Amy Schumer besefte pas na een week dat ze de twee voornamen van haar zoon Gene Attell beter eerst eens hardop had uitgesproken. Elon Musk en Grimes moesten een nieuwe naam bedenken voor hun zoon nadat de burgerlijke stand X Æ A-12 had geweigerd. Om maar te zeggen: over de naam van je kind denk je beter twee keer na.
Een naam kiezen voor je baby is een van de leukste taken van aanstaande ouders, maar tegelijkertijd een verpletterende verantwoordelijkheid. Je zadelt je kind niet met levenslange schaamte op als je achteraf gezien toch het foute behangpapier voor de kinderkamer hebt gekozen, maar die voornaam? Daar kan je nageslacht flink wat nadelen door ondervinden.
Naam als diagnose
Uit onderzoek blijkt dat er een sterk verband bestaat tussen babynamen en het opleidingsniveau of inkomen van de ouders. Laag opgeleide ouders kiezen vooral voor Engelse en Zuid-Europese namen, zoals Ashley, Kyan en Ricardo. Bij hoogopgeleiden zijn juist klassieke Vlaamse en Franse namen populair: Louise, Alexander en Matthias. Door die associatie met een hoge of lage socio-economische achtergrond ontstaan er vooroordelen over bepaalde namen.
De naam van je kind zegt niet alleen iets over je inkomen, maar ook over je karakter.
Neem nu de liefde. Volgens datingsite eDarling wordt het profiel van een Anne 25 % vaker aangeklikt dan gemiddeld, en dat van een Thomas zelfs 37 % vaker. De profielen van Samantha (13 %), Joey (28 %) en Danny (41 %) trekken juist opvallend minder bezoekers. En er is meer slecht nieuws: de Wesleys en Kelly’s van deze wereld scoren niet alleen moeilijker een date, maar halen ook nog eens slechtere punten op school. ‘Dat komt niet per se omdat ze dom zijn’, vertelt Maarten van der Meer, auteur van het boek ‘Wie noemt zijn kind nou Chardonnay?’ en de blog Vernoeming.nl. ‘Door hun naam worden ze als dom beschouwd. Ik geef een voorbeeld: in een Duits experiment keken tweehonderd leraren dezelfde toets na. Boven sommige toetsen stond de naam Maximilian, boven andere stond Kevin. Wat bleek? Maximilian kreeg voor precies dezelfde antwoorden gemiddeld een kwart punt meer. De leraren zagen bij Maximilian een nette jongen voor zich, terwijl Kevin wel een probleemgeval zou zijn. Zijn toets bekeken ze daardoor onbewust door een negatievere bril. Ze zagen de naam Kevin eerder als een diagnose.’
Kevin kan er echter niets aan doen dat hij Kevin heet. Zijn naam zegt veel meer over zijn ouders dan over hem, maar de vooroordelen worden wél naar hem doorgetrokken. Dat is al vroeg merkbaar. Kleuterjuffen associëren een naam als Shania of Angelo met ouders in een sociale woonwijk die te veel televisiekijken en nooit een boek lezen. Onbewust gaan ze ervan uit dat hetzelfde voor hun kinderen geldt. Geef toe: ga jij er spontaan van uit dat Shania later advocate wordt, of eerder kapster? Juist. Maarten van der Meer gaat zelfs een stapje verder: ‘De naam van je kind zegt niet alleen iets over je inkomen, maar ook over je karakter. Als je vroeger met je naam werd gepest, geef je je kinderen waarschijnlijk een populaire en dus onopvallende voornaam. Celebrity’s hebben er juist een handje van weg om hun kinderen heel opvallende voornamen te geven. Zij staan zelf graag in de spotlights en nemen aan dat voor hun nageslacht hetzelfde geldt.’ Dus toch een beetje aandachtsgeil, die Elon.
Cindy is uit, Cyriel is in
De populariteit van voornamen verschilt sterk per regio en zelfs per wijk. Ouders apen elkaar na en geven hun kinderen, hoe origineel ze ook willen zijn, toch vaak namen die ze uit hun omgeving kennen. Als je zelf altijd door Louise, Fleur en Astrid bent omringd, is de kans groot dat je je dochter eerder Juliette dan Ashley noemt. Denk eens na: was je altijd al fan van retronamen als Gust en Henri, of pas nadat er soortgelijke geboortekaartjes in je brievenbus begonnen te vallen? Ja, ook op het vlak van babynamen heersen er trends.
Een tip voor wie de massa voor wil zijn: begin alvast aan de volgende generatie, namelijk die van Franky, Luc, Geert en Martine.
‘De afgelopen vijftig jaar is er op voor namengebied meer veranderd dan in de duizend jaar daarvoor’, bevestigt Van der Meer. Vroeger werden kinderen genoemd naar familieleden, waardoor namen eeuwenlang van generatie op generatie werden door gegeven. ‘Die traditie moest wijken voor modenamen, die meestal even snel gaan als ze zijn gekomen. Chantal was in de jaren zestig een gewaagde, hippe keuze, maar was tien jaar later alweer afgezaagd. Vandaag kijk je raar op als er eentje geboren wordt.’ In tegenstelling tot vroeger kan je tegenwoordig iemands leeftijd aflezen aan zijn of haar naam. Yvonne en Patrick zijn zestigers, Elke en Jeroen zijn dertigers, en Luna en Milan zitten nog op school. In de jaren negentig deden brave Vlaamse namen als Laura, Julie, Jonas en Thomas het bijzonder goed. Maar ook de Angelsaksische invloed was duidelijk, met veel pasgeboren Jordy’s, Kenny’s en Kevins.
Anno 2020 kiezen millennials massaal babynamen die je tot voor kort enkel in het bejaardentehuis aantrof, zoals Marcel, Georges, Odette, Kamiel, Cyriel en Martha. Ouderwetse Vlaamse en Franse namen zijn helemaal terug. Een tip voor wie de massa voor wil zijn: begin alvast aan de volgende generatie, namelijk die van Franky, Luc, Geert en Martine. We laten ons ook onbewust door namentrends beïnvloeden, zegt Maarten van der Meer. ‘Namen die met een O beginnen, zijn de laatste jaren populairder dan ooit. Denk maar aan Olivier, Otis, Owen en Olivia. Namen die eindigen op die letter trouwens ook, maar dan alleen voor meisjes. Bo en Kato zijn in, Bruno en Gino zijn uit.’ Het valt niet echt op tot je de statistieken bekijkt, maar bepaalde klanken zijn soms in de mode. ‘In 1975 stonden Martijn, Maarten, Mark en Marco in de top tien. Rond 1990 was alles wat eindigde op een Y heel trendy. In de jaren tien moesten namen vooral kort zijn, denk maar aan Bram, Sem, Finn, Max, Tess en Saar.’
Iedereen origineel
De paradox is dat we allemáál origineel willen zijn wat babynamen betreft. ‘Ouders zijn als de dood dat dé naam voor hun neus wordt weggekaapt. Sommige mensen claimen daarom de naam al voor ze zwanger zijn. Wat we eigenlijk willen is een naam die iedereen kent en mooi vindt, maar die niemand heeft. Helaas gaat dat niet, want een bekende naam die ook nog eens goed klinkt, wordt binnen de kortste keren vanzelf populair’, zegt Van der Meer. Als je geen enkele naam origineel genoeg vindt, kan je er ook zelf een verzinnen. Zo was het een tijdlang hip om je kind een naam uit het woordenboek te geven. Voorbeelden daarvan zijn Storm, Vlinder en Winter. Je kan een naam ook op een aparte manier spellen. Vind je Jayden leuk, maar klinkt die naam te gewoontjes? Dan maak je er Djayden, D’shayden, Jéayden of Jhayden van. En ja, die namen bestaan allemaal echt.’
Ouders zijn als de dood dat dé naam voor hun neus wordt weggekaapt. Sommige mensen claimen daarom de naam al voor ze zwanger zijn.
Door onze enorme behoefte aan originaliteit zijn er nu meer voornamen in omloop dan ooit. Statistiekbureau Statbel geeft aan dat het aantal verschillende voornamen in Vlaanderen de afgelopen dertig jaar van 40.000 naar meer dan 100.000 is geëxplodeerd. De twee populairste voornamen worden samen jaarlijks aan minder dan één procent van de kinderen gegeven. Volgens Kind en Gezin zijn in Vlaanderen inmiddels maar liefst zeven op de tien babynamen uniek.
Invloed is relatief
Toch hoef je niet meteen in de stress te schieten bij de babynamen keuze. Oké, als je je kind Gianni of Shani noemt, zal hij of zij mis schien harder moeten werken om serieus te worden genomen dan een Eline of Matthijs met dezelfde capaciteiten, maar die vooroordelen bestaan alleen buiten je eigen omgeving. ‘Ik ben een van de 30.000 Maartens die in Nederland rondlopen. Een doodgewone naam, dus’, zegt Van der Meer. ‘Maar in de arbeiderswijk in Den Haag waar ik opgroeide, vonden Jeffrey, Sandy en Vanity dat helemaal niet.Ze noemden me steevast Martin. Pas in de middelbare school, in een chique buurt op een kwartier fietsen, had ik ineens twee naamgenoten. Mijn klasgenoten, met namen als Laurens en Florentine, vonden mijn naam wél doorsnee.’
Het allerbelangrijkste is dat je kind aanvaard wordt in zijn of haar omgeving. Bovendien is de invloed van je voornaam relatief. Uit meerdere studies is namelijk gebleken dat vooroordelen over namen snel weer verdwijnen zodra mensen een foto of video van de persoon in kwestie zien. Ben je nog niet overtuigd? Onthou dan de volgende anekdote van een Amerikaanse naamkundige: ‘Jaren geleden bezochten mijn ouders me in Chicago. Ik wees een affiche van een lokale politicus aan en vertelde hen dat hij heel charismatisch en slim was. Mijn ouders lachten me vierkant uit en zeiden: “In de Amerikaanse politiek zal hij het nooit ver schoppen met een naam als Barack Hussein Obama.” De rest is geschiedenis.’
Inspiratie nodig?
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
