Arkasha woont in Antwerpen. Over alles wat goed gaat in haar leven, en zeker over alles wat misloopt, schrijft ze naar Anaïs, die in New York woont. Deze week: gedetineerden en hun reacties over films.
Gisteren zat ik – eindelijk – nog eens in de gevangenis, als enige vrouw tussen twaalf gedetineerden. Zoals het een casual dinsdagavond betaamt, keken we naar een film. Euh…? hoor ik je denken. Awel, de competitiefilms van MOOOV Filmfestival, waarvoor ik al jaren werk, worden ook beoordeeld door een jury van gevangenen. En dus spendeer ik acht avonden per jaar in ’t gevang van Merksplas, waar ik gedetineerden reacties over films ontlok.
Pas op, ik zou liegen als ik zeg dat ik niet nerveus word van mijn mannetje moeten staan tussen een groep zware jongens. ‘Kom Arkasha, jij praat je hier wel door’, probeer ik mijn zenuwen te temperen, terwijl ik tussen de Kempische velden naar Merksplas rij. ‘Zit gij daar alleen tussen?’ vragen vrienden, ongerust dat hun favoriete rosse iets zal overkomen. Maar schrik heb ik eigenlijk nooit. Mij stoerder gedragen dan ik ben, heeft geen zin. Daar kijken gedetineerden toch doorheen. Ik probeer gewoon spontaan, open en eerlijk te zijn. Dan stellen zij zich op hun beurt ook kwetsbaar op en worden onze conversaties veel diepgaander.
De beelden geven bedding aan hun persoonlijke verhalen, over familie, pech, keuzes.
Samen puzzelen we bij elkaar wat de regisseur ons probeert te vertellen. Dat deze mannen, die achter de tralies zitten, discussiëren over films die in de uithoeken van de wereld zijn gedraaid, geeft het een extra dimensie. Het is een leerrijk project, in de eerste plaats voor mezelf. Want hoe vaak krijg je de kans om te praten met gevangenen? Na de aftiteling gooi ik telkens vragen in de groep. ‘Is de muziek je opgevallen? Wat voor iemand is het hoofdpersonage? In wie herken je jezelf?’ De beelden geven bedding aan hun persoonlijke verhalen, over familie, pech, keuzes. ’t Is zoals je merkt niet alleen een filmisch, maar ook een sociaal project – een schaars moment waarop er naar de mening van deze mannen wordt geluisterd. Ze zijn nog eens mens in plaats van alleen gevangene.
‘Weg van huis zijn’ raakt een gevoelige snaar bij mijn apostelen. Zij kennen dit thema als geen ander.
Op het einde van de rit reiken ze de Behind The Scenes Award uit aan hun favoriet. Dit jaar zijn de juryleden met twaalf. ‘Zoals de twaalf apostelen’, zegt G., een wat oudere gedetineerde. ‘Maar wie van ons is er dan Jezus?’ vraagt N., een jongen met lang haar. We moeten lachen. Om te zien of ze zich voor dit project willen engageren, kijken we eerst naar het Mexicaanse Nudo Mixteco, de winnaar van vorig jaar. Esteban keert na drie jaar terug naar zijn dorp, nadat hij in het noorden was gaan werken om zijn familie te kunnen onderhouden.
‘Weg van huis zijn’ raakt een gevoelige snaar bij mijn apostelen. Zij kennen dit thema als geen ander. Eenmaal thuis wil Esteban gewoon verdergaan met zijn leven, maar zijn vrouw, Chabela, begon intussen een relatie met een andere man. In het begin brengen we vooral begrip op voor Esteban, maar naarmate de scènes vorderen, blijkt ook Chabela gelijk te hebben. Anaïs, niks blijkt zwart of wit. Misschien leert de gevangenis me dat nog wel het meest.
Arkasha
Lees de vorige brieven van Arkasha & Anaïs:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier