'Net omdat ze nu bij niemand terechtkunnen, hebben sterrenouders nog meer nood aan een luisterend oor.'
Vzw Met Lege Handen organiseert praatgroepen voor sterrenouders: ‘Bewust zwijgen kwetst’
Misschien zag je het al voorbijkomen, misschien ook niet: het is deze maand Pregnancy and Infant Loss Awareness Month. Een bijzonder belangrijke periode die door de coronacrisis helaas wat overschaduwd wordt. Niet als het van ons afhangt, want wij steken alle sterrenouders graag een hart onder de riem. Maar waar kunnen zij terecht als het even niet gaat? Onder andere bij Met Lege Handen, een vzw van én voor sterrenouders die praatgroepen organiseert. Vrijwilliger Delphine ging er ooit om hulp vragen en vangt er nu ook zelf lotgenoten op.
Praten, dat is het enige wat telt bij Met Lege Handen. De vzw organiseert al een aantal jaren praatgroepen voor sterrenouders die hun gevoelens even kwijt willen, erkenning en/of herkenning zoeken bij lotgenoten of gewoon graag eens willen babbelen over waar ze het moeilijk mee hebben. Het is een vzw van én voor sterrenouders, wat betekent dat vrijwilligers van Met Lege Handen ook zelf een kindje zijn verloren en nu andere sterrenouders willen ondersteunen tijdens hun rouwproces. Delphine is een van die vrijwilligers. Dankzij het ziekenhuis kwam ze bij Met Lege Handen terecht en vond ze er de steun en het begrip waar ze nood aan had. Toen de vzw op zoek was naar nieuwe vrijwilligers, meldde ze zich meteen aan om te helpen.
Delphine, waarom kunnen de praatgroepen van Met Lege Handen voor sterrenouders een verschil maken?
‘Met Lege handen is veel toegankelijker dan een afspraak bij een psycholoog. De drempel om hulp te zoeken ligt bij ons veel lager en voor mij persoonlijk gaf het ook een geruststellend gevoel om eens niet met een professional te moeten praten. Net omdat je met lotgenoten kan babbelen, besef je dat de gevoelens waarmee je worstelt niet abnormaal zijn. We bieden sterrenouders de mogelijkheid om samen te komen en te praten over hun emoties en kindjes, maar ook over hun toekomstplannen. Ze kunnen erkenning en herkenning bij elkaar vinden, en dat heeft voor die ouders een bijzonder grote waarde.’
We merken dat sterrenouders net omdat ze nu bij niemand terechtkunnen nog meer nood hebben aan een luisterend oor.
En hoe komen sterrenouders bij jullie terecht? Want ik hoor vaak dat het voor hen moeilijk is om de juiste hulp te vinden.
‘Wij verdelen onze brochures onder de ziekenhuizen, maar het is aan hen om te kiezen of zij onze informatie dan ook effectief doorgeven aan sterrenouders. Ik ben zo bij Met Lege Handen terechtgekomen, maar er zijn ook nog ziekenhuizen die het niet doen, waardoor die informatie niet tot bij ouders geraakt. Het is wel zo dat er in vergelijking met pakweg 10 jaar geleden veel meer instanties zijn waar zij terechtkunnen. Dat is al een grote stap in de goede richting.’
Hoe zit het met de impact van de coronacrisis op jullie werking?
‘Het verloopt allemaal iets moeizamer, omdat de praatgroepen natuurlijk niet in hun gewone vorm kunnen doorgaan. We proberen alternatieven aan te bieden en organiseren nu online praatgroepen, maar voor sommige mensen werkt dat niet. Onze jaarlijkse herdenkingsviering hebben we moeten afgelasten en we zijn nu een alternatief aan het uitwerken zodat we de mensen toch iets kunnen aanbieden. Dat is bijzonder belangrijk, want we merken dat sterrenouders net omdat ze nu bij niemand terechtkunnen nog meer nood hebben aan een luisterend oor. Dit is ongetwijfeld een bijzonder zware periode voor hen.’
En iemand die het zelf nog niet meegemaakt heeft kan het waarschijnlijk ook niet voor de volle 100 % begrijpen, of wel?
‘Je kan het in ieder geval wel proberen. Maar in alle eerlijkheid: zelfs met de best mogelijke bedoelingen kan je de emoties van een sterrenouder nooit volledig begrijpen zonder zelf zoiets meegemaakt te hebben. Met lotgenoten kan je ervaringen delen, dat is iets wat je niet kan bij iemand die het zich enkel probeert voor te stellen.’
Ze kunnen erkenning en herkenning bij elkaar vinden, en dat heeft voor sterrenouders een bijzonder grote waarde.
Hoe kunnen we hen dan toch helpen als ze het moeilijk hebben?
‘Door open te zijn en niet bang te zijn om erover te beginnen praten. Als je er bewust of onbewust over zwijgt doet dat bij de ouders heel veel pijn. En pas op, ik begrijp dat het voor sommige mensen niet eenvoudig is om over een overleden kind te praten. Ze denken dan dat ze de sterrenouders zullen kwetsen, maar dat is in de meeste gevallen absoluut niet het geval. Het kwetst hen als je erover zwijgt of er niet naar vraagt. Minimaliseer het ook niet. Je kan niet uitmaken hoe het verdriet van een ander is, dus maak geen ongepaste opmerkingen in de aard van “volgende keer beter”. Toon in plaats daarvan respect voor hun emoties. Daarnaast kan je hen ook tonen dat je aan hen denkt door op speciale dagen, zoals Kerstmis, een extra kaarsje te doen branden of door hen een berichtje te sturen op de dag waarop hun kindje geboren werd.’
En heb je tips voor sterrenouders die het moeilijk hebben?
‘Eigenlijk net dezelfde: durf erover te praten! Kan je thuis of bij je familie je gevoelens niet kwijt? Wees dan niet bang om toe te geven dat je nood hebt aan een babbel of aan iemand die je misschien kan helpen, ook al is dat je partner niet. Je moet iemand vinden waarmee het klikt en waarmee je op dezelfde golflengte zit qua emotie.’
Ik las op jullie website ook dat jullie sterrenouders aanraden om tastbare herinneringen bij te houden. Waarom is dat precies?
‘Omdat dat de enige dingen zijn die nog resteren van je kindje. Als vrouw beleef je dat heel intens. Het kindje groeit in je buik, je voelt het groeien en je maakt die bevalling mee. Als je daarna plots geen enkel bewijs meer hebt van die intense periode, kan dat littekens nalaten. Door herinneringen bij te houden kan je aan de buitenwereld én aan jezelf bewijzen dat je die periode doorgemaakt hebt. Dat is een deel van het rouwproces.’
Als je er bewust of onbewust over zwijgt doet dat bij de ouders heel veel pijn.
Heel veel mama’s verliezen hun kindje voor de allesbepalende 12 weken zwangerschap. Ik heb al meermaals horen vallen dat zij dan het gevoel krijgen dat ze niet het recht hebben om verdrietig te zijn. Hoe staan jullie daar tegenover?
‘Iederéén kan bij ons terecht. Je voelt je mama vanaf het moment waarop je weet dat je zwanger bent. Ook dan al creëer je hoop, dromen en liefde voor dat kindje in je buik. Als dat geluk plots wordt weggerukt doet dat onmenselijk veel pijn. Wat ons betreft zou die termijn daar niet op mogen staan. Hetzelfde geldt trouwens ook voor de wettelijke leeftijd van een sterrenkindje alvorens het mag aangegeven worden bij de gemeente. Wij zijn meer te vinden voor het idee dat de ouders dat zelf moeten kunnen beslissen, maar dat is natuurlijk een heel delicate kwestie.’
Wat zou kunnen helpen om het taboe rond miskramen en stilgeboorte in de toekomst nog meer te doorbreken?
‘Wij zijn op de goede weg. Er wordt al veel meer over geschreven en openlijk over gepraat en dat zorgt ervoor dat ook ouders er sneller over zullen praten. Een “trend” die we nu ontzettend appreciëren is hoe bekende personen, zoals John Legend en Chrissy Teigen, getuigen over hun verdriet. Dat wekt heel wat vragen op bij het publiek, waardoor het nog meer besproken wordt. Het is heel bewonderenswaardig en moedig dat zij die rouwwerkelijkheid delen, want dat helpt dan weer de andere sterrenouders die door het taboe zwijgen.’
Naast praatgroepen organiseert Met Lege Handen ook een jaarlijkse herdenkingsviering en familiedag, doen ze mee aan de 10 miles van Antwerpen en geven ze opleidingen voor verplegend personeel in spe. Ben je benieuwd naar hun werking, wil je hen steunen of ben je op zoek naar een luisterend oor? Dan kan je terecht op hun website.
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
