan?
‘Als klein meisje ging ik iets voor mijn moeder ophalen in de apotheek. Aan de kassa stond daar altijd een bokaal met snoepjes. Uit gewoonte nam ik er eentje en at ik dat op, toen ik plots besefte dat het ramadan was en dat ik dat eigenlijk niet mocht doen. Ik was dat helemaal vergeten! Ik liep in paniek naar huis en voelde me enorm schuldig. Maar eigenlijk kon dat geen kwaad, want het was niet opzettelijk. Als je het niet bewust doet, verbreekt het je vasten niet. Als je bewust een glas water drinkt of een koek eet, dan heb je wel gezondigd.’
Als je het niet bewust doet, verbreekt het je vasten niet. Als je bewust een glas water drinkt of een koek eet, dan heb je wel gezondigd.
Wat gebeurt er op het einde van de ramadan?
‘We gaan dan allemaal ‘s ochtends naar de moskee om te bidden. Daarna schuiven we onze voetjes onder tafel en is het tijd voor een groot feest met heel wat lekker eten, het Eid al-Fitr (het zogenaamde Suikerfeest, n.v.d.r.). Ik geef mijn kindjes ook altijd een cadeautje om hen te feliciteren dat ze hun doelen hebben bereikt of een paar dagen mee hebben gevast.’
Hoe voel je je als het erop zit?
‘Over het algemeen voel ik me wel rustiger en zit ik minder in die rush van het dagelijkse leven waar je bijna geen tijd hebt voor je gezin, laat staan voor jezelf. Dat mis ik wel snel als de ramadan gedaan is.’
Zou je het andersgelovigen ook eens aanraden om te doen?
‘Zeker! Heel wat van mijn collega’s vasten vaak een dagje mee. Die maand, of dagen afhankelijk van hoelang je het zou willen proberen, drukt je met de neus op de feiten en stoomt je weer klaar om de beste versie van jezelf te zijn gedurende het hele jaar.’
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
