De feiten, cijfers én oplossingen op een rij.
AHA: zo slecht is mode voor het milieu
Fast fashion en sustainability staan lijnrecht over elkaar en toch zetten steeds meer merken in op duurzaamheid. En hoewel de globale impact van de mode-industrie anno 2022 nog steeds immens groot is, kan je volgens experts ook als consument je steentje bijdragen.
Mode vs. Milieu
Laten we eerst even een misverstand de wereld uithelpen: mode is níet de tweede meest vervuilende industrie ter wereld. Dit populaire statement uit een vage bron circuleert sinds 2012 en wordt door The New York Times the biggest fake news in fashion genoemd. Wat is er dan wel waar? Dat de textielkleurings- en afwerkingsindustrie na landbouw de meest watervervuilende industrie ter wereld is. Dat de mode-industrie verantwoordelijk is voor 8 % van alle broeikasgassen – meer dan vlieg- en scheepvaart samen. Dat 35 % van alle microplastics afkomstig is uit synthetische stoffen. Dat drie vijfde van onze kleding binnen één jaar na productie verbrand of gedumpt wordt – het equivalent van een volle vuilniskar per seconde.
Die laatste vergelijking berust op cijfers van de Ellen MacArthur Foundation en wordt regelmatig aangehaald door duurzaamheidsexperte Bie Noé van B.right. Noé startte in 2016 met de eerste duurzame shoppingtours van België, organiseert inspiratiesessies voor bedrijven en verenigingen en creëert duurzame trajecten op maat: ‘In ons land belandt meer dan de helft van de aangekochte kleding gewoon in de vuilnisbak. Die items zouden grotendeels gerecycleerd zouden kunnen worden, maar bereiken niet de juiste plek. Zelfs wanneer merken oude kleding inzamelen in de winkels (dit doen o.a. de H&M-groep en C&A al, red.) kan slechts een klein percentage gerecycleerd worden tot nieuwe stukken. Veel textiel verwordt tot isolatiemateriaal of stofdoeken. Dat noemen we downcycling.’
Wat kan jij doen?
Volgens Noé is recycleren daarom niet genoeg. Er moet een mentaliteitswijziging komen. ‘Uit onderzoek van Movinga blijkt dat Belgen gemiddeld slechts 12 % van hun kleerkast dragen,’ vertelt ze, ‘We kopen dus nog steeds te veel.’ Als oplossing stelt Noé de 30 Wears Challenge voor: ‘Stel jezelf bij elke aankoop de vraag: zal ik dit item minstens 30 keer dragen?’ Wanneer je de levensduur van een kledingstuk verlengt, vermindert immers de negatieve milieu-impact.
De uitdaging is een initiatief van Livia Firth, vrouw van acteur Colin Firth, en vond al ingang bij celebs als Emma Watson. Ook Tatiana De Wée van Fashion Revolution is fan: ‘Je zou ervan versteld staan hoe weinig kledingstukken je effectief 30 keer draagt. Denk aan die ene jurk voor dat feestje of die trouwoutfit.’ De boodschap van slow fashion lovers als Noé en De Wée luidt: kijk eens naar wat je al hebt en draag dat zo lang mogelijk. Ben je het beu? Ruil iets met een ander of upcycle je kleding. Koop je toch nieuw, kies dan bewust. Lees hier hoe je weet of jouw kleding sustainable is. Ook je kleren minder vaak en op een lagere temperatuur wassen helpt, liefst nog met ecologisch wasmiddel.
Wat kunnen merken doen?
Hoewel modeketens massaal uitpakken met duurzame materialen en in-store recyclageprogramma’s is er volgens de experts meer nodig. De Wée: ‘Het fast fashion-model is niet houdbaar. Zolang merken de weggooicultuur in de hand werken met lage prijzen en slechte kwaliteit kunnen ze zich onmogelijk duurzaam noemen.’ Noé vult aan: ‘Er is nood aan nieuwe businessmodellen met duurzaamheid als kernwaarde. Ik denk aan circulaire mode, waarbij oude kledij als grondstof kan dienen voor iets nieuws, maar even goed aan kledingverhuur en tweedehands.’
Verschillende merken experimenteren al met dit soort duurzame verdienmodellen. Bij H&M en het Belgische JBC shop je jeans uit post-consumer waste. De jeans van I Am, het eco-label van JBC, bestaat bijvoorbeeld voor 20 % uit gerecycleerd denim. Ook knopen, ritsen, stiksels en voeringen worden gerecycleerd. Een ander voorbeeld van circulaire mode is het Cradle to Cradle-principe (van wieg tot wieg, red.). Kledingstukken met deze certificering bestaan uit materialen die veilig hergebruikt, gerecycleerd of gecomposteerd kunnen worden. C&A verkoopt onder andere pyjama’s, T-shirts en tops met dit keurmerk.
Steeds meer grote spelers bewijzen dat duurzaam niet duur hoeft te zijn, maar De Wée doet er nog een schepje bovenop: ‘Bij Fashion Revolution zeggen we graag dat het meest duurzame kledingstuk eigenlijk al in je kast hangt.’ Als 10.000 mensen drie maanden lang geen nieuwe kleding kopen, besparen ze samen het equivalent van 360 miljoen liter water en 1,4 miljoen kg CO2-uitstoot. Misschien deze zomers eens geen nieuwe kleding shoppen?
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
