Na dertig jaar huwelijk is je relatie zo solide als een rots, zou je denken. Toch zijn de ouders van Lieselot recent gescheiden. Hoe is het om als je al lang het huis uit bent je ouderlijk huis te verliezen?
‘Mijn vader vertelde het mij en mijn zussen voor hij het aan mijn moeder vertelde: hij was verliefd geworden op iemand anders en wilde bij haar intrekken. Hij zou het de volgende dag aan mijn moeder vertellen, en of wij er dan alsjeblieft wilden zijn om haar op te vangen. Mijn zussen en ik waren sprakeloos. Wat zeg je ook op zo’n moment? We waren verdrietig, maar ook in shock. We hadden geen idee dat mijn ouders problemen hadden. Maar meteen was er ook kwaadheid: iemand anders? Wie dan? En hoelang was dat al aan de gang? En wat bezielde hem eigenlijk om ons bij zijn bedrog te betrekken? Het werd een heel lang gesprek, met veel tranen en veel kwaadheid. Maar uiteindelijk waren we er de volgende dag wel allemaal om mijn moeder te troosten, wat konden we anders doen?’
Nog nooit alleen geweest
‘Mijn moeders wereld is ingestort die dag. Ze was er kapot van. Mijn vader was haar eerste relatie en ze zag hem nog zo graag. Ze had nooit veel van het leven verwacht, was altijd gelukkig geweest met de kleine dingen, met haar gezin, haar dochters en haar kleinkinderen. Voor mij en mijn zussen was het hartverscheurend om te zien hoeveel verdriet ze had. We hadden onze zorgzame, maar ook strenge en wat afstandelijke moeder tot dat moment nog maar een paar keer zien huilen. Altijd, ook na de dood van mijn oma en opa, haar ouders, had ze zich sterk gehouden voor ons, niet omgekeerd. En plots waren wij het die haar moesten troosten. Gelukkig waren we met z’n drieën om de zorg voor haar wat te verdelen. De eerste maanden ging elke dag een van ons even bij haar langs om te kijken hoe het ging, of om eten te brengen, want ze weigerde om alleen voor zichzelf te koken.’
We beseften toen pas hoe afhankelijk ze van papa was, emotioneel, maar ook praktisch, zelfs sociaal.
‘Mijn vader had na het nieuws onmiddellijk zijn koffer gepakt en was vertrokken. Dat heeft hij tenminste goed aangepakt: mama mocht in ons ouderlijk huis blijven wonen en zonder dat er een advocaat aan te pas is moeten komen, heeft hij ervoor gezorgd dat ze voldoende alimentatie krijgt om rond te komen. Schuldgevoel zeker? Maar mama had nog nooit alleen gewoond. Dertig jaar lang had ze geen enkele nacht niet naast hem geslapen. We beseften toen pas hoe afhankelijk ze van papa was, emotioneel, maar ook praktisch, zelfs sociaal. Ze had geen vriendinnen, alleen wat contacten in de buurt. Een sociaal leven had ze alleen door mijn vader, die haar altijd op sleeptouw nam. Ze leefde voor ons, dus was het aan ons om haar er weer bovenop te helpen. Als ik binnenkwam, leefde ze op, zeker als ik mijn dochter bij me had. Maar het waren stille bezoekjes. Het was raar om haar zonder mijn papa in ons ouderlijk huis te zien. Haar weer alleen achterlaten was elke keer moeilijk. Vaak reed ik huilend naar huis. Gelukkig hadden mijn zussen en ik veel steun aan elkaar. We hadden een Whatsappgroepje om af en toe ons hart te luchten. Dat hielp enorm.’
Was het wel een warm nest?
‘De eerste maanden na de breuk had ik geen contact met mijn vader. Ik kon het gewoon niet opbrengen, zo kwaad was ik op hem. Hij bleek al jaren een relatie te hebben met een vrouw uit de buurt. De eerste jaren van hun affaire waren ze allebei getrouwd. Pas toen de man van zijn minnares haar verliet, besloot mijn papa ook van mijn moeder te scheiden. Hij heeft zijn best gedaan om ons zijn verliefdheid uit te leggen, maar elke verklaring die hij gaf, maakte ons alleen maar razender. Mijn moeder was te ernstig voor hem, zei hij. Hij wilde nog wat van het leven genieten voor hij te oud werd. Hij wilde op vakantie, uit eten, uitstapjes maken, allemaal dingen waar mijn moeder niets om gaf. Op een gegeven moment suggereerde hij tegen mijn zus zelfs dat de lichamelijke relatie met mijn moeder niet goed was geweest. En dat wij toch wel konden begrijpen dat hij meer wilde van het leven?’
Ik had mijn kinderen zo graag dat warme nest gegund waarin ik ben opgegroeid, met een oma en opa die elkaar graag zien.
‘Hij reageerde eigenlijk best goed toen ik hem zei dat ik even geen contact met hem wilde. Het maakte hem verdrietig, maar hij hoopte dat ik zou bijdraaien, zei hij. Daarna stuurde hij me om de paar weken een sms om te vragen hoe het ging. Na zeven maanden heb ik geantwoord. Het verdriet is er nog, maar de kwaadheid is gezakt. Ik heb hem niet vergeven, maar ik begrijp dat het is kunnen gebeuren. Bovendien zien we hoe gelukkig hij is. Zijn vriendin ontmoeten wil ik nog niet. Voorlopig heeft alleen mijn middelste zus haar al eens gesproken. Mijn vader viert voorlopig nog elk feest zonder zijn kinderen. Kerst en Nieuwjaar vieren we met mijn moeder. Op verjaardagsfeestjes van de kleinkinderen en andere familiegelegenheden wordt hij niet uitgenodigd. Feesten blijven moeilijke momenten, ook al doen we allemaal vrolijk alsof we een gelukkige familie zijn. ’s Avonds volgt dan de weerslag. Ik had mijn kinderen zo graag dat warme nest gegund waarin ik ben opgegroeid, met een oma en opa die elkaar graag zien. Maar was dat warme nest wel écht een warm nest, vraag ik me soms af?’
Beetje bij beetje is mama gewend aan het leven alleen. Ze zit bij een vrouwenvereniging en in een breiclubje.
‘Met mijn moeder ging het een hele tijd niet goed. Het contrast met het geluk van mijn vader kon niet groter zijn. Maar beetje bij beetje is ze gewend aan het leven alleen. Ze heeft zich aangesloten bij een vrouwenvereniging en komt elke week samen met haar breiclubje. Ze heeft aan de scheiding ook een goede vriendin overgehouden, een vrouw uit de buurt die af en toe aanbelde om te vragen hoe het met haar ging. Ze geniet enorm van de woensdagmiddagen met mijn dochter en de kinderen van mijn zus: haar kleinkinderen blijven voor haar het allerbelangrijkst. Vorige maand is mijn oudste zus bevallen van haar derde kindje, en mama was dolgelukkig. Mijn vader heeft haar toen ook een sms’je gestuurd, waarop ze zelfs geantwoord heeft. Ze is weer voorzichtig gelukkig, of misschien niet gelukkig, maar wel tevreden.’
Eén voordeel
‘Als ik dan één ding moet noemen dat misschien positief is aan deze scheiding: ik heb mijn moeder beter leren kennen. Vroeger zou ze nooit met ons over haar geluk of over haar verdriet gesproken hebben, maar nu hebben we echte gesprekken. Mijn moeder is nog alleen. Voorlopig is ze allerminst klaar voor een nieuwe relatie. Ik weet zelfs niet of ze dat ooit weer zal overwegen. Mijn oudere zus, die single is, vertelde met kerst dat ze sinds kort op Tinder zit. We begonnen te lachen dat mama misschien ook maar eens Tinder moest, en hebben toen haar leeftijdscategorie ingegeven. Het resultaat viel op z’n zachtst gezegd tegen (lacht), zoveel leuke zestigplussers zitten er blijkbaar niet op Tinder. Dan zal ik toch maar eens een andere hobby moeten zoeken dan breien, zei ze toen lachend. Dat is dus meteen het voornemen van mij en mijn zussen voor het nieuwe jaar: mama stimuleren om wat vaker een stapje in de wereld te zetten. Wie weet wat de toekomst nog voor haar brengt.’
Lees ook:
