Auteur Anneleen Van Offel (29): ‘Een boek is de ideale dekmantel om brutale vragen te stellen’

Meet Anneleen

• Op 12 juni 1991 geboren in Antwerpen.
• Behaalde in 2014 een Master Woordkunst aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen.
• Werd in juni vorig jaar uitgeroepen tot Letterzetter van Kortrijk tot 2021 en curator van het Memento Woordfestival.
• Zette in de lente van 2018 samen met Bond zonder Naam het project Instagrannies op poten waarbij ze 80-plussers vraagt naar hun levenswijsheden en die op Instagram deelt.
• Bracht dit voorjaar haar bijzonder warm onthaalde debuutroman ‘Hier is alles veilig’ uit.
• Is naast docent Schrijven aan de Academie voor Muziek, Woord en Dans in Mortsel ook columnist, dichter, redacteur bij het literaire magazine Deus Ex Machina en programmator van De Sprekende Ezels in Gent, een podium voor jonge kunstenaars.
• Is op Instagram te volgen via @anneleenvanoffel en @_instagrannies.

Amper 29 is ze, maar mocht je het cv van Anneleen Van Offel afdrukken, dan zou je heel wat A4’tjes kwijt zijn. Sinds ze in 2014 afstudeerde aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen met een diploma Woordkunst onder de arm, staat ze in de literaire wereld bekend als een duivel-doet-al. Zo is ze redacteur bij het literaire tijdschrift Deus Ex Machina, werkt ze als host en programmator voor De Sprekende Ezels, een podium voor jonge kunstenaars in Gent, en bedacht ze mee Instagrannies, een project van Bond zonder Naam waarbij ze ouderen interviewt en hun levenswijsheden op Instagram deelt. Verder presenteert ze live evenementen, modereert ze debatten, maakt ze podcasts en geeft ze schrijfcursussen en workshops. Alsof de Antwerpse, die voor de liefde naar Gent verhuisde, het nog niet druk genoeg had, werd ze vorige zomer verkozen tot Letterzetter van Kortrijk, een alternatieve invulling van een stadsdichter, en curator van het Memento Woordfestival. Maar de kers op deze torenhoge taart moet haar bijzonder warm onthaalde – onder meer Jeroen Olyslaegers en Lize Spit zijn fan – debuutroman ‘Hier is alles veilig’ zijn. En dan te bedenken dat Anneleen bijna dokter was geworden.

Je wilde als kind al schrijver worden, maar de droom om arts te worden was minstens even groot. Hoe ben je dan toch bij schrijven uitgekomen?

‘Mijn vader is arts, mijn moeder bioloog. In het middelbaar studeerde ik Wiskunde-Wetenschappen. Het stond in de sterren geschreven dat ik dokter zou worden. Schrijven vond ik net zo leuk, maar dat leek me een verre droom die niet voor mij was weggelegd. Toch besloot ik zowel aan het ingangsexamen geneeskunde als de toelatingsproef voor het conservatorium deel te nemen. Tot mijn grote verbazing was ik voor beide geslaagd en stond ik dus plots voor een dilemma. Maar eigenlijk heb ik er maar een halve seconde over hoeven nadenken. De drang om te schrijven was te groot. Ik móést het gewoon doen.’

Niet geheel toevallig staat in je debuutroman ‘Hier is alles veilig’ een neonatologe centraal. Zij reist naar Israël om er na de dood van haar ex-stiefzoon zijn leven te reconstrueren. Hoe kwam je bij deze allesbehalve alledaagse plot uit?

‘Het begon met een beeld in mijn hoofd. Ik zag een moeder naast een bed zitten waar haar volwassen dode zoon in lag. Ik ging op zoek naar wie de vrouw was en kwam uit bij een neonatologe. Kinderen op de afdeling neonatologie zijn pas ter wereld gekomen, maar staan eigenlijk dichter bij de dood. Dat vond ik een sterk beeld voor het verlies waar ze zelf mee te maken krijgt. Omdat ik research een cruciaal onderdeel vind van het schrijfproces, heb ik twee weken lang meegelopen met een neonatologe. Ook ben ik vier keer naar Israël gereisd om er Israëli’s, rabbijnen, Israëlische (ex-)soldaten en hun familie te interviewen. Ik vond het belangrijk dat alles wat er in het boek gebeurt ook echt gebeurd kon zijn. Bovendien is een boek de ideale dekmantel om brutale vragen te stellen (lacht).’

Vorige zomer werd je uitgeroepen tot Letterzetter van Kortrijk. Wat betekent die titel voor jou? Hoe wil je ’m graag invullen?

‘Ik ben heel trots op die titel. Ik schrijf geen stadsgedichten, maar coach en begeleid jonge schrijvers in het professionaliseren van hun schrijversdroom. Verder brengen we de poëzie in de stad door middel van literaire interventies. Als Letterzetter ben ik ook curator van het Memento Woordfestival, een literair festival waarvan ik de artiestieke lijn bepaal. Het eerste jaar werkten we rond het thema “echo”, vanaf deze zomer is het thema “verdwalen”. Ik ben een fervent reiziger en dat is deels omdat je tijdens het reizen, net als tijdens het lezen trouwens, aan je eigen werkelijkheid ontsnapt en op een andere manier naar de dingen gaat kijken. Heel verrijkend is dat. Iemand zei me ooit: “Als je rechtdoor gaat, ben je het snelst op je bestemming. Maar als je verdwaalt, heb je het meest gezien onderweg.” Prachtig, toch?’

Nog zo’n cool project van jou is Instagrannies, een Instagramprofiel waarop je de levenswijsheden deelt van de 80-plussers die je interviewt. Welke inzichten wil je meenemen in je verdere leven?

‘De meesten van hen hebben heel wat meegemaakt in hun leven. Als ik hen vraag hoe ze erin geslaagd zijn menselijke drama’s te overleven, zoals het verlies van een partner of een kind, zeggen ze bijna allemaal dat je de situatie toch niet kan veranderen en dat je ze dus maar beter accepteert. Iemand zei zelfs letterlijk: “Je staat ervoor en je moet erdoor.” Dat kan op twee manieren natuurlijk: alles wegslikken en negeren of de emoties juist ondergaan. Heel wat ouderen die ik interviewde, vertelden me dat het beter is om je emoties de vrije loop te laten en alle gevoelens te voelen in plaats van ertegen te vechten. Daar heb ik al vaak aan moeten denken toen ik het zelf moeilijk had.’

Je hebt net je eerste boek uit. Welke dromen zou je nog graag zien uitkomen?

‘Ik wil graag een tweede boek schrijven. En een derde, en een vierde en een vijfde (lacht). De ultieme droom is dat die dan vertaald worden, zodat de mensen die ik ontmoet heb op mijn reizen mijn werk kunnen lezen. Verder heb ik niet echt een bucketlist. Schrijven is het voornaamste. Schrijven en steeds beter worden. Goed is niet goed genoeg. Mijn ambitie is om bij de besten te horen.’

Tot slot: wie is jóúw rolmodel?

‘De Nederlandse juriste en auteur Roxane van Iperen. Een paar jaar geleden ontmoette ik haar op een debat dat ik moest modereren. Ik was nogal van m’n melk na een geval van mansplaining (wanneer een man op een denigrerende manier iets uitlegt aan een vrouw, red.). Zij gaf me toen een snelcursus recht-in-je-schoenen-staan. Ik dacht: wauw, wat een cool wijf. Ze is een heel sterke en tegelijkertijd kwetsbare vrouw. Haar boeken zijn stuk voor stuk pareltjes.’

Waarom Anneleen?

Online moderedactrice Chloë: ‘Wie met “Hier is alles veilig” in de zetel kruipt, zou nooit durven denken dat het Anneleens allereerste roman is. Haar liefde voor taal blijkt uit elke zin die ze neerpent en met haar gedetailleerde observaties maakt ze Israël en haar personages haast tastbaar. Het is bijzonder hoe Anneleen op zo’n jonge leeftijd al zovele dromen heeft afgevinkt, en ik vermoed dat er nog heel wat parels van haar op onze boekenplank zullen komen te staan.’

Nog meer markante vrouwen onder de 30: 

• Sebnem Günay (26) oogst internationaal succes met haar modelabel SBNMGNY: ‘Ik zou graag meer kleur op straat zien’
• Aline Muylaert (26) pleit voor meer vrouwen aan de top: ‘Maar ik besef goed dat positieve discriminatie heel dubbel is’
• Thalya Culot: ‘In het begin was ik héél bang. Vandaag ben ik helemaal zen wanneer ik de ring betreed’