‘Er is een eenvoudige manier om te bepalen of je waarschijnlijk aan migraine lijdt’, stelt de neuroloog.
Wat is migraine? En wat kan je ertegen beginnen?
Migraine is geen gewone hoofdpijn. Het is een complexe hersenaandoening die je leven serieus kan beïnvloeden. Voor meer dan twee miljoen Belgen is het iets wat hen op de meest onverwachte momenten kan treffen. Maar wat is migraine precies? En wat kan je doen om de controle te herwinnen?
Migraine behoort tot de primaire hoofdpijnen. ‘Dat wil zeggen dat er geen duidelijke oorzaak voor de pijn kan worden gevonden’, legt neuroloog Annelies Van Dycke uit. Ze onderscheidt zich door een aantal specifieke kenmerken. ‘Migraine is een hevige, kloppende tot bonzende hoofdpijn die meestal aan één kant van het hoofd voorkomt. Daarbij gaat de pijn vaak gepaard met misselijkheid of zelfs braken en een verhoogde gevoeligheid voor licht en geluid. Wat ook typisch is, is dat de pijn toeneemt bij het bewegen. Een aanval kan vier uur tot drie dagen duren als er geen behandeling wordt ingezet.’
Migraine versus spanningshoofdpijn
Wat migraine zo invaliderend maakt, is het effect op je dagelijks functioneren. ‘Mensen met migraine zijn vaak volledig uitgeschakeld en moeten zich terugtrekken in een stille, donkere kamer. Dat in tegenstelling tot spanningshoofdpijn, waarbij men doorgaans nog wél kan functioneren.’ Spanningshoofdpijn is overigens de meest voorkomende vorm van hoofdpijn, maar verschilt duidelijk van migraine door de mildere aard ervan.
Er is ook clusterhoofdpijn, een zeldzamere vorm van primaire hoofdpijn die vaker mannen treft. ‘Clusterhoofdpijn wordt gekenmerkt door een intense pijn aan één kant van het hoofd, vooral rond het oog of de slaap. Hij duurt vaak maar 15 tot 180 minuten, maar de pijn is nog heviger. Mensen met clusterhoofdpijn voelen vaak de drang om rond te lopen tijdens een aanval, terwijl migrainepatiënten eerder de rust opzoeken.’
Hoe weet je of je migraine hebt?
Er is een eenvoudige manier om te bepalen of je waarschijnlijk aan migraine lijdt. Beantwoord deze drie vragen:
- Heb je last van het licht tijdens hoofdpijn?
- Ben je misselijk of heb je maagklachten?
- Heeft de hoofdpijn je tijdens de afgelopen drie maanden minstens één dag beperkt in je dagelijkse activiteiten?
Als je ja antwoordt op twee van de drie vragen, is de kans 93 procent dat je migraine hebt. Raadpleeg zeker een dokter als geregeld last hebt van hoofdpijn.
Een derde van de mensen met migraine ervaart bovendien een zogenaamd aura. ‘Het meest voorkomende aura is een visueel aura, waarbij mensen lichtflitsen, gekleurde vlekken of flikkeringen zien. Maar er zijn ook andere vormen, zoals tintelingen die starten ter hoogte van je hand en opstijgen langs de arm tot aan het gelaat, of zelfs spraakmoeilijkheden. Een aura duurt meestal vijf tot zestig minuten en kan voorafgaan aan migrainepijn, maar soms komt het ook zonder hoofdpijn voor.’
Misverstanden over migraine
Rond migraine bestaan nog heel wat hardnekkige mythes. Eén daarvan is dat migraine enkel vrouwen treft. ‘Hoewel het klopt dat vrouwen er drie keer vaker mee te maken krijgen, zijn ook mannen vaak slachtoffer van deze aandoening,’ aldus dokter Van Dycke.
Ook voeding wordt vaak in verband gebracht met migraine. ‘Er is een wijdverbreid geloof dat chocolade een aanval kan uitlokken. Maar in werkelijkheid is het eerder zo dat je vlak voor een aanval meer zin kan krijgen in zoetigheid. Dat fenomeen, ook wel prodromale verschijnselen genoemd, is eerder een voorbode van een aanval dan een echte trigger.’
En hoewel sommige mensen specifieke triggers hebben, zoals alcohol of cafeïne, bestaat er geen universeel migrainedieet. ‘Wat wel belangrijk is, is om regelmaat in je eetpatroon te brengen. Onregelmatig eten of een maaltijd overslaan kan wél een aanval uitlokken.’
SOS migraineaanval
Het belangrijkste bij een migraineaanval is om tijdig de juiste behandeling in te zetten. ‘Neem zo snel mogelijk na het begin van de aanval een pijnstiller’, adviseert Van Dycke. ‘Als je weet dat paracetamol niet helpt, kies dan voor een adequaat middel dat door je arts is voorgeschreven. Rusten, het liefst in een donkere en stille ruimte, kan ook helpen om de pijn te verlichten.’
Hoewel een aanval nooit volledig te voorkomen is, kan je wel stappen ondernemen om het risico te verminderen. ‘Een gezonde levensstijl speelt een grote rol. Voldoende water drinken, regelmatig eten, genoeg slapen en stress vermijden zijn cruciale factoren. Bewegen en ontspanningsoefeningen als yoga of mindfulness kunnen ook helpen.’
Van Dycke raadt daarnaast aan om een hoofdpijndagboek bij te houden: ‘Daarin noteer je het aantal hoofdpijndagen en je gebruik van pijnstillers. Zo kan je arts patronen herkennen en een plan opstellen.’
Als migraine te frequent voorkomt, kan preventieve medicatie worden overwogen. ‘Bij milde gevallen kunnen hooggedoseerde vitamines als vitamine B2 helpen. Bij zwaardere gevallen komen medicijnen als bètablokkers, anti-epileptica of antidepressiva in beeld. De nieuwste generatie behandelingen zijn CGRP-remmers, die als injecties, tabletten of in baxtervorm verkrijgbaar zijn. Die zijn zeer effectief, maar worden pas ingezet als eerdere behandelingen onvoldoende resultaat geven.’
Migraine mentaal
De gevolgen van migraine blijven vaak niet beperkt tot fysieke klachten. ‘Mensen met (chronische) migraine kunnen ook psychisch lijden. Ze voelen zich vaak beperkt in hun werk en privéleven, en het onbegrip in hun omgeving maakt het alleen maar moeilijker. Sommigen durven zelfs niets meer plannen uit angst dat ze een activiteit moeten annuleren door een aanval.’ Psychologische ondersteuning kan daarbij helpen. ‘Een goede behandeling kan ervoor zorgen dat mensen met migraine hun leven weer in handen nemen. Het is belangrijk om tijdig hulp te zoeken, zowel medisch als psychologisch.’
Tot slot: waarom zijn mensen met migraine vaak misselijk of moeten ze braken? Van Dycke legt uit dat dat alles te maken heeft met de hersenstam: ‘Het braakcentrum in de hersenstam kan tijdens een aanval geactiveerd worden. Gelukkig is dat niet bij iedereen of bij elke aanval het geval. Soms is de misselijkheid slechts in beperkte mate aanwezig, waarbij mensen enkel wat verminderde eetlust ervaren.’
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
