Frances Lefebure en Lieven Scheire presenteren ‘Ons DNA’: ‘Je gaat elke aflevering een paar keer van je stoel vallen van verbazing’

Frances Lefebure (34) en Lieven Scheire (41) nemen je mee op een wetenschappelijke ontdekkingstocht door onze genen in het nieuwe VTM-programma ‘Ons DNA’. ‘Het is echt heel interessant, en ik ben nooit een wetenschapsgeek geweest. Integendeel!’, zegt Frances.

Bepaalt ons DNA of we hoogtevrees hebben? Kunnen we DNA aanpassen om ziektes te voorkomen? Zit hoogtevrees enkel in je hoofd of is het genetische aanleg? Is het toevallig dat je misselijk wordt na een ritje op de kermis of is ook dat bepaald door je DNA? Dit en nog veel meer kom je vanaf 27 oktober te weten in het gloednieuwe programma ‘Ons DNA‘. Frances Lefebure en Lieven Scheire vertellen fascinerende weetjes, onthullen verbazingwekkende theorieën, doen zotte experimenten met BV’s, herenigen gezinnen en ontrafelen familieraadsels.

Hoe zijn jullie bij elkaar terechtgekomen voor dit programma?

Frances: ‘Wij zijn eigenlijk gewoon bij elkaar samengezet, zoals een gearrangeerd huwelijk. Er is ooit een idee ontstaan om iets te maken rond DNA met mij als presentatrice, maar ik kan dat alleen niet dragen, want ik heb die wetenschappelijke achtergrond niet. Zo kwamen we logischerwijs terecht bij Lieven die gek is op het onderwerp en dat klikte eigenlijk onmiddellijk tussen ons tweetjes.’

Van Lieven weten we natuurlijk dat hij geïnteresseerd is in wetenschap, maar hoe zit dat bij jou Frances? Ben jij stiekem ook een geek?

Frances: ‘Nee. Ik had vroeger niet echt veel interesse in de wetenschapsvakken op school. Ik was echt gewonnen voor het human interest-luik van het programma. Mensen helpen zoeken naar hun familie en roots. Moest ík al die wetenschappelijke dingen moeten uitleggen, dan was het niet goedgekomen, want je hebt iemand nodig die het kan duidelijk maken in mensentaal. Lieven is daar echt de geknipte persoon voor.’

Jullie hebben dus elk jullie ‘taak’ in het programma?

Lieven: ‘Klopt. Ik ben vooral diegene die op bezoek gaat in de labo’s en met de onderzoekers babbelt zodat ik het op mijn beurt begrijpelijk kan uitleggen. Frances is dan weer diegene die de menselijke kant van het verhaal op zich neemt en de vaak emotionele boodschappen aan de mensen overbrengt.’

Frances: ‘Daar zat soms wat overlap in, maar dan had ik ontzettend veel stress. Iets snappen en het moeten uitleggen, dat zijn twee compleet verschillende dingen. Je kan ook iets begrijpen en de volgende dag niet meer.’

Wat maakt jullie een sterk duo?

Lieven: ‘Ik denk net die compatibiliteit.’

Frances: ‘Klopt. Lieven is een heel goede verteller, en ik ben een heel enthousiaste luisteraar.’

Lieven: ‘Dat is echt waar. Er waren verschillende dingen waar ik echt van achterover viel toen we ze ontdekten. Als ik die op mijn beurt een Frances vertelde en zag ik dat zij diezelfde verbaasde uitdrukking op haar gezicht had. Dat deed enorm veel deugd.’

Frances: ‘Ik ben eigenlijk zoals de kijker. Ik stel de vragen die zij zich zullen stellen thuis in hun zetel en heb dezelfde reacties. Zonder dat ik overkom als het naïeve meisje, want geloof me: je zal verschieten!’

DNA lijkt misschien voor sommigen wat saai, hoe gaan jullie ervoor zorgen dat het luchtig blijft?

Lieven: ‘Als je zelf wetenschapper wil worden, dan ga je wel wat droge kost moeten studeren. Maar om te weten hoe het werkt, is dat helemaal niet nodig.’

Frances: ‘Het is echt heel interessant, en ik ben nooit een wetenschapsgeek geweest. Integendeel! Zeker omdat het allemaal effect heeft op ons dagelijkse leven. Het wordt toegepast op dingen die we allemaal kennen.’

We hebben dus niet per se een diploma nodig om te kunnen volgen?

Lieven: ‘Absoluut niet. Je hoeft geen voorkennis te hebben. We willen mensen na een lange werkdag niet om de oren slaan met feiten en droge info. Het blijft televisie hé, dus we houden het luchtig en toegankelijk.’

Wat is eigenlijk de opzet van het programma?

Lieven: ‘Enerzijds wil ik m’n verwondering delen. Anderzijds willen we mensen bewust maken dat er al veel zaken kunnen met DNA. Je gaat regelmatig denken: wat, kan dat al?! Je kan dus niet wachten tot het aan je voordeur staat en je beslissingen moet nemen om het uit te leggen aan de mensen. Stel je voor dat auto’s nog niet bestonden en je komt morgen buiten en er staat plots zo’n ijzeren doos voor je neus. Dan wil je toch weten hoe dat werkt, dat je moet stoppen voor het rood en op die rechterpedaal duwt om vooruit te komen. Genetica is bezig aan een immense evolutie. Je kan je er niet voor verstoppen, dus je weet beter wat er aan de hand is.’

Van welke ontdekking stonden jullie zelf het meeste versteld?

Lieven: ‘Ik ontdekte al veel over DNA op papier, maar nu was het in real life. Ik zag die gekloonde hond met m’n eigen ogen en ik stond in het labo terwijl er in dat petrischaaltje een embryo lag die groeide. Daar kreeg ik echt kippenvel van.’

Frances: ‘Ik wist er op voorhand niks van, dus voor mij was het gewoon één verbazingwekkende ontdekkingsreis. Je gaat me in elke aflevering vol verwondering en met m’n mond vol tanden zien staan (lacht). Ik kan er niet één specifiek iets van uitlichten. Als je er niks van kent, is eigenlijk alles behoorlijk zot!’

Zijn jullie iets te weten gekomen over jullie eigen DNA?

Lieven: ‘Frances ontdekte iets in mijn DNA dat me compleet verraste! Maar dat mag ik natuurlijk nog niet verklappen. Daarvoor moet je naar de eerste aflevering kijken.’

Zou je zelf iets willen veranderen aan je eigen DNA?

Frances: ‘Ik zou wel graag wat stressbestendiger zijn. Ik kan me suf piekeren en zorgen maken over de kleinste dingen. Ik ben al verschillende keren teruggereden naar huis om te checken of ik het vuur wel uitzette. Velen weten dat niet, maar dat heeft ook te maken met DNA.’

Lieven: ‘Ik zou heel graag het daredevil-gen hebben. Sommigen hebben de neiging om in heel stresserende en levensbedreigende situaties heel rustig te reageren. Skydivers of mensen die extreme sporten doen, hebben daar waarschijnlijk de genetische aanleg voor. Die hebben geen vrees en vinden het zelfs aangenaam om die grenzen op te zoeken. Ik ben het tegenovergestelde: ik vind het al gewaagd als ik twee verschillende sokken aanheb.’

Zou je alles willen weten over je DNA: ook wanneer je zal sterven bijvoorbeeld?

Frances: ‘Ik zou enkel de dingen willen weten waar ik iets aan kan doen. Anders ga je stressen over iets wat je toch niet zelf in de hand heb.’

Lieven: ‘Ik sluit me daar volledig bij aan. Het probleem is dat eens je het weet, het voor altijd in je hoofd zit. Daarom weet ik niet of ik alles zou willen weten.’

Moeten er bepaalde grenzen zijn aan wat we mogen doen met DNA? Zo is er sprake dat ouders op voorhand de kleur ogen en haar van hun baby zouden kunnen bepalen.

Frances: ‘Wij gaan die antwoorden niet geven, want dat moet iedereen voor zichzelf beslissen. Wat voor sommigen wel kan, is namelijk een no-go voor anderen.’

Lieven: ‘We hopen wel dat mensen dankzij “Ons DNA” hierover zullen beginnen nadenken en dat we het gesprek op gang kunnen brengen. De meeste mensen zijn het erover eens dat we bepaalde aandoeningen moeten proberen vermijden. Maar wat met bijvoorbeeld autisme? Voor sommigen is dat een grote last, voor anderen is dat eerder een onderdeel van hun persoonlijkheid. Als je dat gewoon zou weghalen uit de mensheid zou dat misschien wel een verarming zijn. Wij gaan het alleszins niet meer moeten beslissen, dat zal voor onze kinderen zijn.’

Er doen ook BV’s mee die voor het programma speciaal hun DNA afstonden.

Frances: ‘Sommigen zoals Dina Tersago waren heel enthousiast en anderen hadden dan weer hun twijfels, maar we pushten zeker niemand om mee te doen. We maakten verder sowieso niks van erfelijke ziektes of dergelijke openbaar, dat blijft natuurlijk hun privé.’

In het programma gaan jullie verder op zoek naar roots en familiebanden van mensen. Moeten we onze zakdoekjes klaar houden?

Frances: ‘Toch wel. “Ons DNA” is entertainment, maar ik vind het geweldig als ik ook mensen kan helpen door middel van m’n programma’s. Dat geeft me energie!’

Tot slot: waarom moeten we zeker kijken?

Frances: ‘Ik denk oprecht dat het een onderwerp is waar iedereen baat bij heeft om zich erin te verdiepen. Het is entertainend gebracht, maar de inhoud geeft stof tot nadenken. Het klinkt misschien zwaar: maar het heeft maatschappelijk nut!‘

Lieven: ‘Het is geen les of documentaire. Het is een tof uurtje televisie, maar wel eentje dat je nog lang gaat onthouden. Het bereid je voor op wat er sowieso aankomt. En als je graag verwonderd bent: ik kan je verzekeren dat je elke aflevering wel een paar keer “wow” zal zeggen.’

‘Ons DNA’ zie je vanaf vanavond elke donderdag om 20u35 op VTM.

Lees ook:

• Natalia (41): ‘Ik heb heel veel energie, maar ik ben zeker geen superwoman. De vermoeidheid weegt soms zwaar door.’
• Loredana Falone (34): ‘Als ik ’s avonds niet kan slapen, visualiseer ik de inhoud van mijn kast en maak in mijn hoofd de leukste outfitcombinaties’
• Aaron Blommaert (20): ‘Ik vergelijk me soms met perfecte foto’s van afgetrainde lichamen op sociale media en dat maakt me onzeker’