Huisje, tuintje, boompje, beestje, kindje. Net als zo veel jonge meisjes droomde ook Soumia er luidop van. Tot ze als prille twintiger haar hele toekomst in duigen zag vallen toen vastgesteld werd dat ze in een vervroegde menopauze was beland.
‘Rond mijn twaalfde werd ik voor de eerste keer ongesteld. Van in het begin verliep mijn cyclus heel normaal en regelmatig. Tot mijn negentiende was er geen vuiltje aan de lucht. Toen begonnen mijn regels, zonder enige aanleiding, plots erg onregelmatig te worden. De huisarts schreef me de pil voor, en die leek op het eerste gezicht de oplossing te zijn. Mijn regels kwamen meteen weer met de regelmaat van de klok. Maar het nemen van de pil had ook een schaduwzijde. Mijn humeur leed er namelijk heel erg onder. Ik verviel van extreme blijheid in boosheid, om vervolgens weer heel nijdig uit de hoek te komen.’
Toen mijn vriendin zwanger bleek, ben ik in huilen uitgebarsten.
‘Mijn stemming schommelde verschrikkelijk, en daar voelde ik me echt niet goed bij. Daarom besliste ik rond mijn twintigste om toch weer te stoppen met de pil. Meteen werden mijn regels weer heel onregelmatig. Mijn moeder begon zich stilaan zorgen te maken en nam me mee naar de gynaecoloog. Dat ik de eerste tekenen van de overgang gewaarwerd, daar stond ik absoluut niet bij stil. Als prille twintiger is dat wel het laatste waaraan je denkt. Ik ging ervan uit dat een onregelmatige cyclus in mijn natuur lag, de humeurschommelingen erbij hoorden en ik daarmee zou moeten leren leven.’
Hard verdict
‘De gynaecoloog prikte bloed en deed een uitwendige echo. Enkele dagen later mocht ik bellen voor de resultaten. Omdat mijn moeder al rond haar dertigste in de overgang was beland, sloot ze het scenario van een vervroegde menopauze niet uit. Haar angst werd helaas bevestigd. Toen ik enkele dagen later belde voor mijn resultaten, werd ik gevraagd om langs te komen en kregen we bij de gynaecoloog het harde verdict. Ook al was ik pas eenentwintig, ik was wel degelijk in de menopauze beland. De grond zakte weg onder mijn voeten. Meteen schoot een verschrikkelijke gedachte door mijn hoofd: dit is het dan, ik zal nooit kinderen krijgen. Het nieuws kwam heel hard aan. Daarom zag ik het ook niet zitten om meteen verdere onderzoeken te ondergaan. Ik wilde het eerst allemaal een beetje voor mezelf kunnen verwerken.’
Ik was bang dat Joeri me zou laten staan zodra hij wist dat ik hem nooit kinderen zou kunnen schenken.
‘Mijn cyclus werd almaar onregelmatiger en de periode waarbinnen ik mijn regels kreeg, werd met de maand korter. Na verloop van tijd bleven mijn maandstonden ook steeds langer uit. Twee maanden werden er drie en uiteindelijk zelfs vier. Ook de stemmingswisselingen bleven duren. Op school moest ik stage lopen in een verzorgingstehuis dat ook thuiszorg levert. Ik ging mee op weg met Joeri. Al van bij onze eerste rit samen klikte het tussen ons. We konden bijzonder goed met elkaar praten. Onze lunchpauzes onderweg werden met de dag gezelliger. Een relatie beginnen met een stagiaire was natuurlijk uit den boze voor Joeri. Daarom hielden we onze gevoelens voor elkaar eerst een tijdlang verborgen. We spraken af na het werk, en pas een maand nadat ik mijn stage had beëindigd, zijn we met onze relatie naar buiten gekomen.’
Moeilijke bekentenis
‘Ik heb Joeri meteen eerlijk verteld dat ik al in de menopauze zat, en dat was een héél lastig gesprek. Ik was er immers toch even bang voor dat Joeri me zou laten staan zodra hij wist dat ik hem nooit kinderen zou kunnen schenken. Die angst bleek gelukkig ongegrond. Joeri heeft me altijd gesteund en accepteerde me van de eerste seconde zoals ik ben. Maar dat neemt niet weg dat ook hij hier veel verdriet om had. Daarom hebben we beslist om toch verdere onderzoeken te laten uitvoeren om te kunnen nagaan wat onze opties waren. We trokken naar het academisch ziekenhuis. Ik onderging een aantal inwendige onderzoeken, mijn bloed werd onder de loep genomen en ook mijn schildklier werd grondig nagekeken. Uiteindelijk bleek dat ik erfelijk belast ben en een vroege menopauze langs moederskant in de familie zit.’
Een ivf-traject doen we niet, want dat vergt te veel. We proberen er ons nu bij neer te leggen dat we nooit een gezin zullen stichten.
‘Diep vanbinnen waren we altijd blijven hopen dat er misschien nog een mirakel zou gebeuren. We hadden de diagnose wel begrepen, maar onbewust toch nog niet helemaal aanvaard. Naar elke consultatie stapten we vol goede moed, maar iedere keer weer kregen we het deksel op de neus en werd nog maar eens bevestigd dat het quasi onmogelijk was om zwanger te worden. Op een natuurlijke zwangerschap had ik minder dan vijf procent kans, voor ivf gaven ze ons maximaal tien procent. Vooral dat laatste was een heel zware klap, want daar hadden we al onze hoop op gevestigd. Omdat een ivf-traject bijzonder intensief is en het erg veel van mijn lichaam zou vragen, hebben we – gezien de erg kleine kans op slagen – beslist er niet voor te gaan. Joeri en ik proberen er ons nu bij neer te leggen dat we waarschijnlijk nooit een gezin zullen stichten.’
Waarom zij wel en ik niet?
‘Dat aanvaardingsproces gaat met ups and downs. De ene dag lukt het me om mijn lot te aanvaarden, maar als ik de dag erna plots met jonge kindjes of baby ’s word geconfronteerd, moet ik me inhouden om niet naar het ziekenhuis te rijden en te zeggen: “Laat ons aan die vruchtbaarheidsbehandeling beginnen, want het moet!” Joeri en ik zijn allebei enig kind. Ook voor onze ouders is het zwaar om te dragen dat er nooit kleinkinderen zullen komen. Een goede vriendin van mij is nu zwanger. Ook al gun ik haar dit babygeluk van harte, toch ben ik in huilen uitgebarsten toen ik het nieuws vernam. Ik kon niet om de vraag “Waarom zij wel en ik niet?” heen.’
‘Gelukkig vinden Joeri en ik veel steun bij elkaar. Ik bezoek ook regelmatig een psycholoog die gespecialiseerd is in de vroege overgang en ik haal veel moed uit contact met lotgenoten. Als ik kijk naar de toekomst, blijf ik diep vanbinnen nog altijd hopen, al besef ik dat een zwangerschap waarschijnlijk nooit voor mij weggelegd zal zijn. Ook over draagmoederschap en adoptie hebben we het al gehad, maar daar zijn we nog niet aan toe. Ik probeer me soms ook een leuk leven voor te stellen met ons hondje en zonder kinderen. We zien wel wat de toekomst ons nog brengt.’
Wat houdt de menopauze precies in?
Ouafae Marrou L’Khattabi, menopauzeconsulente van UZ Gent: ‘Iedere vrouw is geboren met een vast aantal eicellen, die maandelijks tot rijping komen en het vrouwelijke hormoon oestrogeen aanmaken. Als die voorraad eitjes op is, worden er geen oestrogenen meer aangemaakt en kom je in de menopauze terecht. In normale omstandigheden komt een vrouw in België gemiddeld rond de leeftijd van tweeënvijftig jaar in de overgang. Maar door bepaalde omstandigheden kunnen vrouwen ook in een vervoegde menopauze belanden, bijvoorbeeld ten gevolge van een genetische afwijking, na een kankerbehandeling of door het verwijderen van eierstokken. Rond de leeftijd van veertig jaar komt vervroegde menopauze regelmatig voor. Bij vrouwen jonger dan dertig jaar is het gelukkig zeer zeldzaam.’
Opvolging is zeer belangrijk
‘Kom je in de menopauze terecht, dan is het zeer belangrijk je goed te laten opvolgen, want het gebrek aan oestrogeen brengt een aantal risico’s en klachten met zich mee. Je maakt kans op osteoporose, problemen met hart- en bloedvaten, gewichtstoename... Ook kan je met stemmingswisselingen of depressiviteit af te rekenen krijgen. Vrouwen in de menopauze krijgen bovendien last van libidoverlies en vaginale droogte, wat tot pijn bij seksuele betrekkingen kan leiden.’
Meer info over de vroege menopauze kan je krijgen bij de vereniging Belgische Menopauzeconsulenten via Menofocus.be.
Lees ook:
