Zondag is het Vaderdag en vieren we vaders wereldwijd. Ter ere van die heuglijke gebeurtenis, schreven vijf redactrices een brief aan hun vader, hun overleden held of hun partner die pas vader is geworden. Vandaag: redactrice Lisa, die vertelt over de band met haar 66-jarige vader.
Ik weet niet wanneer het gebeurd is. Wanneer ik je met een andere blik ben beginnen bekijken. Ik denk op de dag dat je voor het eerst je kleindochter in je armen nam. Ze leek een kabouter, met haar rode mutsje. En jouw ogen kregen een glans die zelfs ik nog nooit gezien had. ‘Dag Millie’, zei je. Ik was niet meer alleen een kind maar ook een mama, jij was niet meer alleen een papa, maar ook een opa. De mensen boven en naast jou, je ouders en je broer, zijn er niet meer, maar je eigen boom groeide dieper met de geboorte van je eerste kleinkind. Het liet ons beiden niet onberoerd.
Vandaag heet je Opa Prikkebaard. Een upgrade, doet je stralende blik als ze je zo noemen me vermoeden. Ze blinken. Jouw ogen, en mijn oogappels. Van zodra je ‘s maandags aan de schoolpoort verschijnt, stormen ze op je af. Voor een Prikkebaard-knuffel. Zo eentje die ik, je 32-jarige dochter, ook nog krijg. We hebben een lange weg afgelegd. Rond mijn vijftiende kwamen we er alleen voor te staan. Mijn broer, ik en jij, in het grote huis. Een tienerdochter. Een vader die altijd werkte. We kenden elkaar eigenlijk niet. Zijn er eigenlijk veel tienerdochters die hun vader kennen?
Rond mijn vijftiende kwamen we er alleen voor te staan. Mijn broer, ik en jij, in het grote huis. We kenden elkaar eigenlijk niet.
Jij bezwoer ons toen dat er, ondanks de duidelijke breuklijn, niets zou veranderen. Je maakte koteletten met erwtjes en frietjes, en ik at ze op. Uit liefde, niet uit smaak. Ik koos je kleren uit – de gekste eerst – en jij droeg ze. Uit liefde, niet uit smaak. Jij ploeterde voort, ik probeerde je wonden te lijmen maar dat kon ik niet. Niemand kan dat. Zelfs jij niet, heb ik geleerd. Elke mens heeft wel iets dat hij of zij anders had willen doen, iets dat blijft bijten en in het beste geval een litteken wordt. Een ziekte, een relatiebreuk, een onvervuld verlangen dat met de dag onbereikbaarder wordt. Ik dans liefdevol rond je kwetsuur. Op kousevoeten.
Jij ploeterde voort, ik probeerde je wonden te lijmen maar dat kon ik niet. Niemand kan dat. Zelfs jij niet, heb ik geleerd.
Je wordt ouder, papa. Elke dag een beetje, zo gaat dat. Maar sinds kort kan ik het ook zien. Niet omdat het haar op je kruin verdwijnt, zelfs niet omdat ik onlangs met jou naar het ziekenhuis moest voor een katarakt-operatie. Ik zie het aan de manier waarop je stapt. Je tred is lichter, meer gelaten. Alsof er een soort aanvaarding in zit. Ja, dit is mijn leven. Met blutsen en builen, en fouten en successen. Met en zonder liefde. Besef: meer met dan zonder, papa. De melancholie ook, waarmee je terugblikt en de balans op lijkt te maken. Doe dat nog maar even niet, wil ik je zeggen. Er komt nog veel.
Wat jouw ouder worden vooral typeert is je mildheid. In een klein, gouden lepeltje geef je die door. Met je verhalen, alles wat je geleerd hebt als psychiater. De inzichten. Dat geduld soms mooi is, en wachten soms nodig. Dat niet alles altijd even leuk is en dat het soms zelfs eens niet leuk is. Je vertelt dat ook dat moet kunnen. Dat net dàt het leven is. Je vertelt dat niet zonder reden, natuurlijk. Je ziet mij worstelen, zoals zoveel jonge mama’s worstelen: met kinderen, een job, massa’s dromen en een sociaal leven dat dendert als een trein op speed. Dan wordt er al eens gefoeterd, op man, kind, vriend. Een eeuwige strijd tussen me-time, het moederschap, ambitie en lucht geven aan de liefde.
Je vertelt over mildheid en hoe niet alles altijd even leuk is. Dat dat mag. Dat net dàt het leven is.
Jij staat aan de zijlijn en moedigt me aan tot mildheid. Nooit opdringerig. Meestal met een kind op de schoot dat paardje aan het rijden is. Of op de grond, te midden van hun speelgoed. We kijken naar Game of Thrones. Je maakt gekke gerechten voor mijn kinderen, en ze eten het met smaak én met liefde op. We drinken samen een pintje, of een wijntje. We zitten in de zon en praten. Vaak over hetzelfde. Zoals jij vroeger met jouw vader. En zoals jouw vader mij ‘schaapke’ noemde, noem jij Millie en Toots ‘kleine beulings’. Jullie hadden wel iets met vleeswaren.
Word maar heel oud, papa, vriend. Elke dag een beetje meer.
Je dochter, Lisa
