‘Die zin, die in eerste instantie confronterend lijkt, heeft me gered.’
12 lezers over wat ze van hun therapeut leerden: ‘Ik ben de enige in mijn leven die iets kan veranderen’
Nu geestelijke gezondheid alsmaar meer aandacht krijgt, zetten steeds meer mensen de stap naar de psycholoog. Vanuit de zetel ontvingen deze lezeressen advies dat hun kijk op de wereld volledig heeft verander
‘Je gaat niet dood’
Laurie: ‘Een paar jaar geleden moest ik mijn eerste liefde verlaten, met wie ik vijf jaar samen was. Ik kon niet accepteren dat ik weg van hem moest om gelukkig te zijn. Mijn psycholoog vroeg me toen wat ik zo onoverkomelijk vond aan het feit dat onze relatie stukliep. Ik antwoordde: “Het verdriet, de schuldgevoelens, het feit dat ik al mijn meubels moet verhuizen en alleen zal zijn.” Ze zei toen tegen me: “Op geen enkel moment heb je gezegd dat je dood zal gaan. Als dit het enige is wat je riskeert, dan is het misschien de moeite waard om het risico te nemen.” Die zin heeft alles veranderd.’
‘Je haalt het hoogste niveau van vervulling’
Stéphanie: ‘De therapeut zei me dat mensen zoals ik – die overgevoelig zijn – de patiënten zijn die uiteindelijk het hoogste niveau van vervulling bereiken. Dat heeft me enorm gerustgesteld.’
Wanneer ik me overweldigd voel door de kleine ongelukjes van het leven, herinner ik mezelf eraan dat ik de enige in mijn leven ben met de kracht om iets te veranderen.’
‘Je bent je vader niet’
Julie: ‘Ik ging naar een psycholoog om het verlies van mijn vader te verwerken. Een van de belangrijkste dingen die hij me heeft geleerd, is dat ik mijn vader niet ben, maar mijn eigen persoon ben. Dat kwam voor mij als een openbaring omdat ik vóór zijn overlijden helemaal versmolten was met hem. Die interactie heeft me ook bewust gemaakt van de menselijke kant van mijn vader. Ik idealiseerde hem enorm, waardoor ik niet kon inzien dat hij fouten had gemaakt. Als kind kwam mijn vader me bijvoorbeeld nooit ophalen van de opvang. Ik bleef hele avonden bij de oppas, wachtend... Mijn psycholoog vroeg me: “Zou jij dat doen als je moeder was?” Daardoor kon ik begrijpen dat hij niet zo perfect was als ik eerst dacht en dat ik dus ook niet perfect hoef te zijn.’
‘Je bent zelf verantwoordelijk voor je leven’
Loubna: ‘Drie jaar geleden klaagde ik veel over mijn job en gaf ik de schuld voor alles aan het management en vooral aan mijn baas, die mijn leven moeilijk maakte. Mijn psycholoog zei toen tegen me: “Je bent zelf verantwoordelijk voor alles wat er in je leven gebeurt.” Die zin, die in eerste instantie confronterend lijkt, heeft me gered. Ik besefte dat alles een kwestie van keuzes is: we kunnen ja zeggen, nee zeggen, weigeren, accepteren en handelen om te veranderen wat ons dwarszit. Die reflectie hielp me uit de slachtofferrol te stappen die slecht voor me was, want zolang we onszelf als slachtoffer beschouwen, hebben we geen enkele macht over ons leven. Verantwoordelijkheid nemen geeft ons de kracht van keuze en vooruitgang. Zelfs vandaag, wanneer ik me overweldigd voel door de kleine ongelukjes van het leven, herinner ik mezelf eraan dat ik de enige in mijn leven ben met de kracht om iets te veranderen.’
‘Vertrouw op je gevoel’
Justine: ‘Mijn psycholoog, die ik al een paar jaar zie, leerde me meer vertrouwen te hebben in mijn gevoelens. Ik realiseerde me dat ik me lang van mijn lichaam en emoties heb gedistantieerd. Als kind moest ik me wel zo gedragen om mezelf te beschermen, maar die bescherming is niet meer nodig in mijn volwassen leven. Als ik iets voelde, nam mijn rationele kant de overhand om die intuïtie tegen te spreken. Ik zat alleen in mijn hoofd, terwijl mijn gevoelens er net waren om me boodschappen te sturen. Vertrouwen in mezelf moest gepaard gaan met vertrouwen in mijn emoties, zelfs als die niet altijd naar mijn zin waren. Tegenwoordig neem ik soms een pauze om te voelen wat er in mijn lichaam gebeurt – een beklemming op de borst, een knoop in de maag... – en probeer ik te begrijpen wat die fysieke sensaties over mij zeggen. Ze zijn niet langer mijn vijanden, maar mijn bondgenoten. Je bent verantwoordelijk voor alles wat er in je leven gebeurt.’
Ik heb de neiging om het advies van anderen meer gewicht te geven dan dat van mezelf.
‘Je leert door ervaring’
Marine: ‘Ik ben zelf relatieadviseur en mijn stagebegeleider in therapie zei me op een dag: “We kunnen niet zonder ervaring.” Het is een zin die me altijd vergezelt wanneer ik probeer te begrijpen hoe processen werken door ze te bestuderen, terwijl je ze moet doormaken om ze te kunnen toepassen. Dat geldt voor alles in het leven. Op het werk moet je bijvoorbeeld ervaring opdoen en bagage opbouwen als je je bekwaam wil voelen. Die eenvoudige zin stelt me in staat geduldig te zijn en te begrijpen dat niets toevallig gebeurt, dat elke ervaring een leerproces is.’
‘Je emoties mogen er zijn’
Zoé: ‘Ik vond het vroeger moeilijk om te rechtvaardigen wat ik dacht. Ik heb de neiging om het advies van anderen meer gewicht te geven dan dat van mezelf. Ik maakte het uit met mijn ex omdat ik had ontdekt dat hij me bedrogen had en stelde me veel vragen over mijn keuze. Stelde ik hem niet te ongunstig voor? Maakte ik mezelf wijs wat er gebeurde? Omdat ze hem niet persoonlijk kende, kon mijn psycholoog me niet vertellen of ik overdreef of de situatie juist minimaliseerde, maar ze maakte me ervan bewust dat ik ruimte moest geven aan mijn emoties. Mijn gevoelens hebben het recht om er te zijn.’
‘Excuseer je voor de vorm, niet voor de inhoud’
Diane: ‘Mijn man klaagde jarenlang dat ik mijn excuses nooit kon aanbieden. Ik verontschuldigde me, maar niet zo vaak als hij wilde. Bij sommige onderwerpen (zoals mijn waarden en normen) kon ik niet sorry zeggen. Ik dacht dat dat zou betekenen dat ik mijn mening in twijfel trok. Mijn therapeut hielp me door uit te leggen dat we ons wel voor de vorm of manier kunnen verontschuldigen, maar niet voor de inhoud. Als ik agressief, betweterig of onhandig was geweest, kon ik mijn excuses aanbieden voor het kwetsen (wat belangrijk was voor mijn partner) zonder terug te komen op de inhoud. Wat ons heeft gered, is dat die discussie plaatsvond bij onze relatietherapeut. Zo kreeg mijn partner de info te horen die hij voordien leek te negeren. Voor hem impliceerde mijn mea culpa dat ik het met hem eens was. Die gesprekken hebben alles duidelijker gemaakt. We zijn het niet vaak oneens, maar we verontschuldigen ons nu wanneer we ons verkeerd uitdrukken.’
Ze wees me op het concept van de vier werk-woorden van liefde: geven, ontvangen, weigeren en vragen.
‘Leer de vier werkwoorden van liefde’
Merry: ‘Ik kwam bij mijn therapeut en zei dat ik niet gelukkig was in mijn relatie, hoewel ik nooit ruzie had met mijn partner en we het over alles eens waren. Toen wees ze me op het concept van de vier werk-woorden van liefde: geven, ontvangen, weigeren en vragen. Die acties moeten aan beide kanten van een relatie aanwezig zijn om gezond te zijn. Ik vind dat een interessant idee. Het betekent namelijk dat het onmogelijk is om altijd dezelfde mening te hebben en het over alles eens te zijn. Als dat het geval was, zouden we een en dezelfde persoon met onze partner vormen. Als er geen conflict in een relatie is, is het vaak zo dat een van de vier werkwoorden ontbreekt en er een onevenwicht is. Dan vraagt een van de partners niet genoeg of valt die voor de ander weg. Ik gebruik die vier werkwoorden nog steeds om de toestand van mijn relatie te beoordelen: vraag ik genoeg? Vraagt mijn partner genoeg? Weet ik genoeg genegenheid te geven? Accepteer ik genoeg (complimenten, bijvoorbeeld)? Dat helpt me om de weg niet kwijt te raken op lange termijn.’
‘Kies voor jezelf’
Rose-Anna: ‘Eén zin van mijn therapeut zinderde lang na. Ik twijfelde tussen twee mannen: aan de ene kant mijn minnaar, die tumultueuze passie vertegenwoordigde, en aan de andere kant mijn levenspartner, die monotone sereniteit symboliseerde. Ik zat met een enorm dilemma dat me duizelig maakte en veel angst bezorgde. Zij zei me dat ik niet moest kiezen tussen de mannen, maar de middenweg moest nemen: ik moest mezelf kiezen. Dat veranderde alles, en jaren later realiseer ik me dat ze honderd procent gelijk had. Ik moest mezelf terugvinden om gelukkig te zijn.’
‘Ik moest geen man maar mezelf kiezen om gelukkig te zijn.’
‘Leef in het heden’
Giusi: ‘Ik ben naar een therapeut gegaan omdat ik een burn-out had. Ik zat helemaal aan de grond en maakte me zorgen over alles. Hij zei me twee dingen die heel eenvoudig waren, maar die in de weken daarna in mijn hoofd bleven hangen. Ten eerste: “De meeste stress en angsten bij de mens komen voort uit gedachten over de toekomst en het verleden. Over het algemeen kan het heden niet zoveel stress veroorzaken, want we zijn hier, we ervaren het en we kunnen handelen in de situatie.” De tweede zin die me echt raakte: “De dag die je vandaag beleeft, is voorbij wanneer je naar bed gaat en de volgende dag wakker wordt. Je kan nooit teruggaan en ’m opnieuw beleven.” Het is een volledig verloren moment dat je niet kan veranderen of controleren, behalve op die dag zelf! Dus waarom zou je niet elke dag willen leven met zo min mogelijk spijt en zo veel mogelijk in overeenstemming met je waarden en wie je in essentie bent?’
‘De reactie van mensen zegt iets over henzelf’
Manon: ‘Vroeger hield ik veel rekening met de mening van anderen over hoe ik mijn leven leidde. Ik voelde me verplicht om alles aan mijn vriendinnen te vertellen en voelde me achteraf slecht omdat ik verward was door mijn gedachten en hun mening. Mijn psycholoog zei me eens dat de manier waarop mensen reageren op wat ik meemaak altijd een weerspiegeling is van wat er in hún wereld gebeurt. Ik moet dat altijd in gedachten houden wanneer ik mijn vreugde en verdriet met anderen deel.’
Tekst: Justine Rossius, vertaling en aanpassing: Eugenie D’Hooghe
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
