Slaapexperte Annelies Smolders: 'Sommige mensen zou ik ten stelligste afraden om powernaps te doen.'
Werken powernaps wel of net helemaal niet? En hoelang duurt de ideale powernap?
Je tijdens je middagpauze even in de zetel leggen om een dutje te doen, kan zoveel deugd doen. Maar is een powernap eigenlijk wel goed? Slaappsychologe en -experte Annelies Smolders vertelt ons er alles over.
‘Een powernap is kort samengevat een korte slaap van ongeveer twintig minuutjes waarin je in slaapfase 1 en 2 zit, dat is een lichte slaap’, vertelt Annelies Smolders. ‘Je kan het effect ervan vergelijken met het drinken van een tas sterke koffie, alleen doet een powernap nog meer deugd!‘
Wat is het voordeel van een powernap?
‘Tijdens je powernap slaap je, en slaap heeft meer dan één voordeel. Eerst en vooral is het uiteraard een uitstekend middeltje tegen vermoeidheid. Bij sporters helpt het hun spierherstel als ze na een prestatie kunnen dutten. Het is een aanrader voor studenten, want een powernap helpt enorm voor je concentratie. Je batterijen zijn opgeladen, dus je kan er weer tegenaan. Het is tevens een goede zaak voor je geheugen, want in je slaap maak je plaats voor nieuwe kennis. Verder komt het je creativiteit ten goede, ben je alerter en word je in het algemeen rustiger. Kortom: slaap is goud waard!‘
Zijn er ook nadelen aan verbonden?
‘Ja. Als je powernap te lang duurt of je doet je dutje te laat, dan ontregel je sowieso je slaap ‘s nachts. Je biologische klok is dan als het ware in de war. Dan slaap je ‘s nachts weer minder lang, waardoor je overdag opnieuw moe bent en weer de nood voelt om te dutten. En zo beland je al snel in een vicieuze cirkel. Sommige mensen zou ik zelfs ten stelligste afraden om powernaps te doen.’
Wie doet het best niet?
‘Mensen met slaapproblemen. Slaap is een optelsom, dus wat je overdag doet, gaat zeker van de nacht af. Terwijl je idealiter ‘s nachts slaapt, en zeker de allereerste uren zijn de belangrijkste. Het is geen goed idee om je slaapgebrek van ‘s nachts steevast te proberen inhalen door powernaps overdag te doen. Het helpt natuurlijk wel tegen je vermoeidheid op korte termijn, maar het is geen goede oplossing op lange termijn.’
Voor wie is het dan wél een aanrader?
‘Iemand die bijvoorbeeld in shiften werkt. Zij komen ‘s nachts vaak niet aan hun minimaal aantal uren slaap door hun werk, niet omwille van een slaapprobleem, dus zij kunnen hun slaap overdag wel inhalen met dutjes.’
Als je powernap te lang duurt of je doet je dutje te laat, dan ontregel je sowieso je slaap ‘s nachts.
Op welk moment doen we het best een powernap?
‘Zo vroeg mogelijk op de dag. Na 15u in de namiddag het liefst niet meer.’
En hoelang duurt zo’n powernap idealiter?
‘Dat is heel persoonlijk. Sommigen kunnen in amper vijf minuutjes al een goeie dut doen. Gemiddeld duurt een powernap het best tussen de 15 en de 25 minuten. Langer dut je best niet omdat je anders in je diepe slaap terechtkomt. Als je dan wakker wordt, kom je van veel verder en dat is lastiger. Dan ben je suf en kan je je bij het ontwaken zelfs niet goed voelen.’
In welke omstandigheden doe je die powernap het best?
‘Je kruipt beter niet in je bed omdat het een dutje is en geen volledige slaapcyclus. Je zoekt best een comfortabel plekje zoals je zetel in een stille ruimte die je kan verduisteren.’
Voor iemand zonder slaapproblemen die in shiften werkt, is een powernap ideaal.
Oudere mensen doen dit automatisch, jongeren meestal niet. Waaraan is dit verschil te wijten?
‘Je hebt als oudere niet minder slaap nodig, maar we slapen op later leeftijd automatisch minder diep. Ons brein gaat overdag dus logischerwijs meer slaap willen inhalen.’
Het stereotype dat powernaps enkel voor luie mensen zijn, is dus foutief?
‘Absoluut! Integendeel, mensen die dit doen slapen vaak ‘s nachts te weinig net omdat ze te hard gewerkt hebben.’
Kunnen we dan besluiten dat powernaps eigenlijk goed zijn voor onze gezondheid?
‘Het is goed als je ‘s nachts voldoende slaapt, en de powernap kort en krachtig is. De eerste vraag die je jezelf wél moet stellen als je overdag vaak de drang voelt om te dutten, is of je nachtslaap fatsoenlijk is. Ga dus eerst op zoek naar de oorzaak van je vermoeidheid. Het kan zijn dat je ‘s nachts goed slaapt, maar gewoon te kort. Of je ligt misschien wel lang genoeg in bed, maar vertoeft te weinig in die diepe slaap.’
Enkele slaaptips:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
