Dat het een mooie geste zou zijn mocht Bart De Pauw een knieval doen en écht zijn excuses aanbieden, zei Paul Lembrechts zaterdag. Ik kon het niet meer eens zijn met de VRT-baas. Want de ‘excuses’ die de televisiemaker in zijn aankondigingsvideo met moeite gezegd kreeg, die verdienden die benaming eigenlijk zelfs niet.
Vandaag blijkt dat er een communicatiebureau achter de schijnbaar oprechte videoboodschap van De Pauw zat. De mensen van Whyte werden ingehuurd om aan crisiscommunicatie te doen, en dat deden ze volgens het boekje. ‘Proactief’ was het woord dat tijdens mijn studie Bedrijfscommunicatie tot vermoeiens toe werd herhaald als het over een bedrijf of persoon in moeilijkheden ging, over een situatie waardoor de reputatie op het spel stond. Proactief handelen om zo het discours al van bij het begin naar je hand te zetten, het is exact wat het team van De Pauw deed.
De strategie is overduidelijk: De Pauw framen als het slachtoffer, de vrouwen die naar de VRT stapten als een bende flauwe trezen. Een pluim op de hoed van het communicatiebureau: die boodschap is verdomd goed overgekomen. Van de reacties die ik op sociale media las (en dat waren er helaas veel), zag zo’n tachtig procent de televisiemaker als het dutsje in het verhaal. Arme Bart wist van niets, had geen enkele sms te zien gekregen en kon zich niet verdedigen. Die vrouwen waren jaloerse trienen die hem kapot wilden maken. En toch, tóch bood barmhartige Bart zijn excuses aan aan de mensen die hem zo veel kwaad deden. Mooi, toch?
De strategie van het communicatiebureau is overduidelijk: De Pauw framen als het slachtoffer, de vrouwen die naar de VRT stapten als een bende flauwe trezen.
Maar over het weekend begon er iets te keren. Er kwamen meer getuigenissen van mensen uit de televisie- en filmwereld, de getuigen namen een advocate onder de arm en er werd een gerechtelijk onderzoek gestart. Misschien was het toch meer dan enkele flauwe mopjes die hij in een dronken bui stuurde, ‘zoals we allemaal weleens doen’? Ben ik de enige die nog nooit ‘Ik wil u neuken’ stuurde naar een medewerker?
Wanneer ik deze ochtend voorbij de zoveelste foto van Bart De Pauw scrolde en er de quote ‘Ik ben tot inzicht gekomen’ onder las, was ik opgelucht. Want ik wil gerust zo naïef zijn om te geloven dat Bart De Pauw al die jaren niet volledig besefte dat wat hij deed echt niet oké is. De televisiemaker is als jonge kerel opgekomen in een wereld waarin zulk fout gedrag tegenover vrouwen amper of niet aangekaart werd, al zeker niet als het van iemand met een machtspositie kwam. Hij zal er misschien nooit écht kwaad in hebben gezien, of hij zal alleszins niet verwacht hebben dat hij er ooit de gevolgen van zou moeten dragen.
“Ik ben tot inzicht gekomen” luidt De Pauws tweede poging tot een verontschuldiging. Van inzicht lijkt er helaas geen sprake.
Iedereen verdient een tweede kans, en als De Pauw oprecht kan inzien dat hij fout was en zich voorneemt te veranderen, hoeft zijn carrière volgens mij niet voorbij te zijn. Zoals de afgelopen dagen vaak – terecht – werd herhaald: we hebben het hier immers niet over aanklachten van verkrachting of aanranding, zoals in de zaak Weinstein.
Maar een klik later sijpelt de teleurstelling alweer binnen. Van het zogezegde inzicht lijkt er niet in het minst sprake. De Pauws advocaat geeft de volgende boodschap door: ‘Ik ben tot inzicht gekomen dat mijn speelse of flirterige manier van omgaan niet door iedereen gesmaakt wordt. Ik wil mij via deze weg dan ook bij iedereen excuseren die zich door mij geïntimideerd zou hebben gevoeld.’ Lees: ‘Ik geef niet toe dat ik in de fout ben gegaan, maar als jij en je gevoelig zieltje gekwetst zijn, wil ik me wel excuseren.’
Oftewel exáct wat de presentator al in zijn eerste aankondiging zei, maar dan anders verpakt. De twee zinnen die De Pauw de wereld instuurt, leggen de focus bij de vrouwen en de manier waarop zij zijn gedrag hebben geïnterpreteerd. Zíj hebben zijn manier van omgaan niet gesmaakt, zíj voelden zich geïntimideerd. Door de feiten te benoemen als ‘mijn speelse of flirterige manier van omgaan’, minimaliseert de televisiemaker bovendien bewust zijn daden. Framing done right, maar bij het doeleinde durf ik mij vragen te stellen. Het zou me dan ook niets verbazen mocht dit sad excuse for an excuse door de mensen van Whyte geschreven zijn. Het past alleszins perfect in de slachtoffer-strategie die ze kozen. Eén probleem: wanneer later eventueel blijkt dat je toch niet het (enige) slachtoffer in de situatie bent, kan die tactiek weleens in je gezicht ontploffen. Misschien een derde keer, goeie/oprechte keer proberen, Bart?
Lees ook:
