De jongere broer van Famke (24) stapte drie jaar geleden uit het leven

Iemand verliezen na zelfdoding is ongemeen hard. Erover praten blijft een groot taboe in Vlaanderen, beaamt rouwtherapeut Lore Vonck. Famke* (24) vertelt hoe zij omging met het verlies van haar broer.

‘Niemand had het zien aankomen’, begint Famke. ‘Toen er werd geroepen dat er politie aan de deur stond, dacht ik: shit, wat zou ik gedaan hebben? De politie moest meermaals herhalen wat er met mijn jongere broer was gebeurd. Ik kon de realiteit niet bevatten. Het nieuws verlamde mijn hele wezen. Na hun mededeling begon ik heel mijn huis te poetsen. Pas ’s anderendaags, toen een vriendin belde en vroeg waarom ik niet bij mijn mama was, drong het tot me door. Ik liet alles vallen en sprong in de wagen.’

Onbeantwoorde vragen

‘Bij mijn mama kon ik er niet meer omheen: zijn onbeslapen bed, het bezoek van de pastoor, de praktische zaken voor de begrafenis... Ik kwam tot het besef: mijn jongere broer is er niet meer. Achterblijven met zoveel waaromvragen vond ik het moeilijkst aan het rouwproces. Waarom heeft hij dat gedaan? Waarom liet hij ons achter met dit intense verdriet? Ben ik wel een goede zus geweest?’

‘Een antwoord op mijn vragen kreeg ik nooit. Ik begon te twijfelen aan mezelf. Ik verweet mezelf dat ik te weinig tijd met hem had doorgebracht en geen alarmerende signalen had opgevangen. Een week ervoor hadden we nog gezellig samen in de zetel liggen knuffelen. Ik zei toen hoe trots ik op hem was en wat voor een mooie man hij was geworden. Twee weken later was het zijn verjaardag en zou hij eenentwintig geworden zijn.’

Torenhoge muur

‘Na de begrafenis heb ik me van de buitenwereld afgezonderd. Ik rouwde intiem en samen met mijn mama in stilte. Dat vond ik destijds zo het best. Na twee weken begon ik het dagelijks leven weer op te pikken. Ik ging weer werken en deed alsof er niets was gebeurd. Dat wordt je overigens zo aangeleerd. Je toont geen verdriet, want dat zou betekenen dat je zwak bent. Ik moest en zou een sterke vrouw zijn. Op mijn werk zocht ik afleiding, maar dat was een grote valkuil. Op automatische piloot trachtte ik mijn leven te besturen, maar na zes maanden ben ik in een zware depressie beland. Op dat moment werkte ik in een broodjeszaak en moest ik vroeg uit de veren om alles voor te bereiden. Tijdens die ochtendshift was ik helemaal alleen. Een intens gevoel van verdriet besloop mijn volledige lichaam. Dat vond ik enorm akelig. Tot nu toe had ik mijn emoties altijd onderdrukt. Ik zat vast in mijn hoofd, terwijl die zorgen eruit moesten. Maar hoe begon ik daaraan?’

‘Met die hulpvraag trok ik uiteindelijk naar de huisarts, die me antidepressiva voorschreef. Een halfjaar slikte ik die pillen, maar ze hadden geen positief effect. Ik werd afstandelijk en emotieloos. Dat veranderde pas toen ik met die medicatie stopte en de innerlijke strijd met mezelf aanging. Ik sprak regelmatig met een psycholoog en leerde praten over mijn gevoelens. Gaandeweg brokkelde mijn torenhoge muur af.’

‘Ik achterhaalde wat er schuilging achter die opgekropte emotie. Ik liep niet meer weg, maar ging de confrontatie ermee aan. Dat inzicht heeft me gesterkt als persoon en gemaakt tot wie ik ben. Daarom probeer ik in mijn eigen tempo zijn keuze te accepteren. Voor het eerst staat er een foto van hem in de living. Pas na drie jaar voelt dat goed aan. Het lukt me om het leven beter te relativeren. Ik laat me door niemand opjagen, ook niet als ik te laat ben voor mijn werk. Ik wil genieten van elke dag en elk mooi moment. Dat heeft mijn kleine broer me geleerd. En ongeacht hoe groot het gemis is, ben ik hem daar dankbaar voor.’

Heb je vragen over zelfdoding of wil je met iemand praten? Dat kan, gratis en anoniem. Op www.zelfmoord1813.be of www.tele-onthaal.be kan je chatten, bellen kan op de nummers 1813 (Zelfmoordlijn) of 106 (Tele-Onthaal).

*Famke is een schuilnaam.

Tekst: Eugenie D’Hooghe

Lees ook:

• Yannes (29) mama is bipolair: ‘Mama vindt het raar dat we geen band hebben, maar ze herinnert zich gewoon niet hoe gemeen ze is tegen mij’
• Celine (34) haar mama heeft borderline en is alcoholverslaafd
• Zahra (25) maakte als tiener seksueel grensoverschrijdend gedrag mee: ‘Hij speelde met mijn seksuele ontwikkeling’