Maakte jij ook een kiekje aan de Berlijnse Muur of bracht je misschien zelfs een bezoekje aan Tsjernobyl?
Dark tourism: wat is het en hoe komt het dat we er zo door geobsedeerd zijn?
Van het bijwonen van een exorcisme over het bezoeken van een bezeten bos tot feesten op een voodoofestival: journalist David Farrier maakt er in de Netflixdocumentaire ‘Dark Tourist’ een sport van om de meest macabere plekjes op aarde van zijn bucketlist af te vinken. Totaal geschift of een wel heel aparte vorm van toerisme? Dark tourism is hoe dan ook aan opmars bezig.
Dark tourism krijgt dankzij series als ‘Chernobyl’, ‘Reizen Waes’ en ‘Dark Tourist’ een heel andere, veel menselijkere dimensie. Maar wat is duister toerisme eigenlijk? Waneer ben je zelf een dark tourist? En is het wel ethisch verantwoord? Wij zochten naar een antwoord op jouw meest prangende vragen over donker toerisme.
Wat is dark tourism nu precies?
Duister toerisme ofte thanatoerisme wordt vaak geassocieerd met de dood, een ramp of een tragedie. Elke vorm van reizen naar een plek waar in het verleden iets gruwelijks gebeurde wordt beschouwd als duister toerisme. De reisvorm won doorheen de jaren aan populariteit en is nog steeds aan een serieuze opmars bezig. Interessant om te weten, is dat er verschillende gradaties van duister toerisme bestaan. Sommige toeristen vinden het interessant om foto’s te nemen aan de Berlijnse Muur – ja, ook dat is duister toerisme, maar wel in een lichte vorm – anderen houden ervan om in een attractie als London Dungeon op een ludieke manier op stang gejaagd te worden en nog anderen gaan dan weer op zoek naar de real deal.
Waarom zijn we zo geïnteresseerd in dark tourism?
Feit is dat onze geschiedenislessen niet meteen de meest romantische lessen waren en onze geschiedenis vooral getekend wordt door gruwelijke gebeurtenissen. Het opzoeken van dergelijke duistere gebieden of gedenkplaatsen stelt ons in staat om na te denken over het verleden. Dark tourism leunt in de meeste gevallen dus sterk aan tegen educatief toerisme. En hoewel donker toerisme misschien geen prettige vrijetijdsbesteding is, genieten veel mensen van het educatieve aspect dat ermee gepaard gaat, althans zo blijkt uit een studie van de Taiwan Hospitality and Tourism University.
Paradoxaal genoeg lijkt het er zelfs op dat we ons beter voelen nadat we zo’n plek bezocht hebben, net omdat we zo zelf met eigen ogen kunnen zien, en dankzij een goede gids misschien zelfs kunnen ervaren, hoe het er vroeger aan toeging. Het feit dat we op die plaatsen ons medeleven betuigen, zou ons volgens de studie helpen om het verleden los te laten en beter na te denken over de huidige maatschappij.
Ben jij een dark tourist?
Bezocht je ooit een oorlogsmuseum, een gedenkteken of een concentratiekamp? Of denk je erover na om dat te doen? Dan val ook jij in principe onder de categorie duistere toerist. Elk jaar bezoeken bijna een miljoen mensen de Berlijnse Muur: het is de topbestemming bij een bezoek aan de stad Berlijn, maar veel mensen staan er allang niet meer bij stil met welke gruweldaden de muur geassocieerd wordt. Dat neemt echter niet weg dat je geen dark tourist bent.
Is het ethisch correct?
De recente toestroom van Instagramfoto’s die gemaakt worden in Auschwitz en Tsjernobyl zorgen voor een toestroom aan verontwaardigde reacties. De manier waarop sommige influencers op dergelijke sites poseren is problematisch, net zoals het ook allesbehalve oké is om je er verkeerd of respectloos te gedragen. Op welke plaatsen het al dan niet ethisch verantwoord is, is sterk afhankelijk van de lokale cultuur, de aard van de ramp en de impact ervan op onze geschiedenis. Sommige gedenkplaatsen móét je bezocht hebben, andere plekken sla je uit respect beter gewoon over. Wat op zo’n plek nooit ofte nimmer door de beugel kan?
- Mensen die het emotioneel moeilijk hebben fotograferen en/of lastig vallen.
- Lachen met de gebeurtenissen die er plaatsvonden.
- Ongepaste opmerkingen of lichaamsbewegingen maken.
- Respectloze kleding dragen.
- Luid praten over niet-gerelateerde problemen
In onderstaande Ted Talk legt professor Dorina-Maria Buda uit waarom duister toerisme van groot belang is en hoe we op een respectvolle én leerzame manier de sites kunnen bezoeken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wat zijn populaire duistere plaatsen?
Tsjernobyl, de Berlijnse Muur,
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
