‘Ik heb geen gekke bucketlist. Ik heb meer aan een knuffel van mijn man of kinderen, dan aan de kick van uit een vliegtuig te springen.’
Caroline (58) is terminaal ziek: ‘Mijn grootste angst is niet om te sterven, maar wel om alleen te sterven’
In ‘Het Laatste Portret’ fotografeert Lieve Blancquaert vier mensen wiens leven binnenkort voorbij is. Caroline (58) heeft kanker en is terminaal. Ze wil de dood bespreekbaar maken binnen haar gezin: ‘Door het niet stil te zwijgen, maar er zelfs mopjes over te maken verandert het van iets heel angstaanjagend naar iets aanvaardbaars’.
Lieve Blancquaert portretteert in de vierdelige docureeks ‘Het laatste portret’ vier mensen die beseffen dat hun leven binnenkort voorbij zal zijn. Je krijgt een blik achter de schermen van de fotoshoot en krijgt een inkijk in het leven van deze moedige modellen. Ze willen de dood bespreekbaar maken, want het blijft een gevoelig thema dat nog te vaak stilgezwegen wordt. Caroline is een mama van drie en is terminaal ziek. ‘Ik voelde al in 2013 een bobbeltje in mijn been, maar ik ging ervan uit dat dit gewoon een onschuldige spierscheur was’, vertelt Caroline. ‘Ik was in die tijd ook vooral bezig met de kinderen en zorgde ervoor dat zij naar de dokter gingen bij een griepje of op tijd een beugel kregen. Hierdoor cijfer je jezelf wat weg, elke mama zal dat ongetwijfeld wel herkennen.’
Wanneer had je door dat er toch meer aan de hand was?
‘Mijn been begon na verloop van tijd echt pijn te doen, dus ging ik op controle. Ik kreeg in eerste instantie te horen dat het waarschijnlijk gewoon een vetbolletje was, maar verder onderzoek wees uit dat ik een tumor had. Toen ik dat hoorde, maakte ik me niet onmiddellijk enorm veel zorgen. Het leven was altijd al lief voor mij geweest, dus ik had er alle vertrouwen in dat dit ook wel goed zou komen. Ze namen de tumor weg, maar helaas bleek een aantal jaar later dat ik toch uitzaaiingen kreeg.’
Hoe nam je dit nieuws op?
‘Dat is natuurlijk een shock, want uitzaaiingen zijn nooit goed. Dat wil zeggen dat de kanker verspreid is in je lichaam en ik had meerdere tumoren in mijn longen en botten. De dokter vertelde me zonder er doekjes om te winden dat ik terminaal ziek was en dat ik drie opties had. Niets doen, een lichte behandeling volgen of het zware kanon inzetten zoals hij dat noemde.’
Heb je het gevoel dat sommige dokters niet zo empathisch zijn?
‘Ik vind dat een moeilijke vraag, want ik snap dat ze de knop soms moeten omdraaien. Ze moeten elke dag slecht nieuws brengen en als je dat niet van je af kan zetten, dan ga je er op den duur zelf aan onderdoor. Ik neem het hen dus zeker niet kwalijk dat ze niet meehuilen met de patiënten. Maar het kon eerlijk gezegd wel beter in mijn geval.’
Welke optie koos je uiteindelijk?
‘Het “zware kanon”, want ik wilde er alles aan doen om te genezen. Jammer genoeg moesten ze die behandeling na vier sessies bijsturen omdat ik eraan onderdoor zou gaan. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat je sterft aan een behandeling.’
Je hebt drie kinderen. Betrok je hen van in het begin bij dit alles of wilde je hen toch sparen van dat slechte nieuws?
‘Mijn man Bart en ik zijn van in het begin eerlijk geweest tegen hen. Bij mijn eerste diagnose waren ze nog pubers, maar we zijn een heel hecht gezin en op zo’n moeilijke momenten moet je kunnen steunen op elkaar, want dat zorgt er net voor dat je blijft doorgaan én dat niemand zich dingen moet fantaseren. Het is ook makkelijker te dragen eens je openlijk over de dood babbelt, anders blijft het iets angstaanjagend dat boven je hangt.’
Het klinkt misschien raar, want ik kan mijn ziekte natuurlijk niet negeren, maar ik wil niet dat kanker mijn leven bepaalt.
Is dat ook de reden dat je meedoet aan dit programma?
‘Absoluut. Ik had zelf enorm veel aan getuigenissen van andere mensen die terminaal ziek zijn, dus ik wil daar zeker mijn steentje aan bijdragen. De dood hoort nu eenmaal bij het leven, iedereen heeft een einddatum. Door erover te praten, maak je je resterende tijd net waardevol, want je leeft minder in angst én er is ruimte voor liefdevol afscheid.’
Ben je dan niet bang voor de dood?
‘Natuurlijk wel! Maar mijn grootste angst is niet om te sterven, wel om alleen te sterven. Ik wil heengaan omringd door mijn man en mijn drie kinderen. Tijdens de Covid-pandemie moest ik tot tweemaal toe in isolatie.. Ik werd gescheiden van mijn geliefden, dat was verschrikkelijk! Daarom plande ik nu alles al op voorhand. Mijn man weet perfect wat, hoe en waar als mijn situatie plots drastisch verslechterd.’
Geeft dit je meer gemoedsrust?
‘Ja. Zoals je brandoefeningen doet voor het geval er brand zou uitbreken, zo heb ik ook mijn plan voor wanneer ik doodga. Sommigen vinden het vreemd dat ik alles al regelde, maar mij geeft dat net meer rust. Na de behandeling kreeg ik angstaanvallen. En als je in paniek dingen moet beslissen, maak je sowieso slechte keuzes, nu weet ik dat alles goedkomt.’
Heeft je gezin het soms moeilijk met je situatie?
‘Ja. Maar mijn man Bart is mijn rots in de branding. Hij blijft rechtstaan ondanks het slechte nieuws dat we keer op keer kregen. Hij babbelt er ook altijd open met mij over en dat helpt mij zo enorm hard. Mijn kinderen zijn ook mijn steun en toeverlaat. Als ik niet zo goed omringd was, dan zou ik het een pak moeilijker hebben.’
Hoe zorg je ervoor dat de overgebleven tijd die je nog doorbrengt met je geliefden niet altijd heel emotioneel of beladen is, wetende wat er je boven het hoofd hangt?
‘Ons gezin heeft heel veel humor (lacht). Ook gitzwarte humor over de dood. En ondanks dat ik het belangrijk vind dat we de dood bespreekbaar maken, hoeven we ook niet elke keer dat we samenzijn over die kanker te praten of het te benoemen. Het klinkt misschien raar, want ik kan mijn ziekte natuurlijk niet negeren, maar ik wil niet dat kanker mijn leven bepaalt. Het mag niet permanent aanwezig zijn bij alles wat ik doe.’
Ik wil de tijd die me resteert gewoon in alle normaliteit doorbrengen. Ik verwacht ook niet dat mijn kinderen nu 24 op 7 bij me zijn. Zij hebben ook hún leven, ze moeten werken, op reis gaan en tijd spenderen met hun vrienden.
Heb je een bepaalde bucketlist die je nog wil afwerken in de tijd die je nog rest?
‘Ik heb geen gekke bucketlist. Waarom zou ik naar de andere kant van de wereld reizen als ik hier ook kan genieten van een mooie zonsondergang of de koele herfstwind? Ik heb meer aan een knuffel van mijn man of kinderen, dan aan de kick van uit een vliegtuig te springen. Ik geniet van de kleine dingen. Ik wil de tijd die me resteert gewoon in alle normaliteit doorbrengen. Ik verwacht ook niet dat mijn kinderen nu 24 op 7 bij me zijn. Zij hebben ook hún leven, ze moeten werken, op reis gaan en tijd spenderen met hun vrienden.’
Schreef je voor hen brieven voor op belangrijke momenten of nam je video’s op?
‘Kinderen gaan vaak met belangrijke vragen naar hun mama, maar ik zal er niet zijn om die te beantwoorden, dus ik ben momenteel heel wat dingen aan het neerschrijven, bijvoorbeeld over het ouderschap voor als zij mama en papa worden. Ik zeg niet dat ik de perfecte ouder ben of dat ze het op mijn manier moeten doen, maar ik wil wel mijn ervaring delen in de hoop dat ze daar iets aan hebben.’
Hoe hoop je dat je gezin je zal herinneren later?
‘Als iemand die hen onnoemelijk graag ziet! Ik hoop gewoon dat ze die liefde voor altijd met hen meedragen.’
Wat wens je hen vooral toe in de toekomst?
‘Veel liefde en vooral warme contacten. Als ik terugkijk op mijn leven merk ik dat ik ook het meeste had aan de diepe connecties met mensen die ik graag zie. Ik hoop dat er zo ook veel mensen op hun pad komen.’
‘Het laatste portret’ zie je elke dinsdag om 20u40 uur op VRT 1 en VRT MAX.
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
