Britt (33) werkt al vijf jaar als gerechtsdeurwaarder

‘Als kind wilde ik advocate of politieagente worden, maar na een studie immobiliën en een opleiding rechten ging ik aan de slag als gerechtsdeurwaarder. We zijn vooral bekend voor het betekenen van aktes, dagvaardingen, rechtelijke vonnissen en beslagleggingen, maar onze taak is veel ruimer dan dat. Elke dag kruisen er verschillende mensen mijn pad. Je kan ze niet onder één noemer plaatsen. Straks sta ik misschien voor de deur van een luxevilla of is de situatie zo schrijnend dat we de kinderbescherming bellen. Elke dag is een verrassing.’

Sociaal beroep

‘Gerechtsdeurwaarders hebben eigenlijk een heel sociaal beroep. Wij komen bij mensen thuis en worden met de neus op de feiten gedrukt. Op die manier weten we goed wat er leeft in de maatschappij. Als ik een akte breng, overhandig ik een brief en basisuitleg. Bij een beslaglegging maak ik samen met een getuige een inventaris op van de inboedel. Na het beslag krijgen die mensen een maand de tijd om een deel van hun schulden te betalen. Wanneer ze niet thuis zijn, maken we de deur open en gaan we naar binnen. We nemen op dat ogenblik nog geen spullen mee, maar als ze hun schulden niet tijdig afbetalen, halen we hun goederen op, die vervolgens openbaar worden verkocht. Het is nooit ons doel om mensen uit hun huis te zetten of hun inboedel te verkopen. Ja, het gebeurt en hoort bij de job, maar dat zijn eerder uitzonderingen. Voor we tot zulke drastische maatregelen overgaan, doen we er alles aan om tot een oplossing te komen.’

Hond als voetbal

‘Bij een beslag ben ik gebonden aan bepaalde regels. Ik blijf standaard van een aantal spullen af. Een bed, kleerkast, wasmachine, foto’s of speelgoed van de kinderen neem ik nooit mee. Maar een PlayStation neem ik bijvoorbeeld wel in beslag omdat de ouders die ook kunnen gebruiken. Er is een grens. Soms maak ik tijdens de werkuren de gekste dingen mee. Zo zijn er mensen die hun huis barricaderen, waarbij je al over hekken en daken moet klimmen om nog maar binnen te geraken. Anderen worden razend en gebruiken dan maar hun hond als voetbal.’

Gelukkig zijn dat uitzonderlijke situaties, maar zo trof ik ook al eens een lijk aan van iemand die zich van het leven had beroofd.

‘Dat zijn zaken die je liever niet tegenkomt. Gelukkig zijn dat uitzonderlijke situaties, maar zo trof ik ook al eens een lijk aan van iemand die zich van het leven had beroofd. Als we zien dat de brievenbus al even niet werd geleegd, weet je dat die kans bestaat. Bij koppels merk je ook dikwijls dat hun partner van niets weet. Op dat ogenblik kan je olie op het vuur gooien en zeggen dat ze al vijf verwittigingen kregen, maar je moet ook nadenken over de mogelijke gevolgen als we weer vertrekken.’

Bemiddelaar tussen twee partijen

‘Sommige mensen vinden ons een boeman, maar ik doe gewoon mijn job als bemiddelaar tussen twee partijen die met elkaar in conflict liggen. Als er een vonnis is en mensen moeten een bepaald bedrag betalen, moet ik ervoor zorgen dat het geld daar ligt. Ik zal altijd vragen wat hun financiële situatie is en of ze een uitkering hebben om hun schulden te betalen. Indien nodig wijs ik hen de weg naar het OCMW of budgetbeheer. Dat is meestal al een stap in de goede richting. We zijn geen sociaal assistenten, maar begrijpen de problemen evengoed. Het is niet onze taak om mensen te sussen. We zoeken actief naar oplossingen en gaan daarbij nooit onmenselijk te werk. Als iemand doodziek is, is het niet het moment om hun hele inboedel in beslag te nemen. In zulke situaties contacteer ik altijd mijn opdrachtgever.’

Bruggenbouwers

‘Elke avond vraag ik me af of ik het anders had kunnen aanpakken, maar sommige situaties heb je niet in de hand. Er zijn mensen die hun inboedel kapot gooien bij ophaling. Op elk adres moet je alert zijn. Het is niet omdat men ons rustig binnenlaat dat hun stoppen twee minuten later niet kunnen doorslaan. Als gerechtsdeurwaarder moet je je mannetje staan, maar je hoeft ook geen olifantenhuid te kweken. Dan wordt het gevaarlijk, want dan toon je nog amper emotie. Je moet menselijk blijven, maar hoe langer je deze job doet, hoe harder je wordt, net omdat je soms zo teleurgesteld bent in de mens. Ik zie schrijnende zaken, zoals drugsverslaafden die gebruiken voor de ogen van hun kinderen. Of mensen die uit hun huis worden gezet en hun dieren achterlaten.’

Ik zie gerechtsdeurwaarders als bruggenbouwers en voor die rol worden we heus ook wel bedankt.

‘Er ligt standaard katten- en hondeneten in mijn wagen. Dat is een must. Er zijn dagen dat ik denk: “Dit tart alle verbeelding”, maar ondanks alles vind ik niet dat ik een ondankbaar beroep heb. Integendeel, want zonder de gerechtsdeurwaarder als onafhankelijke speler, is het hek van de dam. Het alternatief is dat mensen het recht in eigen handen nemen. Ik zie gerechtsdeurwaarders als bruggenbouwers en voor die rol worden we heus ook wel bedankt. Het gebeurt soms ook dat we een doos pralines of een bedankbriefje krijgen, net omdat we iemand uit de miserie hebben geholpen. Dat doet dan dubbel en dik deugd.’

Tekst: Marijke Clabots