UITGETEST: ‘Overwin je vliegangst en word ook een wereldreiziger’ van piloot Kelly Otte

Uit onderzoeken blijkt dat tot zo’n 40% van de wereldbevolking last heeft van vliegangst. Geen fijn cijfer, maar wel eentje dat mij toch iets minder het gevoel geeft een flauwe dramaqueen te zijn. Ik ben namelijk zo’n angstige vlieger. Niet dat ik me erdoor laat tegenhouden om (ver) te vliegen. Bijgevolg zijn de huilbuien en paniekaanvallen die ik op duizenden kilometers hoogte had al even niet meer op twee handen te tellen. Ik ben die passagier die haar armleuningen kapot knijpt zodra het toestel een beetje begint te schudden of zodra het een geluid maakt dat iets te raar of te luid klinkt. De handen, benen en armen van mijn reisgenoten moeten er ook al eens aan geloven. Vliegen met mij is op eigen risico.

Een beetje meer rust op het vliegtuig zou dus welgekomen zijn, al geloof ik aanvankelijk niet echt dat een boek mij zal kunnen helpen. Ik wéét namelijk al dat vliegen honderden keren veiliger is dan autorijden. Mijn zus, die ironisch genoeg stewardess is geweest, vertelt me vaak genoeg dat turbulentie totaal ongevaarlijk is en dat het nog nooit de oorzaak van een crash is geweest. Maar de paniek blijft, ondanks de kennis. Wat kan zo’n boek dan doen, vroeg ik me af.

Kennis is macht rust

In ‘Overwin je vliegangst’ probeert de Nederlandse Corendon-piloot Kelly Otte vliegangst weg te nemen door ze te vervangen door kennis. Kennis over hoe een vliegtuig werkt, over hoe veilig vliegen is en over het totaal irreële karakter van je angst. Daarnaast reikt hij enkele oefeningen aan die je helpen weer rustig te worden, mocht je het toch nog moeilijk krijgen.

‘Overwin je vliegangst’ ging met me mee op m’n meest recente vakantie naar Mexico: 11 uur heen vliegen, 9 uur terug. Ik begon aan het boek terwijl we wachtten op het instappen en las verder tijdens het opstijgen en de vlucht zelf. Otte begint na een korte inleiding met een hoofdstuk waarin hij duidelijk maakt dat de media een grote rol spelen in het creëeren van onze angst – ik geef toe: ik ben banger in het donker op een vliegtuig omdat rampen in films altijd ‘s nachts gebeuren. Aan de hand van cijfers toont hij vervolgens dat je eigenlijk nergens veiliger bent dan in de lucht. Het eerste hoofdstuk is zo rustgevend dat ik het ook op de terugvlucht lees tijdens het opstijgen.

Ook het deeltje over turbulentie geeft mij veel gemoedsrust. Hoewel ik dus allang weet dat turbulentie ongevaarlijk is, blijkt het toch net iets geruststellender wanneer een piloot je meermaals op het hart drukt dat dat schudden vervelend maar zónder risico is. De puur technische en wetenschappelijke uitleg over vliegtuigen en lucht sla ik zowat over, maar voor de rest is het boek leuk en interessant leesvoer.

De persoonlijke toevoegingen en anekdotes van Otte, die al 28 jaar ervaring heeft in de lucht, maken dit boek extra boeiend en nemen je angst op een manier nog meer weg. Zo geeft de piloot een fictieve maar op de realiteit gebaseerde dialoog weer tussen hem en zijn vrouw aan de ontbijttafel. Zij vraagt hem naar waar hij die dag vliegt – hij wéét het zelfs niet – waarna ze het hebben over wat ze die avond zullen eten, en hij zegt dat hij die avond om half acht thuis zal zijn. Gewoon, alsof hij even met de auto of de trein naar z’n kantoorjob gaat. Zulke kleine verhalen doen je meer en meer beseffen dat vliegen gewoon zoals de trein of auto nemen is – meer nog: het is véél veiliger – en dat vliegangst op niets slaat. Je stopt de angst zélf in je hoofd door verhalen uit te vinden, dus je kan er ook zélf vanaf geraken, besef ik nu. Dat besef helpt om rustig(er) te blijven.

Altijd boekje bij

Ik heb twee geweldig kalme vluchten achter de rug, en dat was toch alweer een hele tijd geleden. Mijn bewaarde kalmte is deels te danken aan het feit dat we weinig turbulentie hadden, maar ik ben ervan overtuigd dat mijn leesvoer er ook voor iets tussen zit. ‘Overwin je vliegangst’ hielp me relativeren en rationeel kijken naar mijn angst. Sommige stukken of zinnetjes zijn zo geruststellend dat ik ze opnieuw bleef lezen, en dat hielp. Dat is volgens Otte ook de bedoeling van het boek: dat je het meeneemt op vliegreis en het af en toe openslaat als je het moeilijk krijgt of om het opstijgen of het landen door te komen. Je kan een ezelsoor maken bij je favoriete passages of ze aanduiden met een fluostift, zodat je deze makkelijk terugvindt. Dit zijn enkele van mijn favoriete zinnen:

• ‘Vliegen is voor een piloot net zo gewoon als autorijden.’
• ‘In het vliegtuig kun je juist gerust ademhalen, want aan boord is de kans op overlijden bijna nihil.’
• ‘Zelf heb ik in 28 jaar nooit zuurstofmaskers hoeven gebruiken, de piloten die ik ken evenmin.’
• ‘Mocht het gebeuren dat beide motoren uitvallen, dan is er nog weinig aan de hand. De piloten kunnen tot wel dertig minuten doorvliegen voor ze langzaam dalend bij de grond aankomen. Als één motor het weer doet, is dat al voldoende: elk commercieel vliegtuig kan namelijk op één motor vliegen.’
• ‘Luchtzakken bestaan niet!’
• ‘Turbulentie is vervelend, maar níét gevaarlijk. Meestal duurt turbulentie niet langer dan vijf à tien minuten.’

Tuurlijk gaat mijn hart nog altijd sneller staan wanneer de motors beginnen te ronken voor het opstijgen en vind ik het nog steeds vervelend als de kapitein het riemenlampje aansteekt omwille van turbulentie, maar ik kan m’n angst wel beter van me af zetten. Helemaal zen zal ik nooit zijn, maar ik durf wel hopen dat de paniekaanvallen, de huilbuien en het tot moes knijpen van andermans handen tot mijn vliegverleden behoren. Blijkbaar kan een boek dus wel iets doen.

Je vindt het boek ‘Overwin je vliegangst en word ook een wereldreiziger’ op Bol.com voor €24,95.

Lees ook: 

• 7 weetjes over turbulentie waardoor je met een geruster hart zal vliegen
• Heb je vliegangst? Dan is dit de allerbeste plaats om te gaan zitten
• 15 x de struggle die je doormaakt als je absoluut niet houdt van vliegen