Waarom etiketten lezen en lokaal kopen beter is voor jou én de planeet
Advertorial
Het is weer de tijd van lijstjes vol goede voornemens. Maar in plaats van opnieuw te gaan voor het vage ‘bewuster leven’, kun je in 2025 met één concrete stap het verschil maken: meer lokale voedingsproducten kopen. Dat is gezond, budgetvriendelijk én duurzaam. Onmisbare tool: het voedingsetiket, dat je precies vertelt waar producten vandaan komen.
Bekende koks zweren bij lokale producten
Bewuster consumeren – willen we dat niet allemaal? Dat kan door te kiezen voor groenten, fruit, vlees en zuivel uit eigen streek. Een kwestie van boerenverstand. Tv-kok Loïc Van Impe doet dit al langer: “Lokale voedingsproducten zijn vaak veel lekkerder. Een aardappel die hier gisteren uit de volle grond is gehaald, smaakt zoveel intenser dan een die drie weken geleden werd geoogst aan de andere kant van de wereld. Ingrediënten die lang onderweg zijn, verliezen immers aan kwaliteit. En je leert wat er hier in een bepaald seizoen groeit: dat is duurzamer. Zelfs in de supermarkt kun je bewuste keuzes maken door het etiket te lezen. Zo zie je meteen waar iets vandaan komt.”
Ook voor chef-kok Sofie Dumont is lokaal kopen vanzelfsprekend: “Zo kan ik ambachtsmensen uit mijn streek ondersteunen én een gezicht plakken op de boer die courgetten met zo’n goddelijke smaak teelt. Daarnaast kan een gepassioneerde kweker extra informatie geven, bijvoorbeeld hoe je een sla of pompoen het best bewaart – want uiteindelijk wil je zo weinig mogelijk verspillen.”
Duurzame keuze
Er zijn nog meer goede redenen om voluit voor lokale producten te kiezen. Wie lokaal koopt, werkt vanzelf mee aan een betere planeet: geen verre boottochten, vervuilende vluchten of lange vrachtwagenritten – lokale groenten en fruit leggen gemiddeld minder dan 20 km af tot op je bord. Bovendien ben je zeker dat de boer of teler in kwestie een eerlijke prijs krijgt.
Maar duurzaamheid is niet alleen een kwestie van minder transport, weten ze bij VLAM (Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing). Steeds meer lokale telers investeren ook in hernieuwbare energie, en gebruiken smart farming-technologieën om geen water te verspillen, uiterst gedoseerd te bemesten en gewasbeschermingsmiddelen tot een minimum te beperken. Samen met doordacht bodembeheer en maatregelen om voedselverlies tegen te gaan, scheelt dat een hoop voor het klimaat.
Budgetvriendelijk en gezond
Kiezen voor lokale producten is ook interessant voor je budget, omdat de transportkosten laag liggen. Tegelijk koop je dan seizoensgebonden. Bij groenten, fruit en vissoorten van het moment is het aanbod altijd groter én liggen de prijzen dus lager.
Tot slot ben je met lokale producten zeker van een gezonde kwaliteit. De controles bij de teelt en andere schakels in de keten zijn streng. Alle mogelijke aspecten komen daarbij aan bod: hygiëne, voedselveiligheid, versheid, dierenvoeder en dierenwelzijn.
Onmisbare hulp: voedingsetiketten lezen
Wie zoals Sofie Dumont rechtstreeks bij de boer om de hoek koopt, kent natuurlijk de herkomst en houdt de keten zo kort mogelijk. Maar dat is in de praktijk niet altijd haalbaar. Toch kun je ook lokaal kopen in de buurtwinkel of supermarkt – al kost het iets meer moeite om de oorsprong te achterhalen. De sleutel tot zo’n bewuste keuze is het etiket: dat verraadt precies waar groenten, fruit, vlees, en vis vandaan komen. De etikettering volgt nationale en internationale regels, en bevat een schat aan informatie over de samenstelling, voedingswaarde én de oorsprong van voedingsproducten.
5 x boerenverstand: zo lees je makkelijk het voedingsetiket
Het is niet altijd verplicht om de herkomst van voedingsmiddelen aan te duiden. Voor het vlees van varkens, schapen, geiten, pluimvee, vis, zeevruchten en bepaalde groenten en fruit moet dat wél. Producenten kunnen de oorsprong ook vrijwillig vermelden, dat is vaak het geval bij melkproducten.
Deze tips helpen om de oorsprong van voedingsproducten snel terug te vinden en het voedingsetiket juist te interpreteren:
- De oorsprong staat op het etiket van verpakte voedingswaren. Bij losse producten wordt de herkomst vermeld in het winkelrek of het kraam van de handelaar.
- Het adres op het etiket verwijst naar de maatschappelijke zetel van de verantwoordelijke producent. Dat is niet noodzakelijk de plaats van herkomst van het voedingsproduct.
- Staat er een vlag of afbeelding van een bekende bezienswaardigheid op het etiket? Dan móét het voedingsproduct ook écht uit dat land afkomstig zijn.
- Een vermelding als ‘op de wijze van’ of ‘volgens stijl zus of zo’ verwijst meestal naar een recept of een bepaald productieproces. Het zegt niets over de echte oorsprong van het product.
- Een merknaam vertelt niet per se iets over de herkomst. Zo dragen sommige biermerken de naam van een bepaald dorp of specifieke plaats, terwijl ze elders gebrouwen worden.
Overtuigd om vaker lokaal te kopen?
Wil je alle geheimen van het voedingsetiket kennen?
Meer info vind je op koopbewuster.be