‘Als de mensen rondom je kindjes krijgen en je naar de zoveelste babyborrel moet, dan pikt dat wel.’
Pieterjan (38) over adoptie als alleenstaande: ‘Het duurde elf jaar voor ik mijn dochter in mijn armen had’
Hoe word je als homoman papa? Die vraag kreeg Pieterjan Beheydt (38) de afgelopen jaren ontelbare keren. Zijn adoptietraject duurde elf (!) jaar en was een rollercoaster van hoop, teleurstellingen en doorzettingsvermogen. Vorig jaar werd zijn dochtertje Flo geboren en kwam zijn wens eindelijk uit. Wij spraken met hem over zijn kinderwens, het moeilijke traject, zijn dochtertje en zijn podcast ‘Papa Plan’, waarin hij zijn verhaal deelt.
‘Zo’n dikke elf jaar geleden zette ik me op de lijst om een kindje te adopteren’, begint Pieterjan Beheydt (38) zijn verhaal. ‘Mijn toenmalige vriend en ik wilden graag ouders worden, en in die tijd was vooral adoptie een optie. We hadden geen idee dat het hele proces zó lang zou duren.’
Elf jaar om precies te zijn. Dat is een ongelooflijk lange tijd! Waren er momenten waar je de hoop verloor?
‘Ja, heel vaak. Dan moest ik me echt optrekken aan de kleine lichtpuntjes. Dat was moeilijk. Toen ik aan de procedure begon, was ik nog jong en dacht ik echt wel tegen mijn dertigste papa te worden. Maar dat was absoluut niet het geval. Als je dan ziet dat de mensen rondom je kindjes krijgen en je naar de zoveelste babyborrel moet, dan pikt dat wel. Maar hoe ouder ik werd, hoe beter ik daarmee kon omgaan.’
Wat hield je gemotiveerd om door te zetten?
‘Het gevoel dat ik écht papa wilde zijn. Elke dag is een andere dag, dat motto probeerde ik in mijn achterhoofd te houden. Langs de andere kant was het misschien zo slecht nog niet, want daardoor konden we wel nog even genieten van het leven zonder kindje.’
Welke emotionele impact had de lange wachttijd op jou en je omgeving?
‘Mijn omgeving vroeg daar natuurlijk heel vaak achter. Ik hoorde ook altijd hetzelfde: “Het duurt zo lang? Dat is toch niet oké? Kan je niks doen?”’
Voelde je je soms onbegrepen?
‘Soms wel, omdat ik heel graag papa wilde worden. Ik vond het zo ambetant en oneerlijk dat dat zo lang duurde. Maar ik kon het niet veranderen.’
Je bespreekt ook draagmoederschap en pleegzorg in je podcast. Heb je zelf ooit overwogen om een andere route dan adoptie te nemen?
‘We hebben ook draagmoederschap overwogen en hadden zelfs al een draagmoeder gevonden! Maar het zit zo dat je bij draagmoederschap twee opties hebt: hoogtechnologisch via het UZ Gent waarbij de wensouder zowel een eicel als zaadcellen aanlevert. De andere optie is laagtechnologisch draagmoederschap, waarbij de draagmoeder ook een eicel levert. Die laatste optie wilden we liever niet, omdat de moeder dan een connectie met het kindje zou hebben en dat de situatie moeilijker maakt. Wij gingen dus voor de eerste optie en hadden al een draagmoeder die ons wilde helpen, alleen werd haar profiel niet goedgekeurd omdat ze ooit een zwangerschapsverlies had gehad en daarvoor psychologische ondersteuning nodig had. Dat was voor de commissie genoeg om te bepalen dat ze mentaal niet stabiel genoeg was voor zo’n proces.’
We werden even pleegouders van een tweeling van twee jaar. Dat was een heel mooi traject, maar ik miste toch een kindje van mezelf.
En pleegzorg?
‘Mijn ouders zijn pleegouders geweest en ik heb dus zelf pleegbroertjes en -zusjes zien opgroeien in ons gezin. Ik vind dat een heel mooi gegeven, maar ik had nooit gedacht dat ik dat zou doen voor ik zelf een kind had. Toch werd er bij één van de laatste sessies van het maatschappelijk onderzoek voor het adoptieproces voorgesteld om pleegzorg te proberen als oefening. We hebben toen een paar maanden een tweeling van twee bij ons in huis genomen. Ondertussen zijn we vijf jaar verder en komen ze nog altijd langs! Dat was een heel mooi traject, maar ik miste toch een kindje van mezelf.’
Zou je adoptie aanraden aan mensen die het proces nu willen starten?
‘Laat je in elk geval goed informeren! Adoptie duurt zo lang en de vraag is veel groter dan het aanbod, waardoor het stilaan zal uitdoven en eerder een vorm van langdurigere pleegzorg zal worden. Twintig jaar geleden werden er bijvoorbeeld vijftig kinderen per jaar afgestaan in België plus veel kindjes in het buitenland. Nu zijn dat nog gemiddeld twaalf kindjes per jaar in het binnenland, en met het buitenland wordt niet meer samengewerkt omdat dat ethisch vaak niet lukt. Dan wordt je kans op ouder worden natuurlijk wel veel kleiner. Al is het wel goed dat er minder en minder kindjes ter adoptie gesteld worden.’
Uiteindelijk heb je je dochtertje gekregen als alleenstaande vader.
‘Klopt – al heb ik ondertussen wel een lieve vriend. Ik startte het proces voor de adoptie samen op met mijn ex-partner waarmee ik al vijf jaar samen was, maar in 2020 zijn we uit elkaar gegaan. Toen waren we al zeven à acht jaar bezig met de adoptieprocedure. Toen ik aan de adoptiedienst liet weten dat ik het traject alleen verder zou zetten, kreeg ik te horen dat dat niet zomaar kon omdat we een geschiktheidsvonnis als koppel hadden. Ik zou dus helemaal opnieuw aan het proces moeten beginnen. Die woorden kwamen binnen.
De eerste keer alleen zijn met je kindje, dat komt binnen. Dat is magisch.
Gelukkig kreeg ik na héél wat mails en telefoontjes wél een uitzondering, waardoor ik “enkel” een paar dingen opnieuw moest regelen omdat mijn situatie anders was. Dat snap ik wel, want ze moeten natuurlijk wel zeker weten dat je het ook als alleenstaande aankan, zowel financieel als mentaal. Dat alles heeft me een jaartje extra gekost, wat natuurlijk beter was dan van nul te beginnen.’
Hoe voelde het om je dochtertje na al die tijd in je armen te houden?
‘Onbeschrijfelijk. Flo was al drie maanden oud toen ik haar mee naar huis mocht nemen. Ze werd meteen na de geboorte afgestaan en ging dan naar een pleeggezin om te kijken of de mama nog terugkwam of niet. Toen ik haar na drie maanden mocht halen, verbleef ik eerst twee dagen bij het pleeggezin zodat ik haar niet meteen meenam uit haar vertrouwde omgeving. Het was raar om te beseffen dat ze míjn dochter was. Het échte besef kwam er pas toen we thuiskwamen. Als je dan alleen bent met je kindje, dan komt dat binnen. Dat is magisch.’
Heeft dit traject jouw kijk op het vaderschap veranderd?
‘Enorm! Ik was al lang klaar om papa te worden, maar elf jaar geleden was ik een andere Pieterjan. Toen bekeek ik de dingen anders en had ik nog niet veel meegemaakt, of toch minder dan nu (lacht). Ik vind het dus niet per se erg dat ik pas recent papa ben geworden.’
Ga je later aan je dochter vertellen hoe het zit?
‘Absoluut! Het Adoptiehuis in België begeleidt daar ook heel hard in. Ze volgen je op en helpen je bij belangrijke levensmomenten waar die vraag gesteld kan worden. In ons geval is het ook duidelijker, omdat er twee papa’s zijn. We willen daar zeker eerlijk over spreken met haar. Het is heel vroeg, maar zelfs nu al lees ik kinderboekjes voor waar bijvoorbeeld de olifant zorgt voor een leeuwtje (lacht). Ik vind het belangrijk dat ze daar vertrouwd mee raakt.’
Het is heel vroeg, maar zelfs nu al lees ik kinderboekjes voor waar bijvoorbeeld de olifant zorgt voor een leeuwtje (lacht).
Wat zou je graag anders zien aan het adoptieproces in België? Waar zitten volgens jou de grootste struikelblokken?
‘Volgens mij is het noodzakelijk om werkelijke kaders op te stellen – zeker rond draagmoederschap. Er moet meer duiding zijn, want nu is er gewoon een grote grijze zone. Om een voorbeeldje te geven: ik had kraamzorg aangevraagd, want ik had nog nooit een baby in huis. Normaal krijg je kraamzorg de eerste drie maanden van je kind terugbetaald, maar Flo was al drie maanden oud toen ze naar mij kwam. Bij de instantie die zorgt voor de kraamzorg was dat geen probleem: ze gunden mij die zorg zeker. Maar de mutualiteit kon het niet terugbetalen, omdat dat administratief te ingewikkeld was.
Ook een crèche zoeken was erg moeilijk. Normaal kan je op voorhand al zeggen wanneer je uitgerekend bent en je kindje naar de crèche zal moeten gaan, maar dat kon ik natuurlijk niet weten bij de adoptie. Gelukkig was er goodwill van één crèche die een plaatsje wilde vrijhouden.
Een crèche zoeken was erg moeilijk. Normaal kan je op voorhand al zeggen wanneer je uitgerekend bent, maar dat kon ik natuurlijk niet weten.
Hetzelfde bij de gemeente. We wilden Flo inschrijven, maar haar Belgische nationaliteit was nog niet in orde en dat vonnis duurt gemiddeld een jaar. In de tussentijd is er een voorlopige akte van Adoptiehuis, waardoor je je kind normaal dus wél al kan inschrijven. Op de gemeente wilden ze dat niet aanvaarden, maar dan zou ze illegaal in het land zijn. Absurd! Ook daar bestaat dus geen duidelijk kader rond. Het is uiteindelijk allemaal gelukt, maar dat was zó een gedoe. Het is jammer dat daar zo’n stress rond hangt terwijl dat een periode zou moeten zijn waar je volop moet genieten.’
Is je kinderwens vervuld?
‘Flo is een schatje. Ik zou heel graag nog een tweede kindje krijgen, maar opnieuw adoptie doen is geen optie meer. Dat zou te lang duren. Ik bekijk daarom de wegen van draagmoederschap of langdurige pleegzorg.’
Ik zou heel graag nog een tweede kindje krijgen, maar opnieuw adoptie doen is geen optie meer.
Je bespreekt je verhaal in je podcast ‘Papa Plan’. Vertel?
‘Omdat ik merkte dat er weinig open gesprekken over adoptie waren, besloot ik mijn verhaal te delen in een podcast. Ik neem de luisteraars mee door mijn volledige traject, van de eerste wens tot de ontmoeting met mijn dochter. Daarnaast ga ik in gesprek met vrienden, experts en ervaringsdeskundigen zoals Guy T’Sjoen, de pleegzorgdienst, adoptiedienst en andere wensouders. Dat doe ik om anderen te informeren en motiveren, maar ook om het hele proces een plaats te geven.’
Wat wil je dat luisteraars die een kinderwens hebben – maar nog niet weten hoe – meenemen uit jouw verhaal?
‘Bewandel alle wegen en kies wat het beste bij jouw wens past. En daarnaast zou het leuk zijn als de podcast zorgt voor wat meer begrip naar het adoptieproces toe. Hoeveel mensen niet gevraagd hebben of ik het geslacht kon kiezen, bijvoorbeeld! Er is dus heel veel onwetendheid over het onderwerp en dat kaart ik graag aan.’
Je beluistert ‘Papa Plan’ op Spotify en andere podcastplatformen.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
