De journaliste schreef het verrijkende boek ‘Soms wil ik een kind’ over haar twijfels om mama te worden.
Jantine Jongebloed (35): ‘Je kan je als kinderloze vrouw makkelijker een voorstelling maken van de zware dingen, dan van de mooie dingen’
Sommigen weten al sinds ze met poppen speelden dat ze mama willen worden, anderen maakten bewust de keuze om geen kinderen te krijgen. Jantine Jongebloed zit daar ergens tussenin. Ze twijfelt, heel hard en daarom schreef ze het boek ‘Soms wil ik een kind’. ‘Je bent als moeder nooit even niet moeder. Je kan het ouderschap niet even uitzetten of op pauze zetten zoals je bijvoorbeeld met je werk wel kan doen als je op vakantie bent’, aldus Jantine.
Huisje, tuintje, boompje en… kindje of geen kindje? Jantine Jongebloed geraakt er maar niet aan uit of een kind haar leven zou verrijken of net niet. In haar literaire debuut ‘Soms wil ik een kind’, neemt ze je mee in haar persoonlijke zoektocht naar het antwoord op die belangrijke en levensveranderende vraag. ‘Op mijn negentwintigste probeerden mijn man en ik om zwanger te raken’, vertelt Jantine. ‘Ik raakte in een jaar tijd twee keer zwanger, maar het waren allebei buitenbaarmoederlijke zwangerschappen. De embryo’s zaten in mijn eileider, dat wil zeggen dat ze geen enkele overlevingskans hadden. Een keer werd ik geopereerd om het embryo weg te halen en de tweede keer kreeg ik chemo om het vruchtje te laten afsterven.’
Je had enkele jaren geleden dus wél een duidelijke kinderwens?
‘Ja. Maar die was gebaseerd op een romantisch plaatje van hoe we hoopten dat het ouderschap zou zijn. Het perfecte beeld dat je in alle romcoms ziet. Dat was heel abstract voor ons. Toen we na die tweede mislukte zwangerschap verplicht negen maanden moesten wachten om het opnieuw te proberen, want mijn lichaam moest herstellen, sloeg de twijfel toe. In die periode werden verschillende vrienden en familieleden ouders waardoor we een veel beter beeld kregen van wat het betekent om een kind te hebben. We zagen de grote impact die dat heeft op je leven en welke opofferingen je moet maken.’
Wat is voor jou de grootste reden om geen mama te worden?
‘Voor mij heeft het te maken met je vrijheid en onafhankelijkheid die je verliest. Je bent als moeder nooit even niet moeder. Je kan het ouderschap niet even uitzetten of op pauze zetten zoals je bijvoorbeeld met je werk wel kan doen als je op vakantie bent. Je kan er ook wel even tussenuit, maar je blijft een moeder die zich sowieso nog zorgen zal maken over wat zich dan thuis afspeelt.’
Mijn kinderwens was gebaseerd op een romantisch plaatje van hoe we hoopten dat het ouderschap zou zijn. Toen verschillende vrienden en familieleden van ons ouders werden, kregen we ook de grote impact dat het op je leven heeft en de vele opofferingen te zien.
Sommigen durven dit niet uit te spreken uit schrik als egoïst bestempeld te worden.
‘Ik begrijp dat, want het is nog een taboe om negatief of eerder genuanceerd over het moederschap te spreken en voor jezelf te kiezen. Al van bij het ontstaan van de mensheid wordt het moederschap als een soort heiligdom beschouwd. We leefden lang met het idee dat elke vrouw sowieso mama wil worden en dat het ook zo hoort. Pas sinds een paar jaar komen er verhalen naar buiten van vrouwen die daar anders over denken en kiezen voor een leven zónder kinderen.’
Merk je dat de maatschappij ons nog altijd voorschrijft om kinderen te krijgen en dat kinderloos blijven nog steeds taboe is?
‘Ja. In Nederland verscheen onlangs een vertaling van het boek ‘Regretting Motherhood’ van een Israëlische onderzoeker die tal van getuigenissen verzamelde van moeders die spijt hebben van het moederschap. Er kwam ontzettend veel kritiek op en er was heel wat ophef over. Mensen waren woedend! Het is helaas nog steeds taboe om af te wijken van de norm. Onze maatschappij is ook gebouwd rond het ideaalbeeld van een gezinnetje met een mama, papa en kind(eren). Ik had dat stereotiep beeld ook in mijn hoofd op m’n dertigste.’
Ook redactrice Herlinde twijfelt enorm of ze ooit wel mama wil worden: Redactrice Herlinde (33): ‘Ik wéét gewoon niet of ik kinderen wil. En ik haat het dat mijn lijf me een deadline oplegt.’
Je schrijft in je boek: ‘Met een nieuw mens baar je niet alleen nieuw vlees, maar ook zoveel nieuwe angsten, pijn en dromen. Alsof die van mijzelf niet al genoeg uitdaging vormen’. Vertel.
‘Als moeder ben je zo gelukkig als je ongelukkigste kind. Je zal je automatisch altijd zorgen maken of je kind wel blij is met z’n leven. Je brengt een mens ter wereld en je moet maar hopen dat ie hier graag is en ook blij is dat ie geboren is, dat is een grote verantwoordelijkheid. Ik schrok ook van de heftige verhalen van vriendinnen met kinderen over slapeloze nachten en nog harder moeten werken aan de relatie met je partner. Dat zijn concrete dingen waar ik me iets bij kan voorstellen. Maar de mooie dingen die je als mama terugkrijgt van het moederschap: de onvoorwaardelijke liefde voor en van je kind, dat is voor mij veel abstracter. Dat moet ik dan maar aannemen en geloven van anderen, dus het evenwicht is in die zin niet helemaal eerlijk. Je kan je als kinderloze vrouw makkelijker een voorstelling maken van de zware dingen, dan van de mooie dingen.’
Ik schrok van de heftige verhalen van vriendinnen met kinderen over slapeloze nachten en nog harder moeten werken aan de relatie met je partner. Dat zijn concrete dingen waar ik me iets bij kan voorstellen. Maar de mooie dingen die je als mama terugkrijgt van het moederschap: de onvoorwaardelijke liefde voor en van je kind, dat is voor mij veel abstracter.
Waarom zou je dan wél voor een kindje kiezen?
‘Die onvoorwaardelijke liefde tussen ouder en kind mag dan wel niet zo tastbaar zijn voor mij, ik ben er wel nieuwsgierig naar! Ik verlang ook naar verbinding. Het is een menselijke behoefte om contact te voelen met mensen om je heen. Dat is ook waarom velen het fijn vinden om familie en vrienden om zich heen te hebben en een romantische relatie aan te gaan.’
Ben je bang dat je spijt zou hebben als je geen kinderen hebt?
‘Toen ik met mijn boek begon, was dat een grote angst. Maar ondertussen geloof ik erin als je die keuze bewust maakt, dat je zo net spijt voorkomt. Spijt komt vooral voor bij mensen die onbewust voor het ene of het andere kozen door druk uit hun omgeving of omdat ze per ongeluk zwanger werden waardoor ze niet op voorhand konden nadenken welk soort leven het best bij hen past. Die angst voor spijt voel ik niet meer. Als ik geen kinderen heb, weet ik in zekere zin trouwens niet wat ik mis, dat is een voordeel. En als ik toch spijt moet hebben, dan heb ik liever spijt dat ik geen moeder werd, dan spijt dat ik wel moeder werd, want bij dat laatste is nog een extra leven betrokken.’
Ik geloof ondertussen als je die keuze bewust maakt, dat je zo net spijt voorkomt. Spijt komt vooral voor bij mensen die onbewust voor het ene of het andere kozen door druk uit hun omgeving of omdat ze per ongeluk zwanger werden waardoor ze niet op voorhand konden nadenken welk soort leven het best bij hen past.
Twijfel je of je een rijk genoeg leven kan leiden zonder kind?
‘Nee. Als ik geen moeder ben, kan ik me voorstellen dat ik op een bepaald moment misschien dat gemis zal voelen. Maar tegelijkertijd opent dat allerlei nieuwe mogelijkheden zoals reizen naar verre landen of grote intensieve werkprojecten doen wat ik niet zo makkelijk zou kunnen doen met een kindje. Ik ben ervan overtuigd dat je ook een heel mooi leven kan leiden zonder kinderen.’
Ben je bang om uit de boot te vallen bij vrienden en familie die wel kinderen hebben of dat jullie contact zal verwateren omdat jullie een compleet ander leven leiden?
‘Nee. Dat komt omdat ik best wel al een aantal vriendinnen heb wiens kinderen al zeven jaar zijn en zelfs in de moeilijkste babyperiode bleven we afspreken. Dat dreef geen wig tussen ons, dus ik ben er gerust in dat dat in de toekomst ook niet zal gebeuren. Het is een cliché dat mensen die ouder werden enkel nog over de kids kunnen babbelen, dat is in mijn kliekje gelukkig niet het geval.’
Benieuwd naar mooie en emotionele verhalen van mama’s over het moederschap? Je vindt alle Babyb(r)abbels hier.
Vind je in die grijze zone zitten moeilijker dan gewoon ja of nee tegen kinderen kunnen zeggen?
‘Sowieso. Twijfelen is heel vervelend! Ik zou veel liever zeker van m’n stuk willen zijn, dat is ook een pak makkelijker. We houden van een consistent verhaal, in alles wat we doen in ons leven. Maar tegelijkertijd wil ik mezelf wel de tijd geven om te twijfelen zodat ik een keuze maak waar ik volledig achtersta.’
Had je graag nog wat meer tijd gehad en vind je het vervelend dat je lijf je een deadline oplegt?
