Suzanne (32) leidt aan een bipolaire stoornis. Eerst dacht ze dat ze schizofrenie had, de diagnose bipolair kwam als een opluchting.
Bipolaire stoornis of manische depressie is een stemmingsstoornis waarbij periodes van depressie afwisselen met periodes van overmatig veel energie en euforie. De periodes tussenin, met een ‘normalere’ stemming, kunnen kort of langer duren, tot zelfs tien jaar. Net daardoor is de ziekte moeilijk te herkennen en onvoorspelbaar. Een bipolaire stoornis komt bij 1 % van de bevolking voor, even vaak bij mannen als bij vrouwen. De stoornis begint bijna altijd tussen de leeftijd van 15 en 35 jaar en ze duurt een heel leven.
‘Ik heb lang gedacht dat ik schizofreen was. Alsof er twee Suzannes in mij zaten. De vrolijke, energieke, euforische Suzanne en de versie van mij die down, lusteloos, apathisch is. In mijn puberteit begon het stilletjesaan, het verschil binnenin mezelf werd groter. Ik voelde het, zag het. Alsof ik twee werelden verenigde in mezelf. Ik las iets over schizofrenie en was ervan overtuigd dat ik dat had. En meteen was ik er ook van overtuigd dat ik vooral mijn mond moest houden. Ik wilde niet gek zijn!‘
‘Mijn ouders zagen wel dat ik anders was dan mijn twee broers, maar ze noemden me gewoon “hun speciale geval”. “Ik ken niemand die zo anders kan zijn als onze Suzanne” zei mijn moeder altijd. De ene keer ontembaar vrolijk en energiek, de andere keer niet vooruit te branden. Wat ik dacht, daar zweeg ik over. Zodat ik natuurlijk meer en meer opgesloten raakte in mezelf, vooral in de periodes dat ik down was. Dan dacht ik echt dat ik gek was. Dat niemand van me hield, dat mijn leven geen zin had. Ik besefte dat de euforische periode een illusie was geweest. Dit, hier en nu, het totale niets zijn en niets betekenen, dat was de echte Suzanne.’
On top of the world
‘In mijn manische periodes dacht ik daar allemaal niet over na. Dan genoot ik! On top of the world, écht waar. Maar dan had ik ook geen enkele grens. Ik kon maanden leven op twee uur slaap per nacht om dan te gaan hardlopen, zwemmen en fitnessen. Van donderdagavond tot maandagmorgen ging ik op stap. Onstopbaar, onklopbaar. Zo voelde ik me dan ook echt. Maar al dat uitgaan kostte geld. Want op een nacht gooide ik makkelijk drie-, vierhonderd euro weg. Iedereen was mijn vriend, iedereen werd getrakteerd. Ik kocht een dure wagen op afbetaling – terwijl ik eigenlijk thuiszat met een uitkering – en ging voor tweeduizend euro shoppen met mijn kredietkaart.’
‘Nadenken over de consequenties deed ik niet, het was allemaal van yolo op zo’n moment. De terugslag, die kwam achteraf natuurlijk. Dan besefte ik wat ik had aangericht en kroop ik in mijn schulp. De rotzooi die ik had gecreëerd, woog vijf keer zo zwaar door. Ik zag geen uitweg op zulke momenten. Toen ik écht diep zat – ik had voor meer dan 25.000 euro schulden op dat moment, terwijl ik het moest doen met 1.100 euro per maand – heb ik een overdosis pillen genomen.‘
Bipolair? Wat een opluchting
‘Op het moment dat ik mezelf voelde wegglijden, panikeerde ik en heb ik zelf nog een ziekenwagen gebeld. In het ziekenhuis werd mijn maag leeggepompt en werd ik naar de psychiatrische afdeling gebracht. Pas daar ontdekte ik dat ik niet leed aan schizofrenie, maar aan een bipolaire stoornis. Op een of andere manier was dat een opluchting. Alsof schizofrenie na al die jaren in mijn hoofd buitenmenselijke proporties had aangenomen en onverslaanbaar was. Manische depressie, daar kon ik tegen vechten, dacht ik. Dat doe ik sinds dan.’
‘Makkelijk is het niet geweest, maar ik leef intussen al zo’n tien jaar redelijk “normaal”. Ik werk, heb een vriend, echte vrienden. Medicatie en therapie houden me in balans. Soms voel ik een depressieve fase aankomen, dan bel ik meteen naar mijn therapeute. In het begin panikeerde ik als ik mezelf voelde “veranderen”, maar intussen weet ik: ik kan ertegen vechten. Ik kan dit halen.’
