We zijn de strijd tegen het coronavirus langzaam maar zeker aan het winnen, maar zullen nog wel eventjes in ons kot moeten vertoeven. Helaas is dat kot niet voor iedereen een safe haven en leven heel wat kinderen momenteel in angst. Jeugdmagistraat Femke doet er alles aan om hen toch, volgens de regels van de wet, te helpen.
Femke is te zien in het VIER-programma ‘Het Parket’. In de reeks geeft ze samen met een heleboel andere collega’s een kijkje achter de schermen van het parket, waar ze als jeugdmagistraat kinderen op het rechte pad probeert te helpen en/of een betere toekomst wil bieden.
Er wordt gevreesd dat er tijdens de coronacrisis heel wat jongeren thuis in een benarde situatie terechtkomen. Plots moeten ze weer 24 op 7 bij hun agressieve vader wonen, hun kibbelde ouders uit elkaar trekken... Merk jij dat er nu inderdaad meer meldingen worden gedaan?
‘Wel, het feit is dat de huidige cijfers daar jammer genoeg nog geen antwoord op kunnen geven. Ik vrees dat we momenteel met een heel groot dark number te maken hebben. En dat is helaas een vrees die ik deel met andere jeugdmagistraten, jeugdrechters en politieagenten. De impact van het coronavirus zullen wij pas veel later voelen, denk ik. We vrezen dat de slachtoffers de feiten nu intern minimaliseren, omdat ze in hun kot moeten blijven. Ik heb de indruk dat de “minder zware” gevallen onder de radar blijven. Men probeert de situatie nu leefbaar te houden en denkt dat die tik of slag eigenlijk helemaal niet zo erg is. Niets is minder waar natuurlijk...’
We moeten sowieso verder kijken dan alleen het fysieke geweld, want ook psychologisch geweld heeft een grote impact op de opvoeding.
Wat houdt hen dan tegen om melding te doen?
‘Veel mensen leven momenteel in een bubbel. Ze zijn technisch werkloos, jutten elkaar op en zoeken uiteindelijk zelf naar een verklaring voor de uitspattingen van zijn/haar partner. We hebben plots geen sociaal vangnet meer, geen mensen om ons heen die ons kunnen overtuigen om toch een klacht in te dienen of hulp te zoeken. En zonder die overtuigingskracht van anderen, is de drempel plots een pak hoger.’
En hoe zit het dan bij kinderen? Hoe groot zal de impact van de lockdown zijn op kinderen die in een ongezonde thuissituatie leven?
‘We moeten sowieso verder kijken dan alleen maar naar het fysieke geweld, want ook psychologisch geweld heeft een grote impact op hun opvoeding. Ze moeten omgaan met ouders die constant ruzie maken, een grote zus die hen pest of een mama/papa met een kort lontje die graag eens een stevige uitbrander geeft. Dat kan een grote impact hebben op hoe ze verder opgroeien. Ook hier zitten we helaas nog met een dark number dat hoogstwaarschijnlijk pas na de coronacrisis duidelijk zal worden.’
Het is dan waarschijnlijk heel belangrijk om de situatie, ook als de crisis is gaan liggen, te blijven opvolgen?
‘Ja, het is heel belangrijk om de vinger aan de pols te houden. Waar anders minstens wekelijks een contextbegeleider op bezoek ging bij gezinnen, verloopt het contact nu telefonisch. Het is voor de hulpverleners op het terrein belangrijk dat ze hun vertrouwensrelaties weer zo snel mogelijk kunnen opbouwen, maar dat zal wel wat tijd vragen.’
Ik kan me aan de andere kant wel voorstellen dat het nu het ideale moment is om die awareness rond huiselijk geweld te vergroten, niet?
‘Klopt, en daar zijn de media heel goed mee bezig. Er wordt heel vaak benadrukt hoe belangrijk het is om niet alleen nu, maar ook in de toekomst aandacht te besteden aan mensen die in een benarde thuissituatie zitten. Het is belangrijk dat we dat bewustzijn in de toekomst ook blijven aanhouden.’
Wat moeten we doen als we merken dat iemand uit onze omgeving het misschien wel moeilijk heeft thuis?
‘Naar 1712 bellen of voor kinderen het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling (VK) contacteren. Als het een verontrustende situatie is, neem je best contact op met de politie. Het is nu vooral belangrijk om je buren in het oog te houden. Buren zijn voor velen de enige sociale controle nu het werk, school en de jeugdbeweging plots wegvallen.’
Kan jij jouw job nog volledig uitoefenen? Kan je nog steeds kinderen plaatsen als dat nodig is?
‘Ja, dat wel. Het hulpverleningslandschap en Vlaams Agentschap Opgroeien heeft wel een aantal procedures moeten aanpassen, maar in se vervullen ze wel nog altijd hun opdracht. Dus als het moet gebeuren, zal het gebeuren, maar onder andere voorwaarden. Is het makkelijk werken? Neen. Ligt alles stil? Neen, natuurlijk niet. De wetgeving blijft hetzelfde. Wij trachten nu die wetgeving zo juist mogelijk en op maat van de gezinnen toe te passen, onder de voorwaarden die het agentschap verder uittekent.’
Buren zijn voor velen de enige sociale controle nu het werk, school en de jeugdbeweging plots wegvallen.
Denk je dat een aantal jongeren zich tijdens de quarantaine wel zal herpakken, omdat ze niet de kans krijgen om kattenkwaad uit halen?
‘Eerlijk? De meesten vinden toch een achterpoortje hoor. We kunnen niet elke jongere op dezelfde manier beoordelen, je hebt inderdaad jongeren die in een slechte vriendenkring belanden en enkel feiten plegen als ze met die vrienden op stap zijn. Of de coronacrisis een impact zal hebben op het aantal delicten, zullen we in de nabije toekomst moeten aftoetsen aan de realiteit.’
We zagen in ‘Het Parket’ al dat het niet altijd even makkelijk is om een jongere op het rechte pad te brengen. Hoe frustrerend is het om aan een case te beginnen waarvan je weet dat die eigenlijk gedoemd is om te falen?
‘Dat is best frustrerend, dat ga ik zeker niet ontkennen. Het is iets waar we met z’n allen tegenaan lopen, maar het mag ons niet tegenhouden om morgen hetzelfde te doen en opnieuw te proberen om alles op alles te zetten. Je werkt nog altijd met jongeren en probeert hen toch een goede toekomst te geven. Is dat idealisme? Misschien wel, maar als je het niet meer kan opbrengen om morgen opnieuw hetzelfde te doen, ook al weet je dat het mogelijks een negatieve uitkomst zal hebben, dan moet je een andere specialisatie zoeken.’
Lees ook:
- Febe (25): ‘Vaak ging ik tussen mama en papa in staan, zodat hij haar niet zou slaan’
- Laura (29) was 8 jaar samen met een agressieve man. Toen ze hem verliet, begon hij haar te stalken
- ‘Zorgkundigen die nu onvoldoende aandacht krijgen, kunnen in een depressie of burn-out belanden’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
