'Xtc, cocaïne, speed: ik had altijd wel iets nodig om mezelf te verdoven, want alleen zo dacht ik minder na.'
Anna (30) was meer dan de helft van haar leven depressief en suïcidaal, tot een opname haar redding bleek
‘13 Reasons Why‘ op Netflix doet veel stof opwaaien. De serie over een meisje dat zichzelf van het leven berooft brengt en die zelfdoding ook in beeld, iets wat hulpverleners nochtans expliciet afraden. Ook voor Anna (30) leek zelfdoding ooit de enige uitweg, maar dankzij de juiste hulp stelt ze het nu beter dan ooit.
‘Sinds mijn 12de sukkel ik met depressieve episodes. Ik was piepjong en vond het leven toen al zwaar. Ik vermoed dat ik een genetische aanleg voor depressie heb, maar ook mijn thuissituatie deed er geen goed aan: weinig structuur, veel ruzie en een drinkende vader, bij wie stoppen doorsloegen als hij dronken was. Hij was een controlefreak en zeer onvoorspelbaar. De ene dag was papa poeslief en hemelde hij me op, om me vervolgens een paar dagen later de grond in te boren met opmerkingen zoals ‘Jij hebt geen inhoud’.’
We zaten nooit op één lijn en waren niet het typische standaardgezin, al wist ik ook niet hoe het bij iemand anders was.
‘Ook met mijn moeder botste het vaak. Er was geen klik, en als ik al eens mijn hart probeerde te luchten, begon ze onmiddellijk over zichzelf. We zaten nooit op één lijn en waren niet het typische standaardgezin, al wist ik ook niet hoe het bij iemand anders was. Ik was wel sociaal, maar slaagde er niet in om vrienden te houden. Wanneer ik bijvoorbeeld op school nieuwe mensen leerde kennen, had ik meestal binnen de week een vriendje, en zodra het tot een breuk kwam, ging ik over naar het volgende kliekje.’
Geen licht aan het einde van de tunnel
‘Als tiener kon ik nergens terecht. Ik had geen vangnet als het even tegenzat of een hartsvriendin bij wie ik mijn ei kwijt kon. Door de jaren heen ging ik met mijn gevoelens in meerdere fases om. Ik kreeg een haat-liefdeverhouding met eten en kreeg te kampen met een eetstoornis. Het verzachtte mijn interne pijn en zo had ik tenminste érgens controle over. Mijn gedachten werden steeds donkerder, en niet veel later begon ik met automutilatie. Vervolgens zocht ik toevlucht in drank. Voor mij was er geen licht aan het einde van de tunnel. Ik was ervan overtuigd dat ik geen toekomst had en kreeg zelfmoordgedachten. Nog voor ik 14 was, probeerde ik mezelf van het leven te beroven. Die poging mislukte. Ik was kwaad, want zelfs dat kon ik niet. Geruime tijd ondernam ik geen nieuwe pogingen, maar die duistere gedachten bleven wel hangen.’
Worstelen met mezelf
‘Tijdens die periode ging ik naar verschillende psychologen. “Hoe jij je voelt, komt door de puberteit”, zei een van hen, terwijl het leven voor mij elke dag een strijd was. Ik had het gevoel dat ik verdronk, maar op een of andere manier bleef ik boven water spartelen. Op mijn 18de besloten mijn ouders te scheiden en begon ik stevig te feesten. Mijn alcoholgebruik nam buitensporige vormen aan, en door het nachtleven kwam ik in contact met drugs. Dat begon met xtc, maar af en toe ook cocaïne en speed. Ik had altijd wel iets nodig om mezelf te verdoven, want alleen zo dacht ik minder na.’
Xtc, cocaïne, speed: ik had altijd wel iets nodig om mezelf te verdoven, want alleen zo dacht ik minder na.
‘Datzelfde jaar volgde een eerste opname op een psychiatrische afdeling wegens depressie en drugsgebruik. Maar het gewenste effect bleef uit. Ik kreeg vooral veel medicatie en de begeleiding was er niet goed. Toen ik de afdeling verliet, was er niets veranderd. Ik bleef worstelen met mezelf.’
Emotionele mishandeling
‘In 2012 kwam ik in een relatie terecht die zich al snel ontwikkelde in emotionele mishandeling. Mijn vriend was erg bezitterig en manipulatief, maar desondanks zag ik hem graag. Ik was verblind door liefde en deed alles naar zijn wens. Over die relatie kan ik een boek schrijven, maar ik vond uiteindelijk de kracht om er een punt achter te zetten, al kreeg dat verhaal nog een lang staartje wegens belaging, tweede kansen en tussenkomst van de politie. Na die relatie bleef er van mijn persoontje niets over. Ik moest iets doen of ik zou écht verdrinken. Via mijn behandeld arts drong ik aan op een langdurige opname. Ik was ondertussen bijna 27 jaar en al meer dan de helft van mijn leven depressief.’
Moeilijke momenten komen én gaan
‘Ik kwam terecht in PZ Duffel, en daar is – tegen alle verwachtingen in – mijn leven drastisch veranderd. Vanaf de eerste dag had ik er meteen een goed gevoel, al waren de eerste weken best zwaar, want ik werd geconfronteerd met mezelf en mijn gedrag. Maar geleidelijk aan voelde ik me sterker worden. Ik leerde voor mezelf op te komen, en dat moeilijke momenten komen én gaan. Ik verbleef bijna een jaar in Duffel. Eind maart vierde ik mijn tweejarig “afstuderen”. Natuurlijk heb ik nog mijn ups en downs, dat hoort erbij, maar dankzij mijn opname weet ik hoe ik de signalen kan herkennen, en vooral ook hoe ik er op een positieve manier iets mee kan doen.’
Even eruit
‘Ik trek nu tijdig aan de bel en luister naar mijn lichaam. Als ik me slecht voel, is het bijvoorbeeld tijd om even verlof te nemen of mezelf te trakteren op een nieuw boek. Maar sport is mijn belangrijkste copingsmechanisme. In Duffel kregen we meermaals per week sporttherapie, en dat is een van de dingen die het meest zijn blijven hangen. Ik wandel ontzettend graag, liefst in de natuur. Als ik een halve dag in een bos mag verdwijnen op smalle paadjes, kom ik er als herboren uit. Als ik thuiskom, heb ik meestal een oplossing voor mijn probleem.’
Vroeger kon ik echt teleurgesteld zijn als ik wakker werd. Vandaag kijk ik uit naar het leven, en dat allemaal dankzij de juiste hulp.
‘Dankzij het wandelen heb ik eindelijk ook een vriendenkring. Ik heb mijn nieuwe vriend zelfs al wandelend ontmoet (lacht). Hij is een lieve, geduldige en begripvolle man die me stevige knuffels geeft wanneer het nodig is. Ondertussen is ook de relatie met mijn ouders beter. Vroeger kon ik echt teleurgesteld zijn als ik wakker werd. “Weer een dag”. Ik kon mij geen toekomst inbeelden terwijl ik vandaag uitkijk naar het leven, en dat allemaal dankzij de juiste hulp.’
Heb je vragen over zelfdoding en/of behoefte aan een goed en anoniem gesprek? Neem contact op met de zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of surf naar www.zelfmoord1813.be
Tekst: Marijke Clabots
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier