Een kwart van de werkende Belgen ervaart stress op of door het werk. Bij vrouwen loopt dat cijfer op tot een derde. Een belangrijke reden daarvoor is een verstoord evenwicht tussen werk en privé. Maar wat kan je daar als werknemer tegen doen?
Wij Belgen ervaren bijzonder veel stress op het werk. De cijfers verschillen uiteraard per functie en per sector, maar uit onderzoek blijkt dat 43 procent van de werknemers in ons land na een werkdag vaak zo vermoeid is dat ze geen fut meer hebben voor andere dingen, zoals gezond koken, hobby’s of spelen met de kinderen. Vooral vrouwen lijden daaronder. Bijna de helft van de werkende vrouwen worstelt vaak met de balans tussen werk en gezin. Bovendien krijgt maar liefst 70 procent van hen nog eens extra stress doordat ze zich daar schuldig over voelen. Geen wonder dat de cijfers over burnouts de pan uit swingen.
Soms zijn je waarden niet je eigen waarden, maar dingen die je van thuis hebt meegekregen of die de maatschappij je oplegt.
Onder het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’: hoe kan je dit als werknemer aanpakken? Mie Lanslots is loopbaan coach bij The Job Coach en begeleidt mensen op verschillende vlakken in hun loopbaan: ‘Mensen kloppen bij me aan als ze zich niet zo goed in hun vel voelen op hun werk of misschien eens iets anders willen doen, maar niet goed weten wat dan precies. Ik help hen om kritisch naar hun loop baan te kijken.’ Lanslots krijgt vaak mensen over de vloer die kampen met een problematische werkprivébalans, zeker sinds de coronacrisis. ‘Het is een thema dat al een paar jaar actueel is, maar ik merk dat het nu nog veel meer speelt. Door de lockdown is het werkleven van heel wat mensen veranderd. Sommigen konden thuiswerken, anderen werkten ineens een stuk minder.’
Hoe kan je de knoop ontwarren?
‘Veel werknemers hebben zich in die periode de vraag gesteld of ze nog wel zo door wilden gaan. Door de lockdown werden ze noodgedwongen uit de alledaagse ratrace gehaald en moesten ze hun werk op een andere manier organiseren. Dat gaf hen ineens een ander perspectief. Een problematische verhouding tussen werk en privé betekent meestal dat je de verschillende rollen in je leven niet goed kan combineren: de rol van werknemer, partner, mama, vriendin, zus... Als je werkissues steeds vaker in je privéleven door sijpelen of omgekeerd of die elkaar zelfs gaan beïnvloeden, kom je in een moeilijk te ontwarren knoop terecht. Dat levert je veel stress en druk op, wat op de lange termijn nefast is voor zowel je lichamelijke als je mentale gezondheid.’
Zoek uit wat je gelukkig maakt.
‘Vaak wordt er door je omgeving gezegd dat je gewoon nee moet leren zeggen, maar dat vind ik onzin. Iedereen kan immers nee zeggen. Het zijn maar drie letters! Je grenzen bewaken gaat eerder over kiezen wat je al dan niet wil doen dan over constant nee zeggen tegen dingen. Je wil toch ook geen muur om je heen bouwen? Alles begint bij je afvragen wie je bent, wat je wil en wat je drijfveren zijn. Wat heb jij nodig om gelukkig te zijn? Voor sommigen is dat waardering, anderen hechten vooral belang aan vrijheid. Dat gaat overigens verder dan je job. Het is makkelijker om wel of niet voor iets te kiezen als je je drijfveren kent. Als je langer op kantoor blijft, kies je er bijvoorbeeld voor om steun te geven aan je collega’s, maar dan kies je er ook voor om die avond geen steun te geven aan je gezin. Het gaat erom dat je voor jezelf uitmaakt wat je belangrijker vindt en wat je gelukkiger maakt. Je kan ook soms voor het ene en soms voor het andere kiezen. Alles draait om balans.’
Vraag raad aan een loopbaancoach.
‘Soms zijn je waarden niet je eigen waarden, maar dingen die je van thuis hebt meegekregen of die de maatschappij je oplegt. Een loopbaancoach kan je helpen om je eigen waarden en keuzes in kaart te brengen, zodat je op een gezonde assertieve manier grenzen kan stellen.’
Communiceer beter met je werkgever.
‘Veel problemen rond de werkprivébalans kunnen vermeden worden door meer en betere communicatie tussen werkgevers en werknemers te organiseren. We vinden onze waarden vanzelfsprekend, omdat ze onze bril zijn om naar de wereld te kijken. Daarom gaan we er al snel van uit dat die waarden ook voor anderen gelden. Een werknemer die het graag goed wil doen en van nature al een beetje een pleaser is, kan zichzelf soms druk opleggen waarvan hij denkt dat die van de werkgever komt. Andersom geldt het evengoed. Een werkgever die gedreven wordt door prestatie, zal een werknemer snel belonen met meer loon of een nieuwe titel, terwijl hij of zij misschien juist meer waarde hecht aan complimenten of de kans om zelfstandiger te werken. Het is goed om open met elkaar te communiceren over je waarden en drijfveren, zodat je die op elkaar kan afstemmen.’
Weet dat stress niet altijd gelijkstaat aan een slechte balans.
Mensen die erg gedreven zijn door resultaten of behoefte hebben aan deadlines om goed te presteren, hebben graag af en toe wat stress in hun job. Zij krijgen energie van hard werken. We kennen het fenomeen allemaal wel: als je met iets bezig bent wat je graag doet, verlies je soms de tijd uit het oog en voel je je ook absoluut niet moe. Dat kan erg positief zijn voor je werkleven en geeft ook energie. Maar constant onder druk staan zonder echt resultaat te boeken of voldoening te voelen, is niet oké. Daar ga je uiteindelijk aan onderdoor. De meeste mensen met een burnout dachten dat zij er nooit vatbaar voor zouden zijn, maar op een gegeven moment zijn je lichaam en je geest gewoon op.’
Lukt het je maar niet om een goede balans te vinden? Ga dan op zoek naar een andere job.
‘In sommige bedrijven is overuren kloppen de norm. Het vormt er eigenlijk onderdeel van de bedrijfscultuur. We noemen het de ratrace, maar ik vergelijk het graag met een draaimolen. Die blijft immers door draaien, en als je er dan eindelijk uitstapt, is er iemand anders die weer instapt en je vervangt. Als individu kan je daar bitter weinig aan veranderen. Zulke bedrijven blijven draaien op stress. Als één iemand het probleem aankaart, zal er niet veel veranderen. Dan kan je voor je eigen welzijn beter een andere job zoeken.’
Lees ook:
- Donaline vond na een hobbelig parcours uiteindelijk toch de job van haar dromen
- 6 tips van een expert om digitaal te solliciteren
- LATER WORD IK INFLUENCER: zo kan je geld verdienen met sociale media
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
