Over carrière, geloof en de kracht van zelfliefde.
Loubna Khalkhali (32) op de cover voor Flair Self-Love Summer: ‘Pas als je zelf sterk in je schoenen staat, kan je anderen empoweren’
Het boegbeeld van empowerment in Vlaanderen heet Loubna Khalkhali. De VRT-journaliste en vrouw van Adil El Arbi spreekt met evenveel passie over feminisme als over fashion, enze gelooft heilig in het belang van geloven in jezelf. ‘Als je jezelf graag ziet, zal je je nooit minder voelen dan een ander.’
Loubna Khalkhali (32) groeide op in Hoboken en studeerde arabistiek en islamkunde aan KU Leuven, gevolgd door een opleiding journalistiek in avondschool. Vier jaar geleden mocht ze na een open sollicitatie als journalist bij VRT beginnen, waar ze op de redactie van Vranckx werkt – haar grote droom.
Samen met Lara Richir maakte ze in 2021 de reportagereeks ‘Sheroes’, over straffe sportvrouwen die hun weg zoeken in de maatschappij. Ze was toen de eerste Vlaamse journalist die als reporter met hoofddoek in beeld verscheen. Loubna trouwde in december 2021 met Adil El Arbi, de helft van regisseursduo Adil & Bilall, bekend van onder meer ‘Rebel’ en ‘Bad Boys for Life’. Het koppel woont in Brussel.
Loubna, als ik naar jou kijk, dan zie ik een echte carrièrevrouw. Hoe belangrijk is je job voor jou?
‘Mijn carrière is erg belangrijk voor mij omdat ik er hard voor heb gewerkt. Toen mijn vrienden vroeger buiten speelden, zat ik tussen de boeken. Ik studeerde Latijn-wetenschappen en was eigenlijk een van de nerds (lacht). Daar was ik fier op, want ik was de enige in de klas met Marokkaanse roots. Nu kan ik mijn studies en expertise gebruiken om vrouwen in conflictgebieden een stem te geven en zo iets terug te doen voor de samenleving. Ik heb een groot rechtvaardigheidsgevoel en plichtsbesef. Mijn job geeft me purpose.’
‘Female power’ staat op een van je favoriete T-shirts te lezen. Wat betekent empowerment voor jou?
‘Female empowerment heeft voor mij te maken met jezelf leren kennen, opkomen voor jezelf, nee durven zeggen en risico’s durven nemen. We hebben als vrouwen de neiging om ons kleiner te maken omdat we de ego’s van bepaalde mannen niet willen krenken. Dat moet je niet doen. Weet wie je bent en wees niet bang om ruimte in te nemen of je mening te uiten.’
Om een ander graag te kunnen zien, moet je eerst jezelf graag zien. Geldt dat ook voor empowerment?
‘Sowieso, daar ben ik het honderd procent mee eens. Je moet eerst zelf sterk in je schoenen staan om anderen te kunnen empoweren. Zelfliefde is dus enorm belangrijk, en ik heb het voor alle duidelijkheid niet over narcisme. Als ik niet in mezelf geloofd had, had ik nooit de VRT-gebouwen durven binnen te stappen voor een open sollicitatie. Ik had geen contacten in de media en zag niemand die op mij leek, maar toch wilde ik het proberen. Doordat ik die stap durfde te zetten, kan ik vandaag anderen helpen door hun verhaal te brengen.’
Ben jij altijd zo zelfzeker geweest?
‘Niet altijd. Ook ik kampte vroeger met onzekerheden. We denken dat zelfliefde vooral te maken heeft met ons uiterlijk, maar het grootste deel is volgens mij het innerlijke. Zo was ik, zoals gezegd, de enige leerling met Marokkaanse roots in mijn studierichting. De meeste leerkrachten steunden me enorm, maar er was er een die een hekel aan me had door mijn naam en achtergrond. Ze stelde me allerlei vragen waarop ik geen antwoord had: “Waarom zijn mannen en vrouwen bij jullie niet gelijk?”, “Wat doe jij in deze richting, want religie en wetenschap gaan toch niet samen?”, “Ga je verder studeren? De islam verwacht van vrouwen toch dat ze thuisblijven en kinderen baren?”... Door die leerkracht begon ik te twijfelen aan mezelf.’
Hoe heb je die twijfel uiteindelijk overwonnen?
‘Door mezelf, mijn roots en mijn religie beter te leren begrijpen. Mijn vader draagt gelijkheid erg hoog in het vaandel en pushte me om goed te studeren, maar in mijn omgeving zag ik wel degelijk een onderscheid tussen meisjes en jongens. En dat bepaalde regels voor jongens minder streng waren dan voor mij, irriteerde me. God had ons toch gelijk geschapen? Daarom wilde ik zo graag arabistiek en islamkunde studeren, om antwoorden te vinden. Die heb ik ook gevonden.’
Oudere mannen komen wel op het scherm, en dat is goed, maar ik wil meer oudere vrouwen zien. Dat zou pas empowering zijn.
‘Op de universiteit leerde ik kritisch na te denken en ontdekte ik het belang van historische context. Het is niet God die vrouwen minderwaardig vindt, maar de patriarchale samenleving waarin de islam – net als het christendom, trouwens – is ontstaan. Mannen met macht willen vrouwen graag klein houden, iets wat vandaag helaas nog steeds gebeurt. Voor mijn thesis heb ik interpretaties van de Koran vanuit het perspectief van vrouwelijke geleerden bestudeerd. Als er nu iemand met mij in discussie wil gaan over mijn geloof, kan ik die persoon vol zelfvertrouwen van antwoord dienen. Tsjak, tsjak, tsjak (lacht)!’
Mannen versus vrouwen, het patriarchaat... Is het belangrijk om zo’n groot genderonderscheid te blijven maken?
‘Mannen en vrouwen zijn bij ons gelijk, maar in de rest van de wereld is dat helaas nog niet zo. Zo is het aantal kindhuwelijken onder de Taliban in Afghanistan weer enorm gestegen. Ooit wil ik een documentaire maken over de vrouwenrechten daar. De strijd in België is grotendeels gestreden, maar er is nog werk aan de winkel als het gaat om huiselijk geweld, catcalling en straatintimidatie. Ook mogen er meer oudere vrouwen op het scherm of reclamepanelen verschijnen. Oudere mannen komen wel op het scherm, en dat is goed, maar ik wil meer oudere vrouwen zien. Dat zou pas empowering zijn.’
Op het vlak van uiterlijk worden vrouwen aan een hogere standaard gehouden dan mannen. Kreeg jij ooit te maken met bodyshaming?
‘Bij mij draait het merendeel van de commentaar om mijn hoofddoek. Sommige mensen reduceren mij tot een kledingstuk. Dat vind ik jammer. Als ik hem draag, krijg ik commentaar, en ook als ik hem afzet, krijg ik commentaar. Bepaalde reacties zijn wel onbedoeld grappig. Zo las ik ooit: “Dat is geen echte hoofddoek, maar een cabriohoofddoek”, omdat ik mijn hoofddoek niet ultratraditioneel maar eerder fashionable draag.’
Die Instagramvideo zónder hoofddoek voor VRT NWS was recent het onderwerp van discussie. Hoe kijk jij naar dat voorval?
‘Bij VRT NWS gelden er duidelijke regels. Wie als gezicht voor de nieuwsdienst werkt, mag geen culturele of religieuze symbolen dragen omwille van de neutraliteit. Daarom droeg ik geen hoofddoek in die video. In programma’s voor Canvas en VRT MAX kan het dan weer wel, dus ik begrijp dat het voor sommige kijkers verwarrend is.’
Als ik door je Instagram scrol, zie ik je soms met hoofddoek en soms zonder.
‘Klopt. Dat is ook wie ik ben. Ik draag in het dagelijks leven een hoofddoek, sjaal, turban of hoed, maar op feestjes doe ik dat bijvoorbeeld niet.’
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Begrijp jij waarom sommige mensen dan toch het gevoel hadden dat je moest ‘zwichten’ voor een policy?
‘Mensen die boos of teleurgesteld reageren, kennen mij en mijn verhaal niet. Ik ben geen vertegenwoordiger van alle moslims, ik ben gewoon Loubna en ik ben niet perfect. De beslissingen die ik neem, voelen voor mij oké, maar zijn dat misschien niet voor de hele gemeenschap. Aan jonge meisjes die het jammer vinden dat een nieuwsjournalist anno 2023 niet met hoofddoek in beeld mag, zeg ik: solliciteer en probeer het zelf. Be the change you want to see.’
In Iran strijden vrouwen nog dagelijks voor het recht om zonder hoofddoek in het openbaar te verschijnen, in België moeten vrouwen vechten om hem wél te mogen dragen in een openbare functie. Hoe kijk jij naar die dualiteit?
‘In Iran protesteren vrouwen niet omdat ze anti-hoofddoek zijn, maar omdat ze willen kiezen. Het draait allemaal om zelfbeschikkingsrecht, en dat verkrijgen is voor vrouwen helaas nog steeds niet evident. Ik steun zowel zij die er hier voor ijveren om hun hoofddoek te mogen dragen als zij die er in de Arabische wereld voor strijden om hem af te doen.’
Ik word vaak gereduceerd tot een kledingstuk. Als ik mijn hoofddoek draag, krijg ik commentaar. En ook als ik ’m afzet, krijg ik commentaar.
Of we nu naar de katholieke kerk of de islam kijken, het religieuze apparaat is vaak een onderdrukkingsmiddel. Vallen geloof en empowerment wel te rijmen?
‘Een heel mooie en belangrijke vraag. Ik denk het wel, want mijn religie heeft mij basiswaarden en deugden meegegeven die ervoor zorgen dat ik hier vandaag sta.’
Is religie ook een vorm van self-love?
‘Ik vind van wel. Zo is het in de islam bijvoorbeeld heel belangrijk om goed zorg te dragen voor jezelf en je lichaam. Dat kan je toepassen op sport, mentale gezondheid, voe-ding... Tijdens de ramadan zuiveren we bijvoorbeeld onze ziel. Een van mijn favoriete citaten uit de Hadith (de over-leveringen en uitspraken van de profeet Mohammed, red.) luidt: “God is mooi en houdt van schoonheid.” Daar-in lees ik het belang van zelfliefde.’
En het belang van mode. Je ouders waren kleermakers en in ons vorige interview zei je: “Als je je als vrouw zelfverzekerd voelt en kleedt, gaat de wereld voor je open.”
‘Ik ben opgegroeid tussen de stoffen en heb dankzij mijn ouders ook leren naaien, wat ik geweldig vind. Als tiener was ik al met mode bezig. Zo waren mijn beste vriendin en ik de eersten die skinny jeans droegen (lacht). “Wat is dat voor kousenbroek?” vroegen onze klasgenoten.’
Je stijl is opvallend kleurrijk.
‘Kleur werkt voor mij empowering. Veel meisjes uit mijn gemeenschap en vrouwen tout court hebben het gevoel dat ze vooral niet te hard mogen opvallen. Dat idee wil ik tegengaan met outfits die schreeuwen: “Hier ben ik!”’
Je echtgenoot Adil El Arbi is wereldberoemd als regisseur. Voel jij je soms ‘de vrouw van’?
‘Die vraag gaat uit van een ongelijke balans, maar dat is bij ons geen issue. Als je jezelf graag ziet en empowered bent, zal je je nooit minder voelen dan de ander. Ik ben trots om de vrouw van Adil te zijn, net zoals hij trots is om de man van Loubna te zijn. Dat laatste mag ook wat vaker gezegd worden (lacht).’
Sinds de film ‘Bad Boys for Life’ en superheldenserie ‘Ms. Marvel’ bewegen Adil en Bilall zich in Hollywoodmiddens. Voel jij je thuis in die wereld?
‘Ik ben dol op de outfits en glamour, maar op premières en feestjes valt het me steevast op dat al die bekende acteurs ook maar gewoon mensen zijn. Ik ben dus niet snel starstruck en hou beide benen op de grond. Dat zal die Belgische nuchterheid zijn (lacht). Al vond ik het geweldig dat Will Smith op ons huwelijk aanwezig was. Willard (zijn volledige naam, red.) is superlief en chill. Hij gedroeg zich gewoon als een van de trouwgasten.’
Ik ben trots om de vrouw van Adil te zijn, net zoals hij trots is om de man van Loubna te zijn. Dat laatste mag wat vaker gezegd worden (lacht).
Het contrast met de wereld van het harde nieuws en Team Vranckx kan niet groter zijn. Kan jij het leed dat je tijdens je job als journalist ziet en hoort naast je neerleggen?
‘In het begin was dat lastig en kon ik die knop moeilijk omdraaien. Nu weet ik dat het belangrijk is om thuis de deur achter je dicht te trekken, wat niet betekent dat je leed en onrecht gewoon wordt. Die zaken wennen nooit. Je hoopt enkel dat de verhalen die je brengt voor bewustwording zorgen en zo een klein verschil maken.’
‘Be the representation you want to see’ wordt weleens gezegd. Heb jij het gevoel dat jij de representatie bent die je vroeger op het Vlaamse scherm miste, maar bijvoorbeeld wel op Al Jazeera zag?
‘Absoluut. Ik ben de journalistiek in gestapt omdat ik Khadija Bengana (Algerijnse journaliste, red.) op tv zag, een vrouw die op mijn mama, oma en tantes leek. Ik dacht: als zij dat kan, kan ik dat misschien ook. Nu probeer ik op mijn beurt de deur op een kier te zetten voor anderen. Als ik op straat word aangesproken of dm’s krijg van meisjes die zeggen dat ze door mij journalistiek zijn gaan studeren, maakt dat mij zo gelukkig.’
In ‘Sheroes’ bracht je samen met Lara Richir portretten van sportvrouwen die hun plaats in onze samenleving opeisen. Komt er nog een vervolg?
‘Ik zit momenteel in de pitchfase van een nieuw project. Als alles goed gaat, kunnen we dit najaar beginnen filmen.’
Wie zijn jouw sheroes?
‘Nawal El Saadawi en Fatema Mernissi, twee overleden feministische schrijvers die enorm veel teweeggebracht hebben in respectievelijk Egypte en Marokko. Als ik naar hedendaagse vrouwen kijk, denk ik aan Rihanna. Zij inspireert op vlak van muziek en mode, maar was bijvoorbeeld ook de eerste om veertig verschillende tinten huidskleur op te nemen in haar make-uplijn Fenty Beauty. Mocht ik haar ergens op een rode loper kruisen, zou ik misschien wél starstruck zijn.’
Wat doe jij om te ontspannen? Heb je guilty pleasures voor als het even niet over feminisme en empowerment hoeft te gaan?
‘Ik kan genieten van een goeie romcom. Verder kook ik graag, ga ik vaak wandelen en hou ik van me-time: een massage, manicure of gezichtsbehandeling, koffiedrinken met vrienden… Ik train ook samen met mijn collega’s en doe aan boksen.’
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Hebben we daarom op het Antwerpse Zuid afgesproken?
‘Ik woon in Brussel, maar mijn weekends spendeer ik samen met Adil of vriendinnen in Antwerpen. Straks ga ik op bezoek bij mijn ouders in Hoboken, maar eerst heb ik een afspraak. Mijn tandarts zit hier ook nog (lacht).’
Tekst: Catherine Kosters, foto’s: Irmy Photography, styling: Sabah Mesbahi
Met dank aan: Costa Del Kapsalon, Vlaamsekaai 57 in Antwerpen
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier