In 'Omdat we hier niet genoeg over praten' doorbreken Jef Willem en Nicolas Overmeire van Onbespreekbaar taboes over de dagdagelijkse pijn die we allemaal al eens voelden.
‘Eens we onze kwetsbaarheid niet meer zien als een zwakte, wordt het onlosmakelijk een kracht’
Een populair Instagramprofiel, een veel beluisterde podcast en recent een gloednieuw boek, én dat allemaal over mentale gezondheid... De kans dat je ‘Onbespreekbaar’ in de voorbije twee jaar nog nergens bent tegengekomen, is eerder klein. Met hun platform doorbreken vrienden Jef Willem en Nicolas Overmeire beetje bij beetje taboes op een laagdrempelige manier. ‘Wij zijn ook maar gewoon twee gasten die een micro hebben genomen om te praten over mentale gezondheid’, aldus Jef Willem.
Sinds 1 juli 2020 staan Jef Willem en Nicolas Overmeire bekend als ‘de mannen van Onbespreekbaar’, een podcast en Instagramprofiel waarop twee vrienden open en eerlijk praten over mentale gezondheid. In de hoop dat mensen wat meer kwetsbaar zouden durven zijn. Sinds een maand ligt er ook een boek met hun namen op in de winkels. ‘Omdat we hier niet genoeg over praten’ gaat dieper in op vijf dagelijkse struggles, waar telkens een hoofdstuk aan gewijd is. De vraag ‘waarom een boek?’ kon Jef, die deze keer omwille van overmacht voor hem en Nicolas spreekt, makkelijk beantwoorden: ‘Een boek schrijven stond voor ons beiden op de bucketlist!’
Al was dat niet de enige reden achter een papier versie van Onbespreekbaar. ‘Iedereen consumeert anders en wij willen de taboes zo breed mogelijk doorbreken. Een boek was dus een logische aanvulling, want mensen die zich niet aangetrokken voelen tot podcasts kunnen nu wel het boek lezen. Het heeft ergens ook wel iets intiems, want je kan het boek volledig op je eigen tempo verkennen, in eender welke volgorde.’
Jullie hebben het over eenzaamheid, liefdesverdriet, faalangst, rouwen en kwetsbaarheid. Waarom net die onderwerpen?
‘Die onderwerpen heeft de community van Onbespreekbaar zelf gekozen. We hebben tweemaal een poll op Instagram gepost en kregen honderden reacties. De meest voorkomende was faalangst, maar tijdens de coronacrisis sprong eenzaamheid er toch erg bovenuit. Jezelf accepteren was ook een vaak voorkomende struggle. Dat hoofdstuk hebben we uiteindelijk omgedoopt tot ‘kwetsbaar zijn’, omdat dat er zo’n belangrijk deel van is.’
Nicolas en ik hebben dagen- en nachtenlang met elkaar gepraat over de onderwerpen waar we vast op liepen, of onzeker over waren. Als hij zich eens wat minder voelt, ben ik zijn eerste aanspreekpunt en omgekeerd.
Welke onderwerpen liggen jullie het meest na aan het hart?
‘Voor mij is dat liefdesverdriet, omdat het een topic is waarbij er zo’n grote kloof zit tussen hoe serieus mensen het nemen en hoe erg het is. Ik heb zotte dingen meegemaakt in mijn leven, maar liefdesverdriet is zonder twijfel een van de zwaarste. Niet meer eten, functioneren, werken of denken: ik heb echt zwarte sneeuw gezien. Voor Nicolas is het dan weer iets helemaal anders: rouwen. Net als ik heeft hij ook veel mensen moeten laten gaan in zijn leven, en het is zo mooi om hem over hen te horen praten: met een lach en een traan. Zelf ben ik slecht in rouwen, dus ik zou niet weten wat ik erover zou moeten zeggen. Dat was voor Nicolas het bewijs dat we er tijd aan moesten besteden, want hoe kan je slecht zijn in rouwen?’
Hoe was het om je eigen pijn neer te schrijven en zwart op wit op papier te zien staan?
‘Sommige stukken kreeg ik amper geschreven en bij andere schreef ik twintig keer meer dan wat er uiteindelijk in het boek gekomen is. Toen ik aan het stuk over liefdesverdriet werkte, ben ik zelf ook even diep moeten gaan. Je schrijft natuurlijk over iets wat je zelf overkomen is en beleeft die pijn ook opnieuw. Ik was daar mentaal echt niet op voorbereid. Het heeft dus ook een jaar geduurd voor het boek af was, omdat het ons allebei bloed, zweet en tranen heeft gekost.’
Hoe hebben jullie voor jezelf gezorgd tijdens dat proces?
‘Nicolas zou hier nu het woord nemen en zeggen dat we vooral elkaar hebben, en daar heeft hij volledig gelijk in. We hebben dagen- en nachtenlang met elkaar gepraat over de onderwerpen waar we vast op liepen, of onzeker over waren. Daar is onze vriendschap eigenlijk ook uit voortgekomen. We ontmoetten elkaar in het nachtleven toen ik last had van faalangst. Nicolas heeft mij toen opgevangen en zo zijn we beginnen praten over onze eigen struggles, maar ook over mentale gezondheid in het algemeen. En dat doen we nog steeds: als hij zich eens wat minder voelt, ben ik zijn eerste aanspreekpunt en omgekeerd.
Daarnaast hebben we ook veel aan de mensen rond ons en worden we beiden op onze eigen manier begeleid door een psycholoog. Ik ken de mijne al van toen ik twaalf jaar oud was, dus zij kent me door en door en kon me helpen als ik even vast zat. Dat is echt een privilege, want zoveel mensen moeten jaren zoeken naar een psycholoog waar ze een klik mee hebben. Zo zie je maar dat er geen one fits all-oplossing bestaat.’
Hoop je dat meer mensen de stap zullen durven zetten naar professionele hulp dankzij jullie boek?
‘Absoluut, maar eigenlijk gaat het breder dan dat. Veel mensen laten ons weten dat het boek hen heeft aangezet om gewoon tout court te praten over hun mentale gezondheid. Als je met zware problemen zit, is het aangewezen om met een psycholoog te gaan spreken, maar het is ook prachtig als je gewoon met de mensen rondom je kan praten over het dagdagelijkse verdriet dat we allemaal weleens voelen. We zijn ontzettend dankbaar als we dat kunnen bereiken met ons platform.’
Gisteren kregen we een van de mooiste reacties ooit. Iemand stuurde ons dat hij het hele boek had voorgelezen aan zijn vriend die blind is. Die vriend vond het uiteindelijk zo mooi dat hij het zelf gekocht heeft, ook al zal hij het nooit kunnen lezen.
Welke reacties sprongen er tot nu toe het meest uit?
‘Iedereen is ontzettend positief en zoveel mensen kunnen zich herkennen in de onderwerpen en de verhalen die eruit voortkomen. Anderen vinden het dan weer heel confronterend, maar op een goede manier. Gisteren kregen we wel een van de mooiste reacties ooit. Iemand stuurde ons dat ze het hele boek had voorgelezen aan een vriend die blind is. Die vriend vond het uiteindelijk zo mooi dat hij het zelf gekocht heeft, ook al zal hij het nooit kunnen lezen. Dat komt binnen!’
Als jullie een tweede boek zouden schrijven, welke onderwerpen zouden jullie dan bespreekbaar willen maken?
‘Het feit dat er vraag is naar een tweede boek is een prachtig compliment, maar op dit moment denken we er nog niet aan. Begrijp me niet verkeerd: we zijn dolgelukkig met het resultaat, maar omdat we er zo lang en intens aan gewerkt hebben, zijn we ook blij dat het achter de rug is (lacht). Het is ook moeilijk om op bepaalde vragen naar onderwerpen in te gaan, omdat wij met Onbespreekbaar niet onderlegd zijn om ons in het klinische gedeelte van de mentale gezondheid te begeven. We krijgen zo vaak de vraag om te praten over automutilatie en angststoornissen, maar daar kan je enkel goed op antwoorden met behulp van een expert. Daarom spreken wij over dingen die ons allemaal in het dagelijkse leven kunnen voorkomen. Body image en op zoek gaan naar je identiteit bijvoorbeeld, is wel iets waar we verder op in zouden kunnen gaan.’
Wat zou je nog graag willen zien veranderen in de maatschappij wanneer het op mentale gezondheid aankomt?
‘Ik denk dat het initiatief uit onszelf zal moeten komen, want – en dit is niet grof bedoeld – op de politiek zullen we niet moeten hopen. Deze wereld heeft vooral meer mensen nodig die actief leiderschap tonen. Wat Nicolas en ik doen is namelijk niet zó speciaal, wij zijn ook maar gewoon twee gasten die een micro hebben genomen om te praten over mentale gezondheid. Ik ben blij dat het ontspoord is tot alles wat we nu mogen doen, maar eigenlijk hoeft dat niet om een verschil te maken. We kunnen allemaal de mama, broer, vriendin, neef, leerkracht, enz. met het luisterende oor zijn. Of diegene die het voortouw neemt om zelf toe te geven dat hij/zij kwetsbaar is.
Iemand die alles heeft wat hij kan krijgen, is daarom niet per definitie gelukkig. We moeten op ons muil krijgen om te kunnen genieten van die Gucci-sacoche.
Als wij in een zaal komen en vragen wie er bereid is om te luisteren, gaan bijna alle handen de lucht in. En als we dan vragen wie zich comfortabel voelt om over zijn/haar eigen kwetsbaarheid te spreken, steekt maximaal 3 % een hand op. Het is dat leiderschap dat we moeten voeden en dat een mooie kracht van verandering in de maatschappij zou zijn. Je merkt ook dat alsmaar meer mensen praten over hun eigen mentale gezondheid, omdat ze het voorbeeld van anderen zien. Denk maar aan Stromae die openhartig praat en zingt over zijn depressie, of Average Rob die in onze podcast getuigde over hoe hij niet altijd de happy persoon is die hij lijkt. Die mensen hoeven geen grote klinische waarheden te vertellen. Maar hun getuigenis maakt een duidelijk statement, want als zij het kunnen waarom jij dan niet?’
Zowel de Instagrampagina als het boek staan vol van de inspirerende en pakkende quotes, heb je een favoriet?
‘Een favoriet heb ik niet meteen, maar er is er wel één die volledig in lijn staat met hoe ik naar het leven kijk. “Zonder obstakels kunnen we moeilijk vertrouwen in onze krachten. De vechtsporter kan de wedstrijd niet met overtuiging beginnen als hij nooit klappen heeft gekregen.” Ik geloof oprecht dat ons leven niet functioneel is als we niet eens fundamenteel met onze neus tegen de deur lopen. Sommige mensen zeggen dat ze wilden dat het leven gemakkelijk was, maar ik ga er graag van uit dat de obstakels en het lijden het leven net nuttig maken. Dat brengt ons bij de meest controversiële quote die ik ooit op onze Instagrampagina gepubliceerd heb: “Comfort leidt tot luiheid, en luiheid tot depressie.” Ik snap dat het geen populaire uitspraak is, maar het is wel zo. Iemand die alles heeft wat hij kan krijgen, is daarom niet per definitie gelukkig. Integendeel, dat zijn net mensen die het meest ongelukkig kunnen zijn. Het is namelijk wetenschappelijk bewezen dat als jij hard werkt om een designer handtas te kopen, je enorm veel serotonine (gelukshormoon, red.) aanmaakt eens je de aankoop echt doet. Maar als je diezelfde tas gewoon cadeau krijgt, maakt je lichaam dat hormoon helemaal niet aan. Moraal van het verhaal: we moeten op ons muil krijgen om te kunnen genieten van die Gucci-sacoche.’
Hebben jij en Nicolas nog een laatste raad voor iedereen die zich nu niet oké voelt?
‘Nicolas en ik zijn er allebei heilig van overtuigd dat er in de geschiedenis van de mensheid niet één iemand is geweest die onkwetsbaar was. En dat is goed! Want iedereen draagt kwetsbaarheden met zich mee en die mogen er zijn. Dus waarom zou jij ze niet mogen hebben, ze voor jezelf erkennen en ze naar anderen toe uitspreken? Een keer dat we onze kwetsbaarheid niet meer zien als een zwakte, wordt het onlosmakelijk een kracht. En hoe sneller je van je obstakel je kracht kunt maken, hoe dichter je geraakt bij je ware potentieel. Daar geloven wij 100 % in.’
Je kan ‘Omdat we hier niet genoeg over praten’ vinden in een boekwinkel bij je in de buurt, de tweede druk is namelijk net afgerond!
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
