‘Die zorg stopt nooit, er is geen pauzeknop.’
Yasmine (25) neemt sinds haar kindertijd de zorg over haar mama met MS op haar schouders
Mantelzorgers zijn onmisbaar, maar tegelijkertijd zijn ze vaak onzichtbaar. Hoog tijd om ze de aandacht te geven die ze verdienen. Yasmine vertelt hoe ze sinds haar kindertijd de zorg over haar mama met MS op haar schouders neemt.
‘Mijn mama was achttien toen ze symptomen kreeg die in de richting van multiple sclerose wezen – een chronische aandoening van het centrale zenuwstelsel. Zes jaar later, ruim voor ik werd geboren, werd de diagnose daadwerkelijk gesteld. Ik heb altijd geweten dat mama ziek was en werd nog meer met de neus op de feiten gedrukt toen mijn ouders besloten om te scheiden toen ik vijf was. Ik ben enig kind en ook mijn mama heeft geen broers of zussen, dus ik zat er plots middenin.’
Geen pauzeknop
‘Hoe ouder ik werd, hoe meer zorg mama nodig had, al verliep dat met ups en downs. Zo waren er periodes met veel aanvallen, maar ook momenten waarop ze stabiel(er) was. Geruime tijd wist ik niet dat ik een mantelzorger was. Ik ben in deze rol gerold, zonder het te beseffen. Ik kende ook niemand die in hetzelfde schuitje zat als ik. Pas tijdens mijn hogere opleiding sociaal werk viel de term voor het eerst en zag ik in dat ik meer deed dan leeftijdsgenoten. Als kind en tiener stak ik bijvoorbeeld geregeld de handen uit de mouwen om haar te ondersteunen bij het huishouden en administratieve taken. Maar voor mij begon het echte mantelzorgen tijdens mijn eerste jaar aan de hogeschool, toen ze ook nog eens keelkanker kreeg en niet veel later mijn opa overleed.’
Mantelzorger zijn heeft een grote impact op mijn leven, want ik kan lang niet alles doen wat leeftijdsgenoten doen.
‘Sinds afgelopen mei is de zorg groter dan ooit tevoren, want mama kreeg complicaties na een operatie, waardoor ze haar been niet meer kan bewegen. Dat betekent dat ze nu bijna volledig afhankelijk is van externe hulp. Op dit ogenblik is het dus zorgen in de breedste zin van het woord en die zorg stopt nooit. Er is geen pauzeknop.’
Tussen liefde en eenzaamheid
‘Evenwicht zoeken is een grote uitdaging, want vaak moet je door omstandigheden opnieuw schakelen en zoeken naar een nieuwe en vooral haalbare balans. Mantelzorger zijn heeft een grote impact op mijn leven, want ik kan lang niet alles doen wat leeftijdsgenoten doen. Denk maar aan een job of opleiding doen die met de zorg te combineren valt. Het mooie aan mantelzorg is wel dat je vaak een intense band krijgt met de dierbare voor wie je zorgt, maar tegelijkertijd is het enorm uitdagend – zowel mentaal als fysiek – en is het soms een eenzaam bestaan.
Stereotype vs realiteit
Het stereotiepe beeