De thuisbevalling van Anke: ‘Ik kon het ritme van mijn lichaam en dat van de baby volgen zonder enige druk van buitenaf’

Thuis voel je je – welja – thuis. En dat is meteen de reden waarom het niet eens zo’n slecht idee is om te kiezen voor een thuisbevalling, met vroedvrouwen, maar met zo weinig mogelijk inbreng van artsen en pijnoplossingen. Je kan er doen wat je wil, in je eigen tempo, je kan er in de douche of in bad gaan en je hebt alle bewegingsvrijheid om te kiezen in welke houding je het liefst bevalt. Die ontspannen sfeer zorgt in het beste geval voor een ontspannen bevalling, en dat is waar zo ongeveer elke moeder op hoopt.

 

Anke (35) is ondertussen al drie keer thuis bevallen. ‘Bij mijn eerste zwangerschap wist ik zoals zoveel nieuwe moeders niet wat te verwachten, zeker niet toen ik de vraag kreeg of ik thuis of in het ziekenhuis wilde bevallen. Ik kende alleen mijn schoonzus die meermaals thuis was bevallen en haar verhaal was positief, maar of het dan ook iets voor mij was? Ik kreeg pas een kleine voorkeur tijdens de rondleiding in het ziekenhuis tijdens de zwangerschap. Het sprak niet in hun voordeel dat we toen door drukte enkel de kleinste arbeidskamer konden zien. Niet bepaald reclame om in een ziekenhuis te bevallen (lacht). Dus een thuisbevalling leek me nog niet zo’n slecht idee.‘

‘Het leek me alleszins knusser, als zo’n bevalling al knus kon zijn. Ik kon het sowieso allemaal niet goed inschatten en er was ook wat angst: want was het wel echt veilig thuis? Wat als er complicaties zouden zijn? Wat als ik toch een epidurale verdoving zou willen? De typische vragen en vooroordelen die iedereen weleens heeft bij een thuisbevalling.’



‘Ik werd opgevolgd door een vroedvrouwenpraktijk die veel ervaring heeft met thuisbevallingen en zij lieten die keuze ook volledig aan mij. Het belangrijkste voor hen was dat ik voldoende ingelicht was over alle mogelijke opties. In het ziekenhuis bevallen met hun begeleiding, was bijvoorbeeld ook een optie. Het voordeel is vooral dat je vooraf een band met hen opbouwt. Dat vond ik persoonlijk echt een meerwaarde, dat je weet wie je bevalling zal begeleiden.’

‘Ik ging uiteindelijk van het volgende uit: ik zou de arbeid samen met de vroedvrouwen zo lang mogelijk thuis doen, om dan te zien hoe en waar het zou eindigen. En als dat thuis zou zijn, in die veilige cocon, was dat ook goed. Uiteindelijk brak mijn water en ging alles zo snel dat de keuze min of meer voor mij werd gemaakt: ik had plots al 8 cm opening en moest meteen beslissen wat ik zou doen. Daar had ik me niet aan verwacht, maar geen haar op mijn hoofd dat er toen nog aan dacht om naar een ziekenhuis te vertrekken. Alles voelde vertrouwd, rustig en vooral veilig.‘

Mijn water brak en alles ging zo snel dat de keuze min of meer voor mij werd gemaakt.

‘Niet veel later werd onze dochter Sam thuis in de zetel geboren. Ik had een klein scheurtje van de bevalling, maar de vroedvrouwen hebben me de juiste nazorg gegeven, net zoals in het ziekenhuis zou gebeuren. Ik herinner me wel nog goed het moment dat de vroedvrouwen na de nodige nazorg enkele uren na de geboorte, de voordeur achter zich dichttrokken en we echt voor het eerst alleen waren met zo’n “verse” baby.’

‘In het ziekenhuis is er altijd iemand binnen handbereik, je moet maar op een belletje drukken. Maar wij stonden er plots alleen voor met dat kleintje, ook al zou de vroedvrouw de volgende ochtend meteen weer langskomen. Zij heeft ons toen op het hart gedrukt dat we dag en nacht mochten bellen bij vragen of hulp en dat stelde ons wel gerust. Het werd uiteindelijk een onvergetelijke ervaring en voor de bevalling van ons tweede kindje, Hobbes, was de keuze snel gemaakt: ook hij werd vlot thuis op dezelfde plek geboren.’

Goed kippenvel

‘Bij Trix, nummertje drie, dacht ik er niet anders over. Na de twee vorige keren waren we dan ook nog beter voorbereid en wisten we wat er zou volgen. Mijn lichaam gaf al lang op voorhand veel signalen dat de baby er klaar voor was, en zodra het zover was, zou het vast ook weer snel gaan, zo waarschuwden de vroedvrouwen me. Mijn water is uiteindelijk om elf uur ’s avonds gebroken, waarna ik de hele nacht rustig weeën heb opgevangen.’

‘Om negen uur ’s morgens verwittigden we de vroedvrouw en zodra zij er was, werden de weeën heftiger. Het is alsof ik toen onbewust het signaal kreeg dat alles vanaf dan vlot en veilig kon verlopen. Dat is heel gek, maar het viel echt op dat mijn lichaam steeds gereageerd heeft op die externe factoren. Zo stopten mijn weeën bijvoorbeeld heel bruusk bij de komst van de tweede vroedvrouw, net zoals op het moment dat onze geboortefotografe binnenkwam.’

‘Pas nadat we even gebabbeld hadden en ik opnieuw in mijn “bevalroes” kon kruipen, werden de weeën weer heviger. Dat sterkt me trouwens in mijn overtuiging dat thuis bevallen voor mij de juiste keuze was. In een ziekenhuis zou mijn lichaam waarschijnlijk op dezelfde manier reageren en blokkeren, wat niet bevorderlijk is als je weet hoeveel verschillende gezichten je daar kan zien.’



‘Voor mij was het echt een voordeel om thuis te zijn, in mijn vertrouwde omgeving. Ik kon in de douche gaan, van het bed naar de zetel of een bankje verhuizen... Ik kon alle posities uitproberen om zo uiteindelijk op mijn handen en knieën te bevallen, wat in een ziekenhuis meestal ook anders is. Ik kon het me zelfs niet voorstellen dat ik die arbeid liggend moest verrichten, dat zou onnatuurlijk aangevoeld hebben. Trix is uiteindelijk zonder complicaties geboren, in de woonkamer.’

‘Ik heb drie vlotte bevalling gehad en ik geloof dat ik dat te danken heb aan het feit dat ik thuis ben bevallen met het vertrouwen en de rust die de vroedvrouwen op zo’n moment met zich meebrengen. Ik was telkens zo op mijn gemak, kon het ritme van mijn lichaam en dat van de baby volgen en ik wist dat ik in veilige handen was, zonder enige druk van buitenaf. Zou ik daarom iedereen aanraden om thuis te bevallen? Nee, helemaal niet. Ik zou iedereen wel aanraden om zich goed te informeren welke mogelijkheden er zijn en je zwangerschap te laten opvolgen door een vroedvrouw, ze zijn goud waard!’

Ik heb drie vlotte bevalling gehad en ik geloof dat ik dat te danken heb aan het feit dat ik thuis ben bevallen met het vertrouwen en de rust die de vroedvrouwen op zo’n moment met zich meebrengen.

‘Het doet ook zo veel als je weet welke lichamelijke processen er in gang treden en vertrouwen hebt in je eigen oerinstinct. Het klinkt zweverig, besef ik, maar ik ben er zelf van geschrokken welke krachten er op zo’n moment in werking treden en waar je zelf totaal geen vat op hebt. Als je daarop kan vertrouwen, sta je volgens mij al ver. Vaak hoor ik dat mensen schrik hebben om thuis te bevallen. En als je echt een angstig type bent of snel panikeert, is het voor jou misschien niet de beste optie.‘

‘Onlangs kochten we een nieuw huis, wat betekent dat we afscheid zullen moeten nemen van de plek waar onze kinderen geboren zijn. Dat voelt toch dubbel. Het is eens gebeurd dat Trix in de zetel zat waar ik bevallen ben, terwijl op de radio het liedje afspeelde waarop ze is geboren: Shotgun van George Ezra. Op zo’n moment krijg ik kippenvel. Goed kippenvel (lacht).’

Oost west, thuis best?

‘Niet elke vrouw moet per definitie voor een thuisbevalling kiezen, laat dat duidelijk zijn’, aldus Arlind Van Winckel, vroedvrouw bij vroedvrouwenpraktijk Zwanger in Brussel. En ze is nog duidelijker: ‘Er zijn geen voorgeschreven regels wat bevallingen betreft: thuis of in een ziekenhuis. Het enige wat echt belangrijk is, is dat elke vrouw haar opties moet kennen, zodat ze kan bevallen waar en met wie ze dat wil – op voorwaarde dat dat medisch en praktisch gezien mogelijk is.’

Bij een thuisbevalling of een ziekenhuisbevalling is het dus net zoals bij die andere thema’s: een epidurale verdoving of niet, borst- of kunstvoeding, noem maar op. Het is zo belangrijk om op voorhand over al die thema’s na te denken, zodat je dat proces in handen kan nemen en je je kan informeren. Pas daarna kan je beter aanvoelen wat werkt voor jou.

Arlind Van Winckel: ‘Als vrouwen met vragen zitten, helpt het niet om hen in een bepaalde richting te duwen. Ze moeten zelf de controle in handen nemen en in hun eigen kracht staan tijdens die bevalling. Vrouwen worden steeds zelfbewuster en willen zelf mee beslissen wat er met hun lichaam gebeurt, waarschijnlijk is dat een van de redenen waarom thuisbevalling populairder worden. Dat, en corona (lacht).’

Het enige wat echt belangrijk is, is dat elke vrouw haar opties moet kennen, zodat ze kan bevallen waar en met wie ze dat wil.

‘Bij een thuisbevalling zit je zelf in de regie, maar ook bij een ziekenhuisbevalling kan je die controle houden, door het opstellen van een geboorteplan. Vaak ontbreekt voor vrouwen die vertrouwensband in een ziekenhuis, omdat ze de vroedvrouwen en dokters daar niet kennen. Voor sommige is dat geen probleem, andere hebben het daar moeilijker mee. Als je dan dat geboorteplan kan voorleggen en dat gerespecteerd wordt, schept dat ook een vertrouwensband. Een tussenweg kan dan ook: je eigen vroedvrouw kan ook in het ziekenhuis je bevalling begeleiden.’

Veel vrouwen zitten uiteindelijk met die ene vraag: wat als het thuis misloopt? Om onder andere daarop een antwoord te formuleren is Birth Matters in het leven geroepen: een platform om ouders te informeren over de mogelijkheden om bewuste keuzes te maken. Arlind Van Winckel: ‘De beleving van een bevalling heeft zo’n grote invloed op de start van het moederschap en dat nieuw leven, het kan zo krachtig maar ook verwoestend zijn. Dus zolang een vrouw die keuze effectief bewust kan maken, is het de juiste keuze.’

 

Lees ook:

• Hanne (29): ‘Heel even sloeg er paniek toe. Zou ik dit wel kunnen thuis?’
• Flore (23): ‘Ik wou altijd een jonge mama zijn, maar dit vond ik toch een beetje heel jong’
• Julie (30): ‘Ik ging naar de spoed om mijn ongerustheid te sussen. Twee uur later beviel ik met een spoedkeizersnede’