Van Europa’s hoogste spoorbrug tot een ritje met de trein op een boot!
INSPIRATIE: de 10 mooiste treinreizen door Europa
Al zijn de Zwitserse Bernina Express en Noorse Bergensbanen nog zo legendarisch, er zijn in Europa wel meer treinreizen die misschien minder bekend, maar minstens zo mooi zijn. Reisjournalist Sander Groen is gespecialiseerd in slow travel en tipt hier zijn tien favoriete spooravonturen.
Tekst en foto’s: Sander Groen voor Flair
Een futuristische trein glijdt in de avondschemer door een groene vallei. Het restaurantrijtuig is ingericht in beigetinten, de verlichting is gedimd, de zetels zijn comfortabel en de tafeltjes zijn met linnen gedekt. Een ober brengt de menukaart. De in broekpak gestoken Vesper Lynd gaat zitten en zegt kordaat: ‘I’m the money.’ James Bond neemt een slok whisky en stemt in: ‘Every penny of it.’ Het duo bespreekt de strategie voor de komende missie terwijl ze hun traag gegaarde lamsspiezen wegspoelen met een 25 jaar oude fles Château Angelus. Reizen per trein zag er zelden zo stijlvol uit als in Casino Royale.
In de film zoeft de trein van Zwitserland naar Montenegro, in werkelijkheid werd de scène opgenomen in een Pendolino van de Tsjechische Spoorwegen. In Praag stap ik in precies dezelfde hogesnelheidstrein, met bestemming Mariënbad. Ik bestel een goulashsoep (2,30 euro), een kipschnitzel met aardappelsalade (6,60 euro) en een glas Tsjechisch bier (1,60 euro). Minder glamoureus dan Bond misschien, maar het blijft fijn, dineren in een rijdende trein.
Ruim twintig jaar reis ik al de wereld rond, de laatste jaren alleen nog duurzaam – per trein, bus, boot, fiets of te voet. Slow travel heet dat: langzaam reizen. Begin je vakantie met een lange reis per slaaptrein of nachtboot en je zal ontspannen arriveren. Haast je niet, maar maak de reis een onderdeel van je vakantie. Geef wat meer uit aan extra comfort en kijk uit het raam, waar de mooiste landschappen voorbijglijden. Behalve voor het klimaat is dat ook beter voor je gemoed. Bert en Ernie zongen het veertig jaar geleden al: ‘Het is fijn in de trein.’
Italië
Elke avond vertrekt in Milaan de Intercity Notte naar Palermo. Het is met 1500 kilometer een van de langste treinreizen van Europa, van het uiterste noorden naar Villa San Giovanni op de punt van de Italiaanse laars. Dat is niet het eindpunt, want daar rijdt de trein de veerboot op voor de overtocht naar Sicilië. Sinds 2020 is dit de laatste spoorpont van Europa. Het is een nachttrein, maar het grootste deel van de reis langs de Tyrreense Zeekust wordt overdag afgelegd.
Montenegro
De spoorlijn van Bar naar Belgrado is 476 kilometer lang en loopt dwars door de Zwarte Bergen van Montenegro: van de Adriatische Zee via hoofdstad Podgorica door de Moracakloof en over Europa’s hoogste spoorbrug. Tot Kolasin is dat te doen als dagtocht: ’s ochtends heen en ’s avonds terug, met tijd voor een bezoek aan nationaal park Biogradska Gora, een van de drie laatste oerbossen in Europa, waar de bomen vijf eeuwen oud zijn en wolven en beren wonen.
Frankrijk
Voor haar tiende detectiveroman putte Agatha Christie inspiratie uit Le Train Bleu, een luxetrein die destijds zo beroemd was als de Orient Express en elke nacht van Parijs naar de Rivièra reed – tot 2003. In 2021 werd de treinverbinding hersteld, ditmaal als Intercités de nuit van Parijs naar Nice. Stap ’s avonds in en arriveer de volgende ochtend uitgerust aan de Côte d’Azur, waar het leven nog net zo luxueus is als in de hoogtijdagen van de Blauwe Trein.
Groot-Brittannië
Glinsterende meren, donkere bossen, zompige moerassen, krioelende rivieren, een woeste wildernis op de hoogvlakte, middeleeuwse kastelen en eindeloze vergezichten: de West Highland Line is de mooiste spoorlijn van Schotland. De enkelsporige lijn loopt van Glasgow door de meest afgelegen uithoek van het land via duizend-en-een bochten naar de Atlantische fjordenkust en stopt in gehuchten die soms alleen per trein bereikbaar zijn.
Duitsland
De varende variant is bekender, maar minstens zo mooi is een treinreisje langs de Rijn. De Bovenloop van het Midden-Rijndal is vermeld op de Werelderfgoedlijst en het fraaiste deel, tussen Koblenz en Bingen, heet ook wel de ‘Romantische Rijn’; het landschap van hoge bergen, glooiende wijngaarden, grillige rotsen, rustieke dorpjes, middeleeuwse burchten en sprookjeskastelen inspireerde schrijvers en dichters als Lord Byron, Victor Hugo, Heinrich Heine en Clemens Brentano.
Polen
Een Poolse nachttrein was in 1959 het decor voor Pociag (Trein), een hitchcockiaanse filmklassieker in artistiek zwart-wit. Ruim zestig jaar later rijdt diezelfde slaaptrein nog altijd. Stap in Krakau in, maak een tussenstop in filmstad Lodz en arriveer 700 kilometer verderop in Hel. Ondanks de naam is dat schier-eiland toch echt een zomerparadijs, met een 25 kilometer lang zandstrand, visrestaurants in houten vissershuizen, bossen en duinen plus alle dagen zonneschijn.
Oostenrijk
De Südbahn loopt van de Oostenrijkse hoofdstad Wenen naar Triëst, dat nu in Italië ligt, maar vroeger de glorieuze havenstad van het Habsburgse rijk was. De spoorlijn werd geopend in 1844, maar bijna een eeuw lang zag je er geen doorgaande treinen. Onlangs werd de 179 jaar oude verbinding hersteld; er rijdt nu weer dagelijks een EuroCity in negen uur tijd van Wenen via Ljubljana naar Triëst. Onderdeel van de Südbahn is de Semmeringbahn, de oudste grote bergspoorlijn ter wereld.
Kroatië
De zes uur durende treinreis van hoofdstad Zagreb naar badplaats Split heeft geen zeezicht, maar dat wordt goedgemaakt door het uitzicht op de regio Lika in de Dinarische Alpen, met karstvlaktes, slingerende riviervalleien en afgelegen dorpjes met vervallen stationnetjes. Plons bij aankomst in Split in het kristalheldere water van de Adriatische Zee of stap op een veerboot naar een Dalmatisch eiland als Hvar, met zijn Venetiaanse oude stad, lavendelvelden, olijfbomen en wijngaarden.
Noorwegen
Op de Bergensbanen doet de trein zeven uur over een reis door 182 tunnels en vier seizoenen: van de zomer aan de Oslofjord via de herfst in de bergen en de winter op de hoogvlakte naar de lente aan de Noorse Zee. Vanuit Oslo slingert de trein door een lieflijke riviervallei, vervolgens naar Europa’s hoogste bergplateau met een winterwonderland van witte sparren, ijzige gletsjers en ingesneeuwde huizen, en dan weer 1222 meter naar beneden om te arriveren in het beeldschone Bergen.
Zwitserland
De Bernina Express is de beroemdste trein van Europa. Na vertrek uit Chur is het uitzicht al prachtig, maar voorbij Thusis wordt het een achtbaan: in twee uur overbrug je een hoogteverschil van 2000 meter middels halsbrekende capriolen. Via een desolaat berglandschap boven de boomgrens bereikt de trein het hoogtepunt op 2253 meter, waarna hij via een spoorspaghetti van bochten, boogbruggen, spiraaltunnels, keerlussen en kurkentrekkers 1800 meter afdaalt naar het eindpunt.
Sander Groen (1971) is zelfstandig reisjournalist voor onder meer De Morgen, Knack Weekend, National Geographic Traveler en de Volkskrant. Zijn boek Tussen de rails. ‘De 35 mooiste treinreizen van Europa’ staat vol meeslepende verhalen over epische treinreizen en praktische tips voor het plannen van je eigen treinvakantie. Je bestelt het boek hier, nu voor € 22,49 ipv € 24,99.
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