‘Enorm! Dat vind ik soms ingewikkeld aan de relatie met mijn man die helemaal geen haast voelt. Ik ben 35, dus ik kan geen járen meer in deze fase blijven hangen. Op een gegeven moment zal ik écht de knoop moeten doorhakken, terwijl mijn man nog tien jaar kan twijfelen. Hij kan bij wijze van spreken op zijn vijftigste nog papa worden. Ik heb die luxe niet. Die biologische deadline hijgt in mijn nek. Langs de andere kant is dat ook niet slecht. Stel je voor dat je als vrouw tot je zestigste tijd zou hebben, dan zou je ook tot je zestigste kunnen blijven zitten met die twijfel en dan maak je het jezelf wel heel moeilijk.’
Dat vind ik soms ingewikkeld aan de relatie met mijn man die helemaal geen haast voelt. Hij kan nog tien jaar twijfelen en bij wijze van spreken op zijn vijftigste nog papa worden.
Je raadpleegde een kinderwenscoach. Ik kende dat helemaal niet!
‘Ik wist ook niet dat het bestond tot ik op een dag googelde ‘wil ik een kind?’, in de hoop dat er een testje zou verschijnen dat ik kon invullen en dat me het antwoord zou kunnen geven. Dat bestaat helaas niet. Zo kwam ik wel de gegevens van een kinderwenscoach tegen en zij is zeker niet de enige. Het klinkt heel specifiek, maar het is toch wel een van de belangrijkste keuzes die je in je leven moet maken, dus ergens is het wel logisch dat er daar een begeleider voor bestaat net zoals je onder meer loopbaanbegeleiding of studiebegeleiding hebt. Bij ouderschap maak je een beslissing voor de rest van je leven, terwijl je bij een studie of job nog makkelijk kan veranderen. Ik ben dus blij dat die mensen bestaan.’
Je vertelt in je boek dat je wel vader zou willen worden.
‘Klopt. Mijn kinderwenscoach stelde me die vraag en daar zei ik tot mijn grote verbazing onmiddellijk ja op. Dat komt omdat een man in 2023 nog steeds een iets ondergeschikte rol heeft in het ouderschap. De vrouw neemt de meeste zorg op zich, dus het lijkt me wel fijn om wat meer van aan de zijlijn toe te kijken en niet de manager te zijn die alles op zich moet nemen. Dat toont aan dat er toch duidelijk iets scheefgroeide in onze emancipatie. We verwachten van vrouwen dat ze zorgen alsof ze geen carrière hebben en dat ze werken alsof ze geen kinderen hebben. We weten dus dat vrouwen net zo goed carrière kunnen maken en een grote bijdrage vormen aan onze economie en samenleving. Maar we zijn vergeten dat mannen/vaders ook evengoed kunnen zorgen als vrouwen/mama’s.’
Ik kan beide levens omarmen en zie in beide levens de mooie en minder mooie aspecten. Dat zorgt ervoor dat het maken van die keuze minder ingewikkeld wordt. De onrust en stress om te kiezen is weg, want wat ik ook beslis: ik kan ermee leven.
Waarom schreef je het boek?
‘Toen ik zelf in de knoop zat, was ik op zoek naar antwoorden, maar ik vond die nergens. Er zijn heel wat boeken over ouderschap of over een kinderloos bestaan, maar heel weinig over het proces dat daaraan voorafgaat en hoe je beslist of je ouder wordt. Ik miste dat zelf enorm en ik ben overtuigd dat ik niet de enige ben in deze situatie.’
Wat hoop je dat lezers uit je boek leren of halen?
‘Ik hoop dat mijn boek kan helpen om mensen hun twijfel wat meer bodem te geven. Toen ik begon met schrijven, was mijn twijfel een abstract en vaag gevoel. Ik twijfelde, maar kon niet goed aangeven waarom ik twijfelde of wat de achterliggende redenen waren. Met mijn boek heb ik zoveel verschillende kanten belicht dat je zelf zal ontdekken wat de reden voor je twijfel precies is en hopelijk brengt dit je wat meer bij je antwoord.’
Ben je er ondertussen zelf al uit?
‘Nee. Ik kwam nog niet uit bij een harde ja of nee. Terwijl ik dat wel verwachtte toen ik begon met schrijven. Ik vertrok vanuit een grote onrust en die wilde ik oplossen, dat is me wel gelukt! Dat komt omdat ik er ondertussen achter ben gekomen dat die twijfel komt omdat ik het leven met en zonder kinderen net twee gelijkwaardige opties vind. Ik kan beide levens omarmen en zie in beide levens de mooie en minder mooie aspecten. Dat zorgt ervoor dat het maken van die keuze minder ingewikkeld wordt. De onrust en stress om te kiezen is weg, want wat ik ook beslis: ik kan ermee leven.’
‘Soms wil ik een kind’ kan je voor 22,99 euro kopen bij Standaard Boekhandel.
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
