'Er is een tijd geweest dat ik het gevoel had dat ik bij vreemden over de vloer kwam toen ik mijn ouders ging bezoeken.'
Sem (30) uit ‘Taboe’: ‘Ik ben vrienden verloren, maar heb er dubbel zoveel in de plaats gekregen’
Gisterenavond was Sem Lannau (30), die zich identificeert zich als non-binair en transgender persoon, te zien in de aflevering rond genderdiversiteit van ‘Taboe’ op Eén. Anderhalf jaar geleden deed die* hun* verhaal in een video-interview met Flair. Wij zochten Sem opnieuw op om samen terug te blikken op de periode na hun coming-out en top surgery. ‘Het is heftig geweest, maar ik ben eindelijk gelukkig.’
* Sem verkiest devoornaamwoorden‘die’, ‘hen’ en ‘hun’.
Sem Lannau uit Gent was pas negen jaar oud toen die besefte dat die in het verkeerde lichaam werd geboren. Vooral hun boezem stoorde Sem. Na hun coming-out als non-binair en transgender persoon liet Sem in januari 2020 hun borsten verwijderen, ook wel top surgery genoemd.
Een halfjaar na de operatie sprak Sem in een video-interview met Flair. Over hoe gelukkig die was met hun nieuwe spiegelbeeld, maar ook over de tegenkanting van vrienden en familie. Vandaag zijn we anderhalf jaar verder en is er heel wat veranderd in Sems leven. Naar aanleiding van hun deelname aan het tv-programma ‘Taboe’ op Eén zochten we hen opnieuw op.
Hi Sem, fijn je weer te zien! Hoe gaat het vandaag met jou?
‘Heel goed eigenlijk. Beter dan tijdens ons eerste gesprek (glimlacht). Toen had ik net mijn operatie achter de rug en zat ik in een emotionele rollercoaster. Eindelijk was ik gelukkig met wie en wat ik in de spiegel zag, maar het feit dat de relatie met mijn ouders zo verwaterd was, daar zag ik echt van af. Ik ging nog wel naar huis, maar had het gevoel dat ik bij vreemden over de vloer kwam. Vandaag is de band met mijn mama en papa veel beter. Mijn papa heeft me onlangs zelfs voor het eerst Sem (Sem werd geboren met een andere naam, red.) genoemd. Ik wist niet wat ik hoorde!’
Mijn papa noemde me onlangs voor het eerst Sem. Ik wist niet wat ik hoorde!
‘Nu, twee jaar na de operatie, begrijp ik dat ze tijd nodig hadden om mijn coming-out te verwerken. Vroeger was mijn genderidentiteit taboe. Door mijn verhaal te doen in de media, hebben mijn ouders pas beseft hoe erg ik het vond dat ik er met hen niet over kon babbelen. Ik denk dat ze geen idee hadden hoe diep dat bij mij zat. Maar beetje bij beetje werd het meer bespreekbaar. Ze tonen nu ook echt interesse in mij en in mijn leven. Ik merk aan kleine dingen dat ze echt wel hun best doen om er voor mij te zijn.’
Onlangs ‘vierde’ je op Instagram de tweede verjaardag van je top surgery. Je noemde het ‘de operatie die ervoor zorgde dat ik eindelijk naar mezelf in de spiegel kon kijken zonder te walgen’, maar tegelijkertijd gaf je ook aan enkele vrienden te hebben verloren sinds je coming-out.
‘Inderdaad, en dat vind ik nog steeds heel jammer. Er zijn toch wel wat mensen geweest die het niet snapten en het niet konden aanvaarden. Een vriend stuurde me een bericht met de boodschap “Alles wat jij doet, je lichaam, je veranderingen,… dat past niet meer in de vriendengroep”. Er zijn zelfs vrienden geweest die er eerlijk voor uitkwamen dat ze mij op Instagram hadden geblokkeerd omdat ze niet akkoord zijn met mijn levensstijl. Ik werd gewoon aangevallen, afgekraakt omwille van wie ik ben en hoe ik eruitzie. “Heeft die jarenlange vriendschap dan niets betekend?”, vroeg ik me af. Dus ja, ik ben helaas heel wat goede maten verloren. Maar ik heb er dubbel zoveel vrienden voor in de plaats gekregen. Hen koester ik, want zij accepteren mij zoals ik ben. Het is heftig geweest, maar ik ben eindelijk gelukkig en dat is mede dankzij my chosen family, zoals ik hen noem.’
Gisterenavond was je te zien in het tv-programma ‘Taboe’ op Eén met komiek Philippe Geubels. Hoe zijn ze bij jou beland voor de aflevering met als thema genderdiversiteit?
‘Het productieteam is via-via bij mij terechtgekomen. Ik heb even getwijfeld om deel te nemen, mede door het verlies van enkele vrienden die me niet accepteerden. Mezelf, mijn operatie of mijn geaardheid heb ik nooit in twijfel getrokken. Maar ik heb me wel een tijdje de vraag gesteld of ik nog wel zo nodig op de barricaden moest staan. Tot voor kort was ik heel vocaal op sociale media, nu deel ik enkel nog de dingen die ik écht belangrijk vind.’
Ik heb even getwijfeld over mijn deelname aan “Taboe”, maar ik wist dat ik een stem kon zijn voor wie er geen heeft.
‘Ik heb nooit de intentie gehad om een boegbeeld te worden, maar als je dan privéberichten toegestuurd krijgt waarin mensen je bedanken of zeggen zich te herkennen in jouw verhaal, dan weet je weer waarvoor je het doet. Mijn deelname aan “Taboe” was zeker niet zonder risico. Ik besefte heel goed dat mijn medekandidaten en ik op negatieve reacties konden rekenen. Maar tegelijkertijd wist ik dat ik een stem kon zijn voor wie geen stem heeft. Ik dacht: zo’n kans krijg je geen twee keer, dus ben ik er maar voor gegaan (lacht).’
In de aflevering werd er onder meer gesproken over de vooroordelen rond genderdiversiteit. Met welke vooroordelen kreeg of krijg jij te maken?
‘”Het is een fase”, is een reactie die ik heel vaak te horen krijg. Of: “Het zit tussen uw oren”. Er zijn ook veel mensen die ervan overtuigd zijn dat ik er gewoon nog niet uit ben. Maar bon, ik ben bijna 31. Als ik het nu nog niet weet … (lacht). Zo is het gesprek met mijn ouders destijds begonnen. Het was mijn papa die vroeg: “Wat ben jij nu? Man of vrouw?”. We zijn nu eenmaal opgevoed in een binaire wereld. Van jongs af aan leren we dat een persoon ofwel man, ofwel vrouw is. Maar weinigen weten dat er een heel spectrum aan genders tussenin ligt. Als ik aan mensen uitleg dat ik me noch als man, noch als vrouw identificeer, maak ik altijd de vergelijking met het autismespectrum. Er bestaat niet één soort autisme. Daarom is de correcte term ook “autismespectrumstoornis”. Binnen het spectrum bestaat er een hele waaier aan verschillende soorten autisme. Zo is het net met gender.’
Nog een vraag die aan bod kwam in de aflevering: hoe pijnlijk is het om te ondervinden dat je omgeving je tolereert maar vaak niet ten volle accepteert?
‘Dat is… heftig. Je worstelt al met jezelf, hoe je eruitziet en wie je bent. En daarbovenop zijn er mensen rondom je die je niet snappen en je al dan niet laten vallen. Dat was mentaal een harde noot om te kraken. Daarom heb ik aan het eind van 2021 besloten om eindelijk voor mezelf te kiezen. Ik zegde m’n flexi-job op (Sem werkt in de zorgsector en kluste na hun huren bij in de horeca, red.) omdat ik meer tijd wou voor mezelf en voor mijn vrienden. Ook besloot ik komaf te maken met toxische vriendschappen. Ik heb toen voor mezelf uitgemaakt dat ik geen energie meer wilde steken in mensen die het niet waard zijn. Die halen je alleen maar naar beneden en dat is niet gezond.’
Wat hoop je dat de ‘Taboe’-aflevering rond genderdiversiteit teweeg heeft gebracht?
‘Ik hoop mensen tot nieuwe inzichten te hebben kunnen brengen en hen iets te kunnen hebben bijleren. Mijn grootouders zijn in de 80. Ik weet als geen ander hoe moeilijk het is om de oudere generatie “mee” te krijgen in het verhaal. Maar ik hoop dat ook die doelgroep nu beseft dat er méér is dan de twee binaire genders die iedereen kent en dat het niet allemaal zo zwart-wit is. Verder hoop ik dat de queer community door “Taboe” op meer begrip en respect kan rekenen en dat mensen nu twee keer zullen nadenken voor ze een opmerking maken. Als er mensen zijn die iemand in hun omgeving kennen die uit de kast is, hoop ik dat “Taboe” hen een duwtje in de rug kan geven om met hen in gesprek te durven gaan. Een gesprek is alvast een mooi begin.’
Herbekijk ons video-interview met Sem kort na hun top surgery hier.
Nog meer tv-nieuws:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier