Honderdduizenden vrouwen posten vandaag op sociale media onder #WhyIDidntReport waarom zij niet onmiddellijk aangifte deden na seksueel geweld. Ook Ellen die verkracht werd door een man die al jaren deel uitmaakte van haar vriendenkring, ging uit schaamte en angst voor de reacties niet meteen naar de politie.
Het moest een gezellig kerstfeest onder vrienden worden, maar voor Ellen (33) draaide het uit op een nachtmerrie. Door een man die al jaren deel uitmaakte van haar vriendenkring, werd ze verdoofd en brutaal verkracht.
‘Het was kerstavond. Samen met een grote groep vrienden zaten we rond de kersttafel, openden we cadeautjes en hadden we veel plezier. Hij woonde enkele huizen verder. Ik kende hem al lang. Zijn ex-lief was een goede vriendin van mij. Ik kwam regelmatig bij hen thuis over de vloer. De relatie tussen mijn vriendin en hem zat al lang niet goed. Hij was een dominant type, dat er niet voor terugdeinsde om vrouwen te gebruiken en mentaal te manipuleren. Zij was dan ook bij hem weggegaan. Ik steunde haar volop, en dat werd mij niet in dank afgenomen. Toen ik haar hielp om hem te verlaten, stond hij met een baseballknuppel voor mijn neus. Hij brak bij haar in, en stond ’s nachts naast haar bed. Zijn manipulatief gedrag kende geen grenzen. Maar we hadden nu eenmaal een aantal gemeenschappelijke vrienden, daardoor kwamen we elkaar af en toe wel eens tegen.’
‘Kunnen we eens praten?’
‘Een van die gemeenschappelijke vrienden belde later op de avond, van bij hém thuis, dat hij zijn gsm bij ons aan tafel vergeten was. Hij vroeg of ik die telefoon even wilde binnenbrengen als ik eens zou passeren. Ik ging akkoord. En zodra ik bij hém thuis voor de deur stond, vroeg hij meteen of wij eens konden praten. Over die toestanden met mijn vriendin. Hij wilde uitleggen wat er allemaal gebeurd was en zei dat hij hoopte haar te kunnen terugwinnen. Ik stemde in, omdat ik vreesde dat hij zou blijven aandringen. Maar ik wilde niet bij hem thuis binnengaan. Dus gingen we samen nog iets drinken, in mijn stamcafé in de buurt.’
‘Hij legde zijn ziel bloot, vertelde uitgebreid hoe hij er alles aan wilde doen om het weer goed te maken met mijn vriendin. En hij drong bij mij aan om met haar te gaan praten. Ik gaf toe, alleen al om van zijn gezaag verlost te zijn, en was blij toen hij weg wilde uit het café. Hij stelde voor om naar de discotheek te gaan in de buurt, waar de rest van onze vrienden waren. Op de parking van de dancing trakteerde hij me nog op een hamburger. Van wat er daarna gebeurd is, herinner ik me niks meer. Ik had een paar glazen wijn op aan tafel, en had ook op café een glas gedronken. Maar ik was absoluut niet stomdronken toen we bij de discotheek aankwamen. Het was dan ook niet normaal dat na die hamburger bij mij plots het licht uitging.’
Verdoofd en totaal verbaasd
‘Toen ik weer wakker werd, lag ik bij hem thuis in de zetel. Ik was verdoofd en voelde me helemaal verdwaasd, terwijl hij aan mijn broek zat te prutsen. Dat beeld heb ik nog duidelijk voor ogen. Daarna ben ik weer weggezakt. Het volgende dat ik me herinner, is dat ik probeer op te staan, maar mijn benen niet meer voel. Hoe hard ik ook mijn best deed, ik geraakte gewoon niet weg. Hij pakte me op, zette me onder de douche en had seks met me. Ik onderging het, omdat ik niet in staat was me te verzetten. Daarvoor was ik te verdwaasd. Ik herinner me alleen nog duidelijk dat er ergens een blauwachtig licht brandde in de badkamer. Het deed me denken aan het licht van een camera. Ik vermoed dat alles wat er in de douche met mij gebeurd is, gefilmd werd. Maar dat kan ik niet met zekerheid zeggen, want die camera hebben ze nooit gevonden.’
‘Het hele verhaal hangt voor mij met flarden aan elkaar. Kleine fragmenten die ik me zelf nog herinner, tussen lange zwarte gaten. Er zijn blijkbaar die avond nog andere mensen bij hem over de vloer geweest, die mij hebben gezien. Verschillende mensen hebben mij die avond ook bij hem in de auto zien zitten. Maar daar weet ik allemaal niks van. Ik weet alleen nog dat hij me nadien uit de douche gedragen heeft en weer op de zetel gelegd heeft. Daarna werd het weer zwart voor mijn ogen. Bij het volgende beeld dat ik nog heb, zat ik bij hem in de auto. Ik was heel kwaad op hem, terwijl hij me afzette bij vrienden thuis. Ik herinner me nog dat ik daar binnenkwam en ze aan mij vroegen hoe mijn dag geweest was. Ik heb de deur achter me dicht gedaan, ben in elkaar gezakt en beginnen te huilen.’
Ik probeerde te staan, maar voelde mijn benen niet. Hoe hard ik ook mijn best deed, ik geraakte gewoon niet weg.
Een dag en een nacht kwijt
‘Ondertussen was het al zeven uur ’s avonds geworden. Zonder ik dat wilde of besefte, had ik bijna een nacht en een dag met hem doorgebracht. Terwijl ik alleen maar toegestemd had om even met hem te praten over mijn vriendin. Waarschijnlijk heeft hij in het café iets in mijn drinken gedaan. Ik heb er niks van gemerkt of gevoeld, maar was op onverklaarbare wijze wel bijna een dag en nacht uit mijn geheugen kwijt. Later die avond ben ik naar huis gegaan en heb ik me thuis op mijn kamer opgesloten, nog altijd niet goed beseffend wat er allemaal gebeurd was. Ook de dagen erna zijn in een waas aan mij voorbijgegaan. Ik heb mijn verhaal tegen een vriendin gedaan, en heb er ook met een aantal andere vrienden over gepraat. Allemaal drukten ze me op het hart dat ik bij de politie een klacht moest indienen tegen hem. Maar daar had ik de moed niet voor.’
‘Ik schaamde me dood over wat er gebeurd was en legde de schuld in eerste instantie bij mezelf. Waarom was ik zo dom geweest om met hem mee te gaan op café, ik wist toch hoe hij in elkaar zat! Verschillende vrienden wreven mij dat nadien ook onder de neus. Maar ik was naïef geweest. Ik wilde gewoon niet bij hem thuis over de vloer komen, en had de vraag om met hem te praten alleen maar beantwoord omdat het over mijn vriendin ging. De dagen nadien bleven verschillende vrienden me op het hart drukken dat ik naar de politie moest stappen. Maar ik was bang voor zijn reactie. Ik wist dat hij me niet met rust zou laten en wraak zou willen nemen. De scène met de baseballknuppel was ik nog niet vergeten. Daarom wilde ik het gewoon naast me neerleggen en het zo snel mogelijk vergeten.’
Hij begon me te bedreigen
‘Ik deed heel hard mijn best om te negeren wat er gebeurd was. Maar hij liet me niet met rust. Een vriendin van me had hem aangesproken over wat er gebeurd was, en dat had hem behoorlijk kwaad gemaakt. Hij bestookte me met sms’jes en hield mijn huis voortdurend in de gaten. Toen hij na twee weken begon te dreigen dat hij me zou weten te vinden als ik mijn mond niet hield, ben ik uiteindelijk dan toch naar de politie gestapt. Omdat ik me nog altijd schaamde over wat er gebeurd was en nog steeds een stuk de schuld bij mezelf legde, heb ik toen nog geen officiële klacht ingediend. Ik heb gewoon mijn verhaal gemeld en tegen de politie gezegd, dat ik zou terugkeren om een klacht in te dienen als hij me niet met rust zou laten. Hij was ondertussen al geen onbekende meer voor de politie. Zij geloofden mijn verhaal dan ook onmiddellijk.’
‘Daarna probeerde ik om de draad van mijn leven opnieuw op te pikken. Maar dat lukte niet al te best. Ik kon heel moeilijk plaatsen wat er allemaal gebeurd was. Het spookte contant door mijn hoofd. Ik, die vroeger als eerste meelachte als er door mijn mannelijke collega’s een seksistische opmerking gemaakt werd, barstte nu in tranen uit. Mijn baas vroeg me wat er met me aan de hand was, en ook mijn vrienden merkten duidelijk dat het niet goed met me ging. Enkele dagen later vroeg mijn ploegbaas ineens wat er met mijn auto gebeurd was. Die stond op de parking van het werk en was volledig bekrast. Toen was de maat vol voor mij. Ik ben naar de politie gestapt en heb een klacht ingediend tegen hem.’
Na zijn veroordeling was de opluchting onbeschrijfelijk groot.
Van kwaad naar erger
‘Hij werd onmiddellijk opgepakt voor verhoor, maar ontkende formeel wat er gebeurd was. Omdat ik pas enkele weken na de feiten een klacht had ingediend tegen hem, kon er van de verkrachting en verdoving geen officiële vaststelling meer gedaan worden door een dokter. Dat speelde in mijn nadeel natuurlijk. Ik had enkel het verslag van mijn huisdokter achter de hand. Na de feiten van die bewuste nacht kon ik nauwelijks nog zitten. Ik was naar mijn huisdokter gestapt en hij had ernstige kneuzingen vastgesteld. Er zat op dat moment ook niks anders meer op dan tegen mijn ouders op te biechten wat er gebeurd was.’
‘De maanden erna ging het van kwaad naar erger met mij. Op mijn werk kon ik me zo slecht concentreren dat mijn baas me zelfs naar de dokter stuurde. Zes maanden lang ben ik in ziekteverlof geweest en heb ik me zelfs laten opnemen in een open instelling. Ik was mentaal compleet een wrak geworden. Na drie maanden hebben ze me uit de instelling ontslagen en ben ik terug naar huis gegaan. Daar heb ik geprobeerd om uit het leven te stappen. Ik wilde gewoon van alle miserie af zijn. Mijn vader heeft me nog net op tijd betrapt, toen ik in de garage alles klaar aan het hangen was. Hij heeft meteen een ambulance gebeld om mij opnieuw te laten opnemen. Weer ben ik drie maanden in het ziekenhuis gebleven.’
Eindelijk achter de tralies
‘Tijdens mijn verblijf in het psychiatrisch ziekenhuis kreeg ik op een dag te horen dat hij opnieuw was opgepakt. Er had nog een ander meisje een klacht ingediend tegen hem en ze hadden mijn dossier met dat van haar samengevoegd. Dat was een serieuze opsteker voor mij. Maar mijn opluchting was van korte duur. Uiteindelijk lieten ze hem toch weer vrij onder voorwaarden. De rechtszaak heeft jaren aangesleept. Het was zijn woord tegen het mijne. Ik ben ook verschillende keren tegen hem in beroep gegaan. Ondertussen had ik de draad op mijn werk weer opgepikt, was ik alleen gaan wonen en probeerde ik mijn leven weer op de rails te krijgen. Maar het besef dat ik hem zomaar kon tegenkomen of dat hij onverwacht voor mijn deur kon staan, bleef ontzettend zwaar voor mij. Na vier jaar procedurestrijd is hij uiteindelijk veroordeeld, voor verschillende feiten in één keer. Daardoor is hij ineens voor een aantal jaren achter de tralies gevlogen. De opluchting die ik toen voelde, was onbeschrijfelijk. Het was alsof er nieuwe wereld voor mij openging.’
‘En toch was het erna nog altijd niet gemakkelijk voor mij om mijn leven opnieuw op te pikken. Een nieuwe relatie beginnen was heel moeilijk. En seks was iedere keer een serieus obstakel. Ik kon het gewoon niet… Het weerhield me er zelfs van om iets met een man te beginnen. Jarenlang kon ik alleen maar blijven functioneren dankzij de hulp van mijn psychiater. Tot ik enkele jaren geleden voor mijn man ben gevallen. We kenden elkaar al heel lang. Hij is me zelfs komen bezoeken toen ik in het psychiatrisch ziekenhuis verbleef. De liefde tussen ons is langzaam gegroeid. En voor het eerst durfde ik mij echt weer voor iemand open te stellen, op alle vlakken. Ondertussen zijn we gelukkig getrouwd en hebben we samen twee kindjes. Met mij gaat alles goed nu. Ik ben gelukkig met mijn man en kindjes en heb wat mij overkomen is ondertussen een plaats kunnen geven. Maar vergeten zal ik het nooit. De dader is ondertussen weer vrij en woont nog altijd in de buurt. De angst dat ik hem op een dag gewoon terug kan tegenkomen, zal altijd blijven bestaan.’
Het advies van de psychologe
Stephanie Willockx van psychologenpraktijk De Tocht in Bornem en Vita in Wilrijk, is gespecialiseerd in de behandeling van slachtoffers van seksueel misbruik. Ze wil de gevolgen van een dergelijk trauma dan ook onderstrepen. ‘Ellen heeft het misbruik dat haar is overkomen al enigszins een plaats kunnen geven’, zegt Stephanie. ‘Haar leven wordt niet meer belemmerd door het trauma. Ze heeft in haar man de vertrouwenspersoon gevonden voor wie ze zich kan openstellen. Daardoor speelt de verkrachting geen rol meer in Ellens seksbeleving met haar man.’
‘Bij veel van mijn patiënten, die het trauma nog niet goed verwerkt hebben, zie ik dat dit vaak wel een probleem is. Een slachtoffer van seksueel misbruik krijgt, als gevolg van een posttraumatische stressstoornis (PTSS) die vaak optreedt na misbruik, soms flashbacks van het misbruik tijdens de seks met de eigen partner. Dat kan de seksbeleving met de partner ernstig beïnvloeden. Wanneer het misbruik gepleegd werd door een persoon die het slachtoffer kende, zijn de gevolgen meestal ingrijpender dan wanneer het om een onbekende dader ging.’
Waar moet Ellen voor blijven opletten?
‘Ellen kampt nog altijd met de angst dat ze ooit weer oog in oog zal komen te staan met haar dader. Die angst is heel normaal. Ellen moet proberen om niet toe te laten dat die angst haar normale leven opnieuw gaat belemmeren. Is dat wel het geval, dan raad ik haar aan om opnieuw professionele hulp te zoeken. Het is heel belangrijk voor Ellen dat ze een steunend netwerk van mensen blijft behouden die haar verhaal serieus nemen en haar trauma erkennen.’
Wat raad jij slachtoffers die zich in het verhaal van Ellen herkennen aan?
‘In de eerste plaats raad ik slachtoffers aan om zo snel mogelijk, binnen de 24 uur, bij de politie aangifte te doen. Zo kan er nog sporenonderzoek worden uitgevoerd. Besteed ook onmiddellijk aandacht aan medische zorg, zodat eventuele soa’s of ongewenste zwangerschappen die het gevolg kunnen zijn van het misbruik, tijdig behandeld kunnen worden. En zoek psychologische bijstand wanneer de gevolgen die meestal gepaard gaan met seksueel misbruik zoals angstaanvallen, zich vervreemd voelen van de omgeving, een gevoel van emotieloosheid, verhoogde prikkelbaarheid en waakzaamheid, slaapstoornissen, geheugen- en concentratieproblemen, langer aanslepen dan één maand.’
Zit je met vragen over zelfdoding? Contacteer dan de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be.
Dit verhaal verscheen in Flair 23, 2016.
Andere straffe verhalen:
