Meer dan 57.000 mensen drinken deze maand geen of minder alcohol ter ere van Tournée Minérale. Flair sprak met vier mensen die sowieso nooit drinken. Vandaag: de 34-jarige Loïs had jarenlang een alcoholverslaving. ‘Ik dacht: ik ben 28, ik kan toch geen alcoholicus zijn?’
“‘Op een normale doordeweekse dag liep ik wankel over straat. Ik bleef nauwelijks overeind door een verschrikkelijke kater. Het was de zoveelste die week. Ik moest stoppen om me vast te houden aan een lantaarnpaal. Ik wist me geen raad meer met mezelf. Op dat moment, op die plek, drong er iets tot me door. Noem het bezinning, noem het een ingeving, maar hangend aan die lantaarnpaal kwam het onverwachte besef: ik heb een alcoholprobleem.”
Dat is hoe ik in mijn boek Ik drink niet meer het moment beschrijf hoe mijn verslaving eindelijk tot mij doordrong. Ik heb mezelf heel lang voor de gek gehouden. Dat is een van de vele nadelen van een verslaving: je ziet zelf het probleem niet. In onze maatschappij drinkt haast iedereen, dus het is lastig om te beoordelen wanneer je van gelegenheidsdrinker naar probleemdrinker bent gegaan.
Voor mij betekende een alcoholverslaving dat je overdag op een bankje in het park zat te sippen van een goedkoop blikje bier.
Ik dacht: ik ben 28, ik kan toch geen alcoholicus zijn? Voor mij betekende een alcoholverslaving dat je overdag op een bankje in het park zat te sippen van een goedkoop blikje bier. Ik begreep het gewoon niet. Hoe was het zover gekomen? Dat moment was dus best een openbaring.’
Net als oma
‘Tot dat moment dronk ik zo goed als altijd gewoon thuis. Tijdens de laatste periode van mijn verslaving was mijn leven echt doordrenkt met alcohol. Het drinken sijpelt echt steeds meer je leven binnen. Daarom is het bijna onmogelijk om aan te geven op welke dag mijn verslaving begon, omdat het een probleem is dat groeit, samen met jou.
Enigszins denk ik dat het probleem genetisch is. Mijn oma was zwaar alcoholiste: zij dronk dagelijks een volledige fles jenever is daar ook aan overleden. Mijn vader heeft dan weer een heroïneverslaving gehad, dus het toont wel aan dat mijn familie erg gevoelig is voor verslavingen. Ik herinner me dat ik als kind altijd vond dat mijn oma een beetje stonk, vaak heel gek deed en dan weer heel emotionele buien had. Dat begreep ik toen niet goed. Het was pas later toen ik zelf een alcoholprobleem had, dat ik me kon inleven in haar situatie. Ik kon zelf ook erge huilbuien hebben als ik teveel gedronken had. Er waren ook ‘goede’ momenten, maar ik liet wel zo goed als altijd alle remmen los.’
Door te zwijgen, creëer je schaamte en dat zorgt ervoor dat je oplossingen uit de weg gaat.
Uit de kast
‘Ik vind dat we allemaal opener zouden moeten zijn over dit soort problemen. Hoe gek het ook klinkt: ik haalde enorm veel kracht uit het feit dat ik mezelf kwetsbaar durfde opstellen. Als we alles achter gesloten deuren houden, ben ik bang dat het voor veel mensen een probleem zal blijven. Door te zwijgen, creëer je schaamte en dat zorgt ervoor dat je oplossingen uit de weg gaat. De sleutel tot herstel is eerlijkheid, vooral naar jezelf toe. Jezelf de vraag durven stellen: waarom doe ik dit?
De sociale druk om alcohol te drinken is echt gigantisch. Dat blijft zelfs na zes jaar nog heel moeilijk. Je moet heel sterk in je schoenen staan. Ik spendeer bij sociale aangelegenheden veel tijd aan mezelf te verklaren waarom ik niet drink. Ik zeg dan gewoon eerlijk dat ik alcoholiste ben. Bijna iedereen wordt erdoor geraakt als ik mijn verhaal vertel. De reacties zijn over het algemeen heel positief als je open bent over je verslaving. Negatieve reacties zijn gelukkig in de minderheid.
Ik geloof absoluut niet dat je van probleemdrinker terug naar gelegenheidsdrinker kan gaan. Dat is een illusie, een beeld dat alcoholisten graag willen horen. Anders was het toch nooit een probleem geworden in de eerste plaats? Het zou me zoveel energie kosten om terug gematigd te drinken… Dat wordt bijna een fulltime baan! Ik zou helemaal gek worden.’
Ik geloof absoluut niet dat je van probleemdrinker terug naar gelegenheidsdrinker kan gaan. Dat is een illusie, een beeld dat alcoholisten graag willen horen.
Sekte
‘Verslavingszorg schrok me heel erg af. Niet alleen wilde ik niet opgenomen worden, ik wilde me ook geen slachtoffer voelen of in de rol van patiënt geduwd worden. Elke AA-groep gaf me een sektegevoel: je zit heel erg vast aan een bepaald programma, terwijl ik juist wilde juist loskomen en mezelf kunnen vertrouwen. Ik wilde de kracht uit mezelf halen.
Ik dacht daarbij ook heel vaak dat ik slimmer ben dan die klinieken. Dat klinkt misschien gek, maar door een verslaving word je zo gewiekst. Je leert erover liegen, je houdt jezelf voor de gek. Ik voelde dus dat ik het zelf moest doen. Ik ben met een psycholoog gaan praten en heb mezelf verdiept in afkickmethodes. Zo heb ik voor mezelf een manier ontwikkeld.
Mijn moeder heeft me daarbij veel vrijheid en vertrouwen gegeven. Dat is een van de belangrijkste dingen die je als naaste kan geven aan een verslaafde. Er zit ontzettend veel wantrouwen in een verslaving en in de zorg. Je verliest zelfs het vertrouwen in jezelf. Je moet dat allemaal terug opbouwen. Het was mijn moeder die me leerde me dat je altijd op jezelf kan vertrouwen, dat je als mens eigenlijk alle tools in je hebt om nuchter te blijven.’
Altijd alcoholiste
‘Zes jaar later is mijn leven zoveel beter geworden. Het was een enorme strijd, wellicht het moeilijkste dat ik ooit heb moeten doen in mijn leven. Maar ik heb altijd gevoeld dat er licht aan het einde van de tunnel was. Ik zal altijd alcoholiste blijven en ik zal nooit meer kunnen drinken. Alleen heb ik het nu onder controle en ben ik blij met wat ik bereikt heb.
Ik zal altijd alcoholiste blijven en ik zal nooit meer kunnen drinken.
Kijk, het is nooit te laat om te stoppen en er is een leven na verslaving. Vanaf maart ga ik werken als ervaringsdeskundige bij Brijder, een Nederlandse verslavingskliniek. Ik wil in de toekomst ook andere mensen helpen die hetzelfde meemaken. Alcohol is nu eenmaal alomtegenwoordig en het is dus ook niet evident om het af te zweren.
Daarom vind ik elke actie die mensen bewust maakt van de rol van alcohol in onze maatschappij goed, zoals Tournée Minérale. Alleen lichamelijk en geestelijk slaat het nergens op. Want als je een maand stopt en daarna terug elf maanden hardcore gaat drinken, dan heeft het totaal geen effect. Alcohol wordt nog te hard geromantiseerd in onze maatschappij. Als iedereen het zo lastig vindt om een maandje niet te drinken, dan hebben we toch een groter probleem?’
Lees ook:
