Er zijn steeds meer singles. Volgens studies zou tegen 2060 maar liefst de helft van de Belgen vrijgezel zijn. Zijn we zo bang om lief te hebben? Velen wel, aldus de Nederlandse therapeut en auteur Hannah Cuppen.
Bindingsangst is een term waar snel mee gesmeten wordt wanneer iemand lange tijd single is. Maar wat is bindingsangst juist? En worstelen alleen singles ermee? We vragen het aan Hannah Cuppen. De Nederlandse schreef de bestseller ‘Liefdesbang’, een boek voor wie beschikbaar wil worden in de liefde, vanuit haar expertise als therapeut en haar eigen (liefdes)ervaring. In groepstrainingen tracht ze mensen van hun angst af te helpen.
Bang om liefde te verliezen
‘Bindingsangst komt voor uit de angst om liefde te verliezen, net zoals verlatingsangst trouwens’, vertelt Cuppen. ‘Bindings- en verlatingsangst zijn twee zijdes van dezelfde medaille. De angst om liefde te verliezen uit zich gewoon op een andere manier.’
‘Iemand met verlatingsangst vindt het heel moeilijk om alleen te zijn. Mensen met verlatingsangst willen zo graag samen zijn met iemand, dat ze de neiging hebben om zich heel snel te hechten zonder eerst moeite te doen om te kijken of de andere een geschikte en waardige partner is. Ze geven zich heel snel over aan de ander en klampen zich vast, omdat ze daar een stukje veiligheid en zekerheid uit halen. Ze zijn heel gevoelig voor signalen van afwijzing en afstand, waardoor ze voortdurend checken of de ander “beschikbaar” is, of de ander er wel echt is voor hen. Als de partner niet snel genoeg reageert op een berichtje, bijvoorbeeld, zien ze dat al snel als een teken dat er iets heel erg mis is.’
De angst om liefde te verliezen uit zich op twee manieren: door zich vast te klampen en door afstand te houden.
‘Bindingsangst is een beschermlaagje over de verlatingsangst. Mensen met bindingsangst gaan zich simpelweg niet binden om niet het risico te lopen om iemand te verliezen. Ze willen op zich wel een relatie, maar met een maximale distantie. Binnen een relatie houden ze zoveel afstand als mogelijk is. Ze vluchten voortdurend weg voor intimiteit, uit angst voor verlies maar ook uit angst dat de ander zou doorhebben hoe ze in elkaar zitten, wat hun echte angst is en wie ze echt vanbinnen zijn. Ze hebben allerlei strategieën om de ander op afstand te houden, terwijl iemand met verlatingsangst net allerlei strategieën heeft om de ander aan zich te binden.’
‘Mensen met bindingsangst houden onder meer afstand door te letten op allerlei imperfecties. Als je een iets te dikke neus hebt, dan kan dat een reden zijn voor iemand met bindingsangst om te zeggen: nee, je bent het toch niet echt voor mij. Ze gaan de meest onbenullige dingen als excuus gebruiken om eronderuit te komen. Zo rechtvaardigen ze aan zichzelf dat ze afstand nemen. Mensen met bindingsangst gaan vaak op zoek naar de “perfecte” partner, iemand die niet bestaat.‘ In tegenstelling tot wat je zou afleiden uit hun gedrag, willen mensen met bindingsangst dus wel liefde vinden. Ze hebben echter de overtuiging opgevat dat als ze zich niet verbinden, ze ook niet verlaten worden. Zo vervallen ze in een patroon en missen ze de liefde waar ze zo naar verlangen.
Een liefdesbange generatie?
Ligt de sterke groei van het aantal singles dan aan het feit dat onze generatie meer bindings- of verlatingsangst ervaart? ‘Ik denk alleszins dat het in deze generatie veel duidelijker is dat die angsten er zijn,’ legt Cuppen uit. ‘Dit is de eerste generatie die volledig autonoom kan leven. In de vorige generaties waren partners wederzijds afhankelijk van elkaar. Vrouwen waren afhankelijk van mannen voor hun inkomsten en mannen waren afhankelijk van vrouwen voor de zorg en de huishoudelijke taken. Er zal ongetwijfeld ook bindings- en verlatingsangst geweest zijn, maar dat werd heel hard onder de knoet gehouden omdat mensen het zich niet konden permitteren om uit elkaar te gaan of vrijgezel te blijven. Vandaag zijn we niet meer afhankelijk van een ander, dus worden die angsten zichtbaarder.‘
‘Het is belangrijk op te merken dat het geen zwart-witverhaal is. Het is niet: jij hebt bindings- of verlatingsangst en jij hebt het niet. Bijna iedereen herkent wel iets van zichzelf in het verhaal, de ene in grote mate en de andere in mindere mate. En dat zijn zeker niet alleen mensen zonder relatie. Bovendien kunnen de twee elkaar afwisselen: je hebt niet óf bindingsangst óf verlatingsangst. Ik sprak bij een lezing een keer een vrouw die zei dat ze altijd relaties had gehad waarin zij in de verlatingsangst zat en de man in de bindingsangst. Een beetje het klassieke verhaal, dus. Ze zei: nu zit ik voor het eerst in m’n leven in een relatie waarin ik bindingsangst heb en hij verlatingsangst en ik doe precies hetzelfde als wat al die mannen bij mij deden. De angst kan zich dus ook bij eenzelfde persoon op twee manieren uiten.’
‘Ik merk aan de verkoopcijfers van mijn boeken en de inschrijvingen voor de trainingen en lezingen dat het een heel sterk aanwezig probleem is. Ik krijg bijna elke dag mailtjes van mensen die zeggen dat ze het boek lazen en dat ze zichzelf of mensen in hun omgeving erin herkennen. Dat is volgens mij toch een teken aan de wand over hoezeer dit speelt in onze samenleving. ‘
Hannah Cuppen wijst je met het boek ‘Liefdesbang’ de weg om beschikbaar te worden in de liefde. ‘Liefdeskunst’ is een werkboek bij ‘Liefdesbang’ waarmee je zelf aan de slag kan met je bindings- of verlatingsangst. Op de website www.hannahcuppen.nl vind je alle info over de boeken, trainingen en lezingen van Hannah.
Lees ook:
