‘Vanavond niet, schat. En morgen ook niet.’ Klinkt het je bekend in de oren? Je partner graag zien, maar geen zin (meer) hebben in seks, is een van de laatste seksuele taboes. Toch is het helemaal oké om – al dan niet tijdelijk – geen seks te willen. Onze huisseksuologe Ina legt je uit hoe dat komt.
Flairseksuoloog Ina: ‘Geruime tijd werd aangenomen dat zin in seks zomaar ontstaat, dat is echter niet het geval. Om zin te krijgen en een gevoel van opwinding te ervaren moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Eerst en vooral moet je – zowel mentaal als fysiek – in staat zijn om te reageren op (seksuele) prikkels, en dat kan alleen als onze hersenen en geslachtsdelen gevoelig zijn voor die prikkels. Daarbij spelen allerlei hormonen, zoals testosteron, serotonine en dopamine, een cruciale rol.’
‘Daarnaast moet het ook gaan om de juiste prikkels en die zijn voor elk van ons verschillend. In staat zijn om te reageren op prikkels is één kant van het verhaal, maar vervolgens moet je ook nog beslissen of je daarmee iets wil doen of niet. In de juiste omstandigheden zal een prikkel die voor jou stimulerend werkt leiden tot zin en opwinding. Deze prikkels kunnen allerlei vormen aannemen. Denk aan een knuffel, een erotische scène in een film, maar ook tal van andere zaken die je misschien niet meteen met seks associeert.’
Ook de mind doet ertoe
‘Onze zin in seks kan afnemen door tal van factoren, zoals bijvoorbeeld stress, zwangerschap, pijn tijdens het vrijen, roken of druggebruik. Soms is er een duidelijke relationele, psychologische en/of medische oorzaak, maar dat hoeft niet. Het is ook mogelijk dat alles lichamelijk perfect functioneert, maar dat je toch geen zin krijgt in seks. Het is belangrijk om te benadrukken dat het doodnormaal is dat de zin in seks kan schommelen. Even minder zin hebben hoeft geen probleem te zijn, al wordt het dat wel als je hier zelf last van ondervindt.’
‘In principe kan elke prikkel een seksuele prikkel zijn of worden, maar we onderschatten vaak het belang van het mentale aspect wanneer we aan seks denken. Als je mentaal niet openstaat voor seksuele prikkels, wordt het moeilijk om zin te krijgen. Soms zijn we fysiek opgewonden – denk aan een vochtige vagina – maar voelen we ons mentaal helemaal niet opgewonden. Hetzelfde geldt voor mannen: het is niet omdat een man een erectie heeft dat hij zin heeft in seks.’
Zodra het verliefde gevoel plaatsmaakt voor liefde en houden van, gaat het veilige gevoel dat we bij iemand hebben vaak primeren op het spannende gevoel.
(Meestal) niets verkeerd met ons lijf
‘De hoeveelheid seks binnen een relatie kan te maken hebben met onderliggende problemen, al is het in het prille begin de normaalste zaak van de wereld dat we vaker seks hebben. Wanneer we nog maar pas verliefd zijn, gieren de hormonen door ons lijf. Daardoor voelen we ons veel energieker en hebben we meer behoefte aan fysiek contact. Ons lichaam heeft steeds meer van die hormonen nodig om hetzelfde effect te krijgen, maar op een bepaald moment is onze limiet bereikt. Omdat na verloop van tijd de aanmaak van deze hormonen daalt, neemt ook de verliefdheid af. Dat is zeker niet onlogisch, want in een nieuwe relatie is zowat elk facet enorm spannend. Zodra het verliefde gevoel plaatsmaakt voor liefde en houden van, gaat het veilige gevoel dat we bij iemand hebben vaak primeren op het spannende gevoel.’
‘Er is dus (meestal) niets verkeerd met ons lijf, want het gaat om normale processen die iedereen doormaakt wanneer verliefdheid langzaam plaatsmaakt voor liefde. Koppels die na een jarenlange relatie nog steeds evenveel seks hebben als tijdens die eerste maanden zijn eerder uitzondering dan regel. Uit onderzoek blijkt dat tien procent van de vrouwen boven de achttien – al dan niet tijdelijk – minder of geen zin meer heeft in seks, al ben ik ervan overtuigd dat dit een onderschatting is, want iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken.’
Waarom een schuldgevoel?
‘Geen zin meer hebben in seks gaat vaak met een schuldgevoel gepaard. We leven dan ook in een maatschappij waarin seks een belangrijke rol speelt. Seks is overal aanwezig en iemand die weinig of nooit zin heeft, wordt al snel raar bekeken. Er worden allerlei normen voorgeschreven van hoe vaak en wanneer iemand seks moet hebben. Als we daar niet aan (kunnen) voldoen, voelen we ons anders. Toch is het niets om ons voor te schamen of schuldig over te voelen. Hoe vaak en op welke manier je seks wil hebben, kies je volledig zelf. Iedereen is anders, ook op seksueel vlak. Het is onmogelijk om een “normaal” seksleven te definiëren. Hoe je seks wil invullen, kies je zelf. Genieten jullie van één vrijpartij per maand of doen jullie het liever twee keer per dag? Alleen jij en je sekspartner kunnen de juiste hoeveelheid bepalen.’
‘Bovendien staat of valt een relatie niet met het hebben van seks. Voor het ene koppel is seks een belangrijk onderdeel, voor het andere is seks eerder bijzaak. Een goede relatie bestaat uit veel andere elementen, zoals open communicatie. Als een koppel goed kan communiceren, is de kans groot dat de verschillen tussen hen in bed ook minder snel tot conflicten of ruzies zullen leiden. Daarnaast kan een koppel ook intiem zijn zonder dat het daarbij over seks moet gaan. Intimiteit omvat zoveel meer dan alleen seks. Een koppel kan net zo genieten van een avond samen in de zetel, een knuffel, een romantisch etentje, noem maar op.’
Open communicatie
‘Het niet hebben van seks kan wel een impact hebben wanneer de een vaker seks wil dan de ander en er geen compromis wordt gevonden. Het is niet ongewoon om niet (altijd) op dezelfde golflengte te zitten, zolang je er maar open over kan communiceren. Professionele hulp zoeken kan, maar weinig of geen seks hebben hoeft geen reden te zijn om langs te gaan bij een seksuoloog. Of we niet even voor onszelf kunnen zorgen als onze partner geen zin heeft? Seks draait niet alleen om bevrediging of de ontlading. Masturberen werkt dan wel ontspannend, maar is niet te vergelijken met de intimiteit en verbondenheid die je voelt wanneer je seks hebt.’
Lees ook:
