Charlotte van @trustyourssstruggle: ‘Het stotteren moet zich aan mij aanpassen, niet omgekeerd’

Spreken is niet voor iedereen vanzelfsprekend, dat is wat Charlotte met @trustyourssstrugle duidelijk wil maken. Ze noemt zichzelf een fulltime stotteraar en is daar voor het eerst in jaren oprecht fier op, al was en is het voor haar niet altijd makkelijk om haar gestotter te accepteren. Onder het motto ‘If you can’t help it, own it‘ wil ze haar medestotteraars via haar platform en podcast een hart onder de riem steken en een stem zijn voor iedereen die het moeilijk heeft om van zich te laten horen.

Charlotte, proficiat met je platform! Was dat iets wat allang op je planning stond? 

Charlotte: ‘Ja en neen. Ik vond het aanvankelijk heel moeilijk om mijn probleem na al die jaren plots met de buitenwereld te delen. Stotteren had én heeft voor mij een erg negatieve connotatie, dus het is nog steeds moeilijk om daar open over te zijn. Ik droomde er wel van om mijn stotterprobleem te accepteren en eindelijk mezelf te kunnen zijn zonder me verdrietig te voelen of me te schamen. Het was een helse strijd tussen het duiveltje op mijn ene schouder en het engeltje op de andere. Een paar weken geleden was ik plots beu om me zo slecht te voelen, en dan doet een mens soms impulsieve dingen (lacht).’

Heb je het dan zo moeilijk om vrede te nemen met je stotterdrang? 

‘Ja, al heb ik het nu toch al ergens een plaatsje kunnen geven. Ik was heel lang boos op de wereld. Ik vond het echt niet fijn om te voelen hoe mijn mond telkens weer vast kwam te zitten. Eerlijk gezegd schaam ik me daar ook nu soms nog voor. Het is dus zeker niet zo dat ik mijn stotterprobleem geaccepteerd heb. Dat zal nog wel even duren.’

De onwetendheid die heerst, maakt het voor ons een pak moeilijker om ons probleem met de buitenwereld te delen.

Denk je dat dat te maken heeft met het feit dat sommigen nog steeds raar opkijken wanneer ze horen dat je stottert? 

‘Dat is inderdaad de voornaamste reden. Sommige mensen weten zelfs niet dat zoiets bestaat, en dat maakt me kwaad. De onwetendheid die heerst, maakt het voor ons een pak moeilijker om ons probleem met de buitenwereld te delen.’

Vandaar je idee om een platform voor stotteraars én niet-stotteraars op te richten. 

‘Klopt. Ik weet dat heel veel van mijn medestotteraars hun spraakprobleem niet accepteren. Ze proberen het te omzeilen door op zoek te gaan naar woorden die makkelijker zijn om uit te spreken, of door gewoon te zwijgen. En ja, je kan het probleem omzeilen, maar zo accepteer je het niet. De gedachte alleen al dat er mensen rondlopen die zichzelf niet kunnen accepteren door hun spraakprobleem, vind ik onwaarschijnlijk. Dat kan ik niet aanvaarden of laten gebeuren. Ik snap dat niet iedereen klaar is om daar een conversatie over te voeren, maar de nood daaraan is er wel. Daarom wil ik het voor die mensen opnemen.’ 

Heeft het jou ooit beperkt? 

‘Bijna niet, en dat wilde ik ook  niet laten gebeuren. Ik had uiteindelijk altijd genoeg doorzettingsvermogen om toch mijn dromen na te jagen. Als mensen me uitlachten of mijn gestotter in het belachelijke trokken, durfde ik de confrontatie aan te gaan. Maar opkomen voor jezelf wanneer iemand met je lacht, is en blijft ontzettend moeilijk. Ik ben er vrij zeker van dat heel wat andere stotteraars bepaalde keuzes niet hebben gemaakt, puur omdat ze zich benadeeld voelden en niet durfden op te komen voor hun rechten.’

Je ben net afgestudeerd. Hoe verloopt je zoektocht naar een job? 

‘Ik heb nog geen job gevonden, maar ik denk niet dat mijn stotterprobleem een struikelblok zal vormen. Ik ben er wel zeker van dat stotteraars in bepaalde jobdomeinen wél gediscrimineerd worden, zoals in de verkoop. Ze beweren dat je door het stotteren op een onzekere of twijfelende manier overkomt, en dat dat een slechte indruk nalaat op de klanten. Dat is niet fair.’

Een tijdje terug zagen we Zeger in ‘Kamp Waes’. Welk gevoel bracht het bij jou teweeg toen je hoorde dat hij stotterde? 

‘Dat was ongelooflijk. Ik kreeg er kippenvel van. Ik snap meer dan wie dan ook hoe moeilijk het is om voor zo’n groot publiek te praten. Ik vond het zó bewonderenswaardig. Ik was dan ook heel dankbaar dat stotteren voor de eerste keer op zo’n positieve manier in de media kwam. Dat deed me echt enorm veel deugd.’

Is er dan nood aan meer media-aandacht?

‘Absoluut, want ik denk dat er heel veel stereotypen die helemaal niet waar zijn, de ronde doen. Zo heb ik al vaak horen vallen dat mensen die stotteren, dom zijn of dementie hebben. Er is dus absoluut meer nood aan bewustzijn om die misverstanden de wereld uit te helpen.’

Ik heb heel vaak mijn mond gehouden, terwijl ik in bepaalde situaties misschien toch wel eens mijn gedacht wilde zeggen.

Zeger is van plan om kampen voor stotteraars te organiseren, jij maakt een podcast. Dat is een gewaagde keuze waar je wel een serieus statement mee maakt. 

‘Eerlijk? Ik had er in het begin eigenlijk niet bij stilgestaan. Ik wilde een podcast maken, maar besefte pas later dat dat voor mij een hele uitdaging zou worden (lacht). Maar hoe meer ik ermee bezig ben, hoe meer ik ook  besef dat het niet makkelijk zal worden. Toch wil ik me niet langer schamen en wil ik van mijn zwakte net mijn sterkte maken. Dat kan ik met een podcast perfect doen.’

Met je platform kom je nu plots in de schijnwerpers te staan, en dat betekent dat je media-aandacht krijgt. Hoe moeilijk is het voor jou om nu met mij te praten?

‘Wetende dat ik het jarenlang moeilijk vond om het zelfs met mijn ouders over stotteren te hebben, is het wel spannend om er nu zo openlijk over te praten in de media. Het kan zijn dat sommige onderwerpen op bepaalde dagen iets gevoeliger liggen dan op andere dagen, omdat het voor mij allemaal nog heel pril is. Op een objectieve manier praten over stotteren is en blijft mijn doel, en daar probeer ik dan ook op te focussen.’

Als ik het goed begrijp, voelt het een beetje alsof je uit de kast bent gekomen.

‘Dat is exact hoe ik me voel! Je kan het niet beter omschrijven.’

Mijn mama drukte me vroeger altijd op het hart dat je de zinnen van een stotteraar nooit af mag maken. Klopt het dat dat voor jullie heel frustrerend is? 

‘Dat is inderdaad een van onze allergrootste ergernissen. Begrijp me niet verkeerd: ik snap dat mensen dat doen om ons te helpen, maar wij zijn op dat moment echt aan het vechten om dat woord eruit te krijgen. Dan is het niet altijd fijn als iemand dat woord overneemt, omdat je weet dat het je uiteindelijk ook wel gelukt zou zijn.’

Het is jammer dat heel wat niet-stotteraars niet weten hoe ze in zo’n situatie moeten reageren. Hebben jij en/of je klasgenoten ooit begeleiding op school gekregen om daarmee om te leren gaan?

‘Nee, dat is nooit gebeurd, terwijl ik daar wel nood aan had. Ik vocht er toen nog veel meer tegen dan nu. Ik denk dat mijn leerkrachten wel een bepaalde basis voor mij hadden kunnen leggen. Ik had nood aan een leerkracht die eens iets zei in de aard van: “Kijk, ik snap wat je doormaakt, maar weet wel dat je hier in de juiste omgeving zit en dat niemand met jou moet lachen.” Dat is iets heel onnozels en duurt amper een minuutje om uit te spreken, maar dat is er helaas nooit van gekomen.’

Daar word je op den duur toch introvert van? 

‘Jazeker! Ik heb heel vaak mijn mond gehouden, terwijl ik in bepaalde situaties misschien toch wel eens mijn gedacht wilde zeggen. Ik heb vaak gezwegen, maar aan de andere kant ben ik wel iemand die op z’n minst altijd een poging doet. Dan nog denk ik soms “Nu zou ik iets willen zeggen”, maar dat doe ik uiteindelijk niet omdat ik te bang ben om vast te zitten. Zo word je natuurlijk terughoudend.’

De meest succesvolle mensen stotteren. Dat mag goed benadrukt worden om het stotteren in een positief daglicht te plaatsen.

Op ‘Trust Your Struggle’ bracht je een heleboel celebs die ook stotteren onder de aandacht. Waarom ga je naar hen op zoek? 

‘Ik put er heel veel kracht uit. Het lijkt wel of stotteren in onze maatschappij nauwelijks aanwezig is, terwijl je ontdekt dat er heel veel celebs zijn die er ook last van hebben. Jammer dat zij hun beroemdheid niet gebruiken om het normaler en bespreekbaarder te maken. De meest succesvolle mensen stotteren. Dat mag goed benadrukt worden om het stotteren in een positief daglicht te plaatsen.’

Ooit zag ik een documentaire  over een groepje stotteraars die na twee weken intensief trainen volledig stottervrij waren. Is dat iets wat jij ook durft te overwegen?

‘Ik geloof niet dat ik daar ooit in zal slagen. Ik denk wél dat het stotteren minder aanwezig zal zijn als ik het beter kan accepteren. Het stotteren heeft mijn leven bepaald en heeft beslist wie ik vandaag ben, dus het zal altijd aanwezig zijn. Ik kan het dus maar beter accepteren en er het beste van maken, en dat doe ik nu ook. Je moet weten dat er twee bewegingen in de logopedie zijn. De ene beweging focust heel hard op het aanleren van technieken om het stotteren af te leren, en de tweede beweging werkt veel meer rond het onder controle houden van het stotteren in plaats van het uit de weg te gaan. Ik kan me veel beter vinden in die laatste beweging, omdat ik het gevoel heb dat mijn spraakprobleem mijn leven sowieso al een beetje bepaalt, maar dat hoort niet. Ik hoor te zijn wie ik ben en moet daar fier op zijn. Ik vind dat het stotteren zich aan mij moet aanpassen, niet omgekeerd.‘

Is dat wat je met je platform wil bereiken? Andere stotteraars aansporen om hun probleem te omarmen en de touwtjes weer in handen te nemen? 

‘Ik hoop vooral het bewustzijn te vergroten. Er zijn zoveel mensen die stotteren en amper iets durven te zeggen, waardoor ze een heleboel van hun kwaliteiten weggooien. De gedachte dat mensen benadeeld worden voor iets waar ze zelf niets aan kunnen doen, kan ik niet aan. Ik wil ook een stem zijn voor mensen die er niet over willen praten, zodat stotteren beter geaccepteerd wordt in de samenleving en stotteraars ook zichzelf meer leren te accepteren.’

Lees ook:

• Sara is de vrouw achter de pagina ‘Dansaertvlamingen’: ‘Natuurlijk herken ik mezelf in sommige posts’
• COLUMN: ‘Ik krijg vaak te horen dat ik zelfverzekerd lijk. Met de nadruk op “lijk”.’
• SELF-LOVE LETTERS: Marthe (19): ‘Je bent goed zoals je bent’