Psychologe Gudrun Hespel maakt van zelfliefde haar missie: ‘Self-love begint in je hoofd en niet in de spiegel’

Gudrun Hespel heeft een hekel aan diëten, ze verafschuwt de woorden cheat day en body goals, ze houdt van pizza en wijn, maar ook van sporten en haar Instagrampagina @gudrunhespel is een ware boost voor ieders zelfvertrouwen. De psychologe en personal trainer schreef het boek ‘The Fittest You’ waarin ze je op weg helpt naar een positieve mindset en een beter zelfbeeld en dat in een energiek lichaam. Wij vroegen haar onder andere wat self-love precies voor haar betekent, hoe ze leerde glimlachen naar zichzelf in de spiegel, waarom onze relatie met eten zo verstoord is en wat er moet veranderen in onze maatschappij om onszelf te leren aanvaarden zoals we zijn.

Wie jou volgt op Instagram wordt dagelijks overstelpt met boodschappen die self-love aanmoedigen. Wat betekent self-love voor jou?

‘Jezelf graag zien, ongeacht hoe je eruitziet en wat je doet. Voor mij is het een intern gevoel van acceptatie voor wie je bent, waardoor externe omstandigheden geen invloed meer hebben op hoe je jezelf gaat bekijken.’

Kijk jij dan elke dag met een glimlach naar jezelf in de spiegel?

‘Neen. Mensen die zichzelf graag zien, hebben ook dagen dat ze zichzelf slecht voelen. Als ik ‘s morgens een kater heb en in de spiegel kijk, dan denk ik ook: amai wat is dit?! De kunst is om jezelf graag te zien ongeacht hoe je eruitziet. Een paar maanden geleden stopte ik met de pil. Ik had altijd een gave huid, maar plots kreeg ik veel puistjes. Natuurlijk is dat niet leuk, maar ik ga mezelf daar niet voor afbreken. Er is een groot verschil tussen denken dat je er op een bepaald moment misschien wat minder goed uitziet of daar direct van maken dat je niet mooi of goed genoeg bent. Self-love staat trouwens niet gelijk aan arrogantie of jezelf beter vinden dan anderen. Heel wat van mijn klanten denken dat als ze zichzelf graag zien, ze een arrogante trut gaan worden, maar dat is niet waar. Ik vind van mezelf dat ik nog altijd een lief persoon ben, maar ik ben ook lief voor mezelf en niet alleen voor anderen. Daar zit het grote verschil.‘

 

Wij volgen jou natuurlijk op de voet via Instagram. Daar ben je eerlijk over het moeilijke proces dat je zelf hebt moeten doorstaan om jezelf graag te gaan zien. 

‘Klopt. Ik heb acht jaar geworsteld met eetstoornissen. Ik had eerst anorexia, dan werd dat orthorexia en daarna sloeg het over naar boulimie. Ik kon van niks meer genieten, want ik was in mijn hoofd voortdurend bezig met eten. Ik volgde tweeënhalf jaar therapie om uit dat denkpatroon te geraken. Er zijn nu nog altijd momenten dat ik onzeker ben, maar dat gaat dan meer over praktische dingen en niet over mezelf als persoon. Het heeft lang geduurd om mijn eigen waarden los te koppelen van mijn uiterlijk en mijn prestaties.’

Heel wat van mijn klanten denken dat als ze zichzelf graag zien, ze een arrogante trut gaan worden, maar dat is niet waar.

Hoe heb je die knop uiteindelijk kunnen omdraaien?

‘Dat gebeurde zeker niet van de ene dag op de andere. Een vraag die mijn therapeut me stelde, zette wel alles in beweging. Hij vroeg: ‘Als je naar niets of niemand moet kijken, wat wil je dan doen met je leven?’ Toen besefte ik dat ik eigenlijk nooit had stilgestaan bij wat ík wilde en niet wat mijn ouders, vrienden, partner of de maatschappij wilden. Door zo lang voor anderen te leven, had ik geen idee meer wat mij gelukkig maakte. Zo studeerde ik geneeskunde omdat ik altijd goede cijfers had op school en uit een familie van dokters kwam. Het was dus vanzelfsprekend dat ik daarin rolde. Na dat gesprek besloot ik om voor mezelf te kiezen. Drie dagen later stopte ik na vier jaar met mijn studies, ook al had ik steeds grote onderscheiding. Niet veel mensen begrepen dat destijds, maar er viel een grote last van mijn schouders. Ook op persoonlijk vlak zette ik mezelf meer op de eerste plaats en koos ik voor wat mij gelukkig maakte. Ik stelde zelf dingen aan vrienden voor om te doen in plaats van altijd ja te knikken en kocht kledij die ik zelf mooi vond in plaats van blind de trends te volgen.’

Ik besloot om voor mezelf te kiezen en stopte na vier jaar met mijn studies geneeskunde.

Wanneer besefte je dat je ook anderen wil helpen bij hun zoektocht naar hun eigen geluk?

‘Ik ben van kleins af aan een heel zorgzaam persoon. Door dit hele proces mee te maken en te zien hoe ongelukkig ik mezelf maakte, want het lag volledig in mijn eigen handen, wilde ik anderen ook het gevoel geven dat ik nu ervaar. Het maakt me zo gelukkig om te zien hoe mensen, net als ik, zichzelf na al die jaren opnieuw graag leren te zien.’

Merk je dat heel wat mensen daar anno 2020 mee worstelen: zichzelf graag zien?

‘Ja. Ik krijg dagelijks zoveel berichtjes van vooral jonge vrouwen die ontevreden en zelfs doodongelukkig zijn met wat ze in de spiegel zien. Dat breekt mijn hart!’

Wanneer stoppen we eigenlijk met onszelf graag te zien, want als kind is dat toch geen probleem?

‘Ons zelfbeeld wordt al ontwikkeld wanneer we drie of vier jaar oud zijn. Dat is eigenlijk te jong, maar dat is nu eenmaal hoe het is. Mensen zijn in tegenstelling tot alle andere diersoorten superafhankelijk. En er kunnen zo veel dingen gebeuren als je klein bent waardoor je op de een of andere manier een tekort voelt in de zorg voor jou. Denk maar aan ouders die heel hard werken en bijgevolg niet veel tijd hebben, mama en papa die scheiden, een broer of zus die ziek is en daardoor meer aandacht nodig heeft, ... Ouders doen dit niet bewust en het is niet hun schuld, maar door zo’n situaties ervaart een kind soms een tekort aan zorg. Als kind begrijp je natuurlijk nog niet dat dit helemaal niet aan jou ligt, waardoor je de schuld bij jezelf zoekt. Als je dan eenmaal de leeftijd bereikt waarop je dit wel begrijpt, zit dat slechte zelfbeeld er al zo veel jaren ingebakken, dat je het er moeilijk nog uitkrijgt.’

Het is makkelijker om de focus op je lichaam te leggen, dan om om te gaan met wat er echt vanbinnen speelt.

Terwijl dat wel heel schadelijk is voor je mentale gezondheid?

‘Ja, want een zelfbeeld bepaalt hoe je de wereld om je heen waarneemt. Je geeft bijvoorbeeld als tiener een presentatie voor de klas en je ziet iemand geeuwen. Als je een goed zelfbeeld hebt, dan denk je dat die persoon misschien gewoon niet zo goed geslapen heeft. Terwijl iemand met een slecht zelfbeeld onmiddellijk denkt dat wat ie vertelt saai is.’

Kan je dan leren om jezelf weer graag te zien?

‘Ja, al is het wel een lang proces. Je kan op een week tijd geen slecht zelfbeeld herstellen dat je al meer dan twintig jaar hebt. Self-love begint in je hoofd en niet in de spiegel. Heel veel mensen denken dat als ze er anders uitzien of dunner zijn, ze zichzelf liever gaan zien. Maar het ligt niet aan wat je ziet, maar wel aan de manier waarop je ernaar kijkt. Je moet dus niet je lichaam veranderen, maar wel de manier waarop je ernaar kijkt. Zo heb ik mijn lijf op hetzelfde gewicht zowel afschuwelijk als heel mooi gevonden. Dat lag dus niet aan dat cijfertje, maar wel aan wat ik er zelf van maakte.’

https://www.instagram.com/p/CByXwZosJvi/

 

Op Instagram schreef je zo bijvoorbeeld dat de meesten niet gelukkiger zullen worden als ze een aantal kilootjes verliezen.

‘Klopt, het zit meestal dieper dan dat. Mijn eetstoornis had ook niks te maken met mijn gewicht, want ik ben altijd al heel mager geweest. Het was gewoon een manier om mijn emoties te onderdrukken en ervan weg te vluchten. Het is makkelijker om de focus op je lichaam te leggen, dan om om te gaan met wat er echt vanbinnen speelt. Mijn moeilijke weg heeft twee jaar geduurd, maar mensen hebben liever een dieet waarbij je in een maand vijf kilo verliest. Dat gaat je uiteindelijk niet gelukkiger maken, want het verandert niks in je hoofd.’

Heb je enkele basistips voor wie wat beter in z’n vel wil zitten?

‘Zeker, daar bestaan verschillende trucjes voor. Een daarvan is om te leren omgaan met negatieve gedachten. Vaak geef je zelf een verkeerde interpretatie aan iets, zoals dat geeuwen bijvoorbeeld. Een andere belangrijke tip is om te stoppen met jezelf te vergelijken met anderen, zeker op sociale media. Dag in, dag uit worden we geconfronteerd met het allerleukste uit mensen hun leven. Dan lijkt jouw leven altijd minder spannend in vergelijking met dat van anderen. Het beste voorbeeld vind ik relaties. Als je Instagram mag geloven, zijn er enkel happy couples. We posten namelijk alleen maar de leuke momenten samen, niemand hangt de vuile was buiten en begint te filmen of foto’s te maken te midden van een ruzie. We krijgen op Instagram ook enkel foto’s te zien die getrokken zijn vanuit de beste hoek, met de beste pose, de mooiste belichting en een filter. Die personen zien er als ze ’s avonds voor tv in de zetel hangen ook niet uit zoals op hun foto’s.’

We focussen in onze samenleving misschien ook gewoon te veel op het uiterlijk?

‘Ja. Als tiener of jonge vrouw kom je terecht in een maatschappij waar de nadruk ligt op het uiterlijk en op voortdurend goed presteren. Dat is niet bevorderlijk voor ons zelfbeeld en dat maakt het ontzettend moeilijk om goed in je vel te zitten.’

Stel je voor dat je iedereen met schoenmaat 40 in een maat 36 probeert te steken. Dat lukt niet. Dat is ook zo met je lichaam. Heb je van nature maatje 40, dan doet je lichaam er alles aan om daarnaar terug te keren.

De moeilijke relatie met self-love heeft vaak iets te maken met ons gewicht en ons lichaam. Je vroeg onlangs aan je volgers op je Instagram Stories of ze hun beste vriendin even graag zouden zien als ze vijf kilogram bijkwam en iedereen antwoordde uiteraard positief. Op de vraag of ze zichzelf even graag zouden zien, antwoordde de meerderheid neen. Frappant!

‘Dat vond ik zo erg om te zien! Je ziet je vrienden graag om wie ze zijn, niet om hoe ze eruitzien. Waarom kan je diezelfde denkpiste dan ook niet toepassen op jezelf? Waarom tillen we daar bij onszelf zo zwaar aan? We zijn zo hard bezig met onze eigen imperfecties, terwijl dat andere mensen eigenlijk totaal niet boeit.’

 

Ook uit onze Flair-enquête blijkt dat slechts 26 % zich echt goed voelt over haar gewicht.

‘Dat is keiweinig. En dat komt omdat we er nog altijd vanuit gaan dat je een bepaald gewicht nodig hebt om gezond te zijn, maar dat is onzin! Slank zijn betekent niet dat je gezond bent en omgekeerd. Het zit er zo ingebakken dat je niet gezond bent als je wat zwaarder bent, terwijl ik heel wat klanten heb die gezond eten en meermaals per week sporten en niet het stereotiepe, ‘perfecte’ lijf hebben. Je kan perfect gezond zijn met een aantal kilo’s meer en je kan andersom dan weer ongezond zijn als je je lichaam pusht om minder te wegen. Gezondheid en gewicht hebben niet zoveel met elkaar te maken als mensen denken. Maar onze maatschappij legt daar altijd de nadruk op, dus het is moeilijk om de twee los te koppelen van elkaar.’

Net zoals de maatschappij ons een compleet verkeerd ideaalbeeld voorschotelt.

‘Inderdaad. Alle lichamen zijn mooi, maar de maatschappij leerde ons dat maatje 36 het streefdoel is. Wat belachelijk is, want elk lichaam is anders. Waarom zou je dan iedereen in dezelfde maat proberen te proppen? Ik vergelijk dat met schoenmaten. Stel je voor dat je iedereen met schoenmaat 40 in een maat 36 probeert te steken. Dat lukt niet. Dat is ook zo met je lichaam. Heb je van nature maatje 40, dan doet je lichaam er alles aan om daarnaar terug te keren. En aanvaard je dat niet, dan blijf je ongelukkig.’

Ben je daarom ook zo tegen diëten?

‘Ja. Je hebt zo veel mensen die diëten, maar als je naar de wetenschappelijke onderzoeken kijkt, zie je dat op lange termijn meer dan 99 % uiteindelijk weer op zijn oude gewicht of zelfs hoger komt. Diëten werkt gewoon niet en de verklaring daarvan moet je in onze evolutie zoeken. Toen we nog moesten jagen voor eten waren er soms periodes van hongersnood. Ons lichaam paste zich daar zowel fysiek als mentaal aan aan. Het ging minder snel energie verbranden en meer focussen op voedsel, want je moest de bessen zien hangen of de dieren zien voorbijlopen. Bij een dieet is dit net hetzelfde, want je lichaam kan geen onderscheid maken tussen wanneer er voedsel tekort is of wanneer jij gewoon beslist om minder te eten. Daarom past je metabolisme zich aan en heb je tijdens een dieet last van cravings. Als je stopt met diëten, gaat je lichaam zich wapenen tegen de volgende hongersnood en wat je in je mond stopt meer opslaan, zodat er zeker voldoende is voor de volgende keer dat er geen eten meer is.‘

Wat dan met mensen die kampen met obesitas?

‘Onderzoek toont aan dat het niet effectief is om obesitas te bestrijden door de focus te leggen op gewichtsverlies. Je moet de nadruk net leggen op gezond gedrag in plaats van op gewicht en een gezonde levensstijl in het algemeen voor iedereen promoten. Zo voelen mensen met overgewicht zich minder gestigmatiseerd. Een gezonde levensstijl, en je lichaam dus met respect behandelen, is voor iedereen belangrijk, ongeacht je gewicht.’

De dieetindustrie heeft het belang van voeding gereduceerd tot één functie: overleven. Terwijl het ook een belangrijke sociale, mentale en culturele functie heeft.

Wat is jouw belangrijkste eetadvies dan?

‘Iedereen heeft van nature een gewicht waarop zijn/haar lichaam comfortabel is, dat heet een set point weight. Als je een gezonde levensstijl hebt, dan mag je eten waar je zin in hebt en je zal altijd dat gewicht behouden. Met een gezonde levensstijl bedoel ik: voldoende bewegen op een manier die jij leuk vindt, gezond eten maar ook niet te restrictief of obsessief en stress vermijden door op tijd rust in te lassen. Je mag erop vertrouwen dat je lichaam het beste voorheeft met je. Jammer genoeg denken mensen vaak als ze mogen eten waar ze zin in hebben, dat ze enkel nog McDonald’s zullen eten. Maar als je een respectvolle relatie kweekt met je lichaam, dan wil je ook veel energie hebben en dat haal je uit andere etenswaren zoals groenten en fruit. In het begin zal je wel even zin hebben in junkfood, maar na paar dagen heb je daar sowieso genoeg van en vraagt je lichaam ook naar andere dingen. Je zal bijvoorbeeld zien aan je energieniveau of huid dat je lichaam protesteert en dan zal je genieten van een appel of een groentesoepje. Wie al jaren op dieet is, verliest helaas het gevoel van wat zijn/haar lichaam nodig heeft en herkent niet meer wanneer het honger heeft of verzadigd is. Terwijl je lichaam beter dan eender welke weegschaal ter wereld weet wanneer het op z’n ideale gewicht zit. Je luistert dus beter naar je eigen lichaam dan naar de maatschappij met haar idiote ideaalbeeld.’

We worden overspoeld met eetadvies waardoor het op den duur ook moeilijk is om nog te weten wat er goed is voor je.

‘Klopt. Onze relatie met eten is enorm verstoord door wat we dagelijks lezen en zien op het internet of in de media. We worden om de oren geslagen met tal van regeltjes, waardoor we op den duur niet meer weten wat we mogen eten. Maar of iets gezond is of niet, is helemaal niet zo zwart-wit. Ik eet vaak pizza wat volgens de huidige normen niet gezond is, terwijl ik kerngezond ben! Dat komt omdat ik daarnaast ook veel fruit en groenten eet. Je kan eigenlijk enkel oordelen over of iets gezond is als je naar het totaalpakketje kijkt van wat iemand op een week eet. Mijn bomma is nu 96 en ze is kerngezond. Als er snoepjes op tafel staan, is zij de eerste om er eentje te nemen. Ze voelt zich daar ook nooit schuldig over. Ze luistert gewoon naar haar lichaam en at thuis wat de pot schafte. Ik krijg trouwens ook de kriebels van de term cheat day. Dat impliceert dat je iets fout doet door die dag anders te eten dan op andere dagen. De dieetindustrie heeft het belang van voeding gereduceerd tot één functie: overleven, terwijl het veel meer functies heeft. Voeding is niet enkel brandstof, het heeft ook een hele belangrijke sociale, culturele en mentale functie. Gewoon iets eten omdat je het lekker vindt en er blij van wordt, is ook oké. Samen met je vrienden een fles wijn kraken en een pizza eten, brengt je dichter bij elkaar en maakt je gelukkig.’

 

Een aantal van je volgers vindt het vreemd dat je self-love hoog in het vaandel draagt, maar toch zo veel blijft sporten.

‘Heel wat mensen sporten helaas enkel om calorieën te verbranden. Ik zette onlangs een poll op Instagram waarbij ik vroeg of mijn volgers nog zouden sporten als ze er fysiek niets van zouden zien in de spiegel. Tweeduizend mensen antwoordden neen. Dat is zo jammer! Sport heeft zoveel meer functies. Je krijgt er energie van, je slaapt beter, het vermindert je stress, het is leuk én het is vooral goed voor je lichaam. Iedereen heeft beweging nodig, of je nu 50 of 100 kilogram weegt.‘

We brachten onlangs zelf een heuse sef-love-Flair uit. Heb je over het algemeen het gevoel dat er de laatste tijd toch een body positivity-beweging op gang komt?

‘Ik heb de indruk dat er in onze generatie iets aan het veranderen is, maar we hebben nog een lange weg te gaan om een andere kijk te creëren op gezondheid en ons lichaam. Kijk maar naar al die mopjes over coronakilo’s. In de lockdown had je bijna niks om handen en je kon nergens naartoe, dan is het toch maar logisch dat je wat meer bakt, aperootjes drinkt of tafelt met je gezin? Het is helemaal niet erg als je dan een aantal kilo’s bijkomt, maar verschillende media vonden het nodig om ons daar opnieuw een slecht gevoel over te geven en ze overspoelden ons met tips om die coronakilo’s er weer zo snel mogelijk af te krijgen. Zonde, want het sociale aspect van opnieuw leren genieten van de kleine dingen zoals een wijntje met je bubbel in zo’n vreemde tijden is toch veel belangrijker dan opnieuw in je jeansbroek passen?’

Ik heb op een bepaald moment alle foto’s waarop je mijn buikspieren zag van Instagram verwijderd.

Als je écht wild mag dromen, wat is dan jouw uiteindelijke doel?

‘Een wereld waarin respect voor je eigen lijf en jezelf graag zien belangrijker zijn dan “dun zijn”. Ik wil mensen weer leren eten zonder schuldgevoel en leren vertrouwen op de signalen van hun eigen lijf. Ik droom van een wereld waarin bewegen ook gewoon opnieuw leuk kan zijn, in plaats van een verplichting om dun te blijven en waarin zelfliefde wint van een absurd schoonheidsideaal.’

Wat moet er volgens jou nog veranderen om tot dit einddoel te komen?

‘Ik wil in reclamespots, magazines en op televisie zien wat ik op straat zie. Dus niet enkel enorm slanke mensen als voorbeeld naar voren schuiven, maar inspelen op diversiteit. We zouden ook moeten stoppen met op sociale media altijd het perfecte leventje te veinzen. Als we gewoon allemaal wat echter zouden zijn, dat zou al een grote stap in de goede richting zijn.’

Jij draagt daar alleszins een serieuze steen aan bij. 

‘Ik probeer dat toch. Zo gebruik ik geen filters op sociale media. Ik vind mezelf ook mooier met een egale huid, maar ik heb ook af en toe puistjes. Door altijd een filter op je gezicht te zetten, geef je jezelf het gevoel dat je er niet mag zijn zoals je eruitziet en verspreid je de boodschap dat puistjes niet normaal zijn. Ik heb op een bepaald moment ook alle foto’s waarop je mijn buikspieren zag van Instagram verwijderd. Ik kreeg daar vaak de opmerking “body goals” op, terwijl dat niet de boodschap is die ik wil verspreiden. De enige body goal dat je moet hebben, is je eigen lichaam. In de zomer sta ik wel vaker in bikini op foto’s omdat het gewoon heel warm is. Ik wil me ook niet verstoppen omdat ik toevallig in dat stereotiepe plaatje pas en dun ben. Anders ga ik in tegen wat ik zelf verkondig: “Zie jezelf graag, hoe je er ook uitziet”. Dit is nu eenmaal hoe ik eruitzie en ik zie mezelf graag.’

Heb je soms het gevoel dat je niet serieus genomen wordt in je strijd voor self-love omdat je zelf mager bent?

‘Ja. Ik ben van nature heel mager en ik vrees dat sommigen daarom denken dat ik makkelijk praten heb. Wie mij en mijn verleden kent, weet natuurlijk dat dit helemaal niet waar is. Ik ben ook soms bang dat mijn volgers zich keihard spiegelen aan mij en denken dat ze er net zoals mij zullen uitzien als ze mijn advies volgen. Elk lijf is anders, dus zelfs al doe je exact wat ik bijvoorbeeld doe, het effect zal toch anders zijn. Ik eet bijvoorbeeld relatief veel, dus als iemand evenveel als mij zou eten, dan zou die persoon in de meeste gevallen zelfs zwaarder worden. Ik hoop dat iedereen meer luistert naar wat ik zeg, dan dat ze kijken naar hoe ik eruitzie. Want nogmaals: we zijn zoveel meer dan enkel ons uiterlijk!’

Lees ook:

• PLAYLIST: +40 nummers die volledig in het teken staan van self-love
• 9 lezeressen over wanneer zij het moeilijk hadden om hun persoonlijke grenzen te bewaren
• COLUMN: ‘Ik krijg vaak te horen dat ik zelfverzekerd lijk. Met de nadruk op “lijk”.’