De coronapandemie kan nefaste gevolgen hebben voor de eerlijke kansen van vrouwen op de werkvloer. Dat wil vrouwenbeweging Zij-kant duidelijk maken op deze Equal Pay Day. Door de crisis wordt duidelijk hoe sterk verankerd de ongelijke taakverdeling thuis is. Die ongelijkheid kan een direct effect hebben op de loonkloof.
Equal Pay Day is een symbolische dag waarop de aandacht gevestigd wordt op de nog steeds bestaande loonkloof tussen mannen en vrouwen. De dag wordt bepaald aan de hand van een simpele berekening: hoeveel dagen extra moet de gemiddelde vrouw in België werken om aan het jaarloon van de gemiddelde man te geraken? Het antwoord is dit jaar 84, en dus valt Equal Pay Day op 25 maart, de 84ste dag van het jaar.
Vrouwen – voltijds en deeltijds werkenden samen – verdienen elk jaar gemiddeld 23,1 % bruto minder dan mannen. Dat is een vooruitgang van een schamele procentpunt tegenover vorig jaar. Een vrouw moet dus 23,1 % van een jaar langer werken dan een man om het zelfde bedrag te krijgen, wat uitkomt op 84 dagen. In de privésector loopt de loonkloof in brutojaarlonen zelfs op tot 28 %. In de publieke sector ligt de loonkloof op 16 %. In de luchtvaartsector is ze het allergrootst.
Terug naar de haard
De progressieve vrouwenbeweging Zij-kant zet de zeventiende editie van Equal Pay Day in het teken van – hoe kan het ook anders – de coronacrisis. Want die heeft gevolgen voor de eerlijke kansen van de vrouw op de werkvloer. De lockdowns en het telewerk duwden vrouwen meer dan ooit terug in de rol van huisvrouw en moeder, ten nadele van het werk. Kinderen moeten namelijk thuis opgevangen, geëntertaind en soms zelfs onderwezen worden, huizen worden vuiler, de afwasstapel groter en elke dag dient er te worden gekookt.
De statistieken over het coronaverlof voor ouders zijn veelzeggend: dat werd bijna exclusief opgenomen door vrouwen.
De VUB hield een bevraging naar de tijdsbesteding van mensen tijdens de eerste lockdown. Het onderzoek zette de genderstereotiepe taakverdeling op scherp: terwijl vaders zich afzonderen voor hun conference calls, klappen moeders aan de keukentafel hun laptop open en helpen ze tegelijk met rekensommen of steken ze een was in. Bovenop hun betaalde job nemen vrouwen zowat 75 % van alle – onbetaalde – taken voor hun rekening.
‘Helaas zijn de genderstereotypen sterker verankerd dan ooit’, aldus Zij-kant. ‘De statistieken over het coronaverlof voor ouders zijn veelzeggend: dat werd bijna exclusief opgenomen door vrouwen. 71 % om precies te zijn. De taakverdeling liet al te wensen over, maar de pandemie stuurde de vrouwen terug naar de haard. Dat heeft zware gevolgen voor hun carrière en hun loon.’
Eerlijk verdeling = eerlijke kansen
Verdeel de taken eerlijk thuis, voor eerlijke kansen op het werk. Dat is de boodschap van de sensibiliseringscampagne die Zij-kant ontwikkelde samen met communicatiebureau Mortierbrigade en productiehuis Caviar. Fotograaf Jef Boes trok voor de campagnebeelden naar echte gezinnen met jonge kinderen en telewerkende ouders. Zijn beelden dienen als bewijs voor de ongelijke taakverdeling die zich op dit moment afspeelt achter Vlaamse gevels: de vaders zitten roerloos en gefocust achter hun scherm, terwijl een timelapse-effect de chaos rond de immer bewegende moeder duidelijk maakt.
Herdefiniëring van ‘voltijds’
Zij-kant vraagt de beleidsmakers om de definitie van ‘voltijds werk’ te herbekijken. Het grote aandeel deeltijds werk bij vrouwen duidt immers op een structureel combinatieprobleem tussen werk- en zorgtaken. Een collectieve arbeidsduurvermindering, met behoud van loon en bijkomende aanwervingen, zou volgens de vrouwenbeweging een evenwichtige verdeling tussen werk- en privéleven garanderen. Bovendien biedt die regeling een oplossing voor het grote aantal deeltijdse werkaanbiedingen: vandaag werkt 18 % van de Belgen deeltijds omdat het gewenste werk enkel in deeltijdse jobs wordt aangeboden, en dit is voornamelijk het geval in sectoren met een hoge vrouwelijke tewerkstelling.
Lees ook:
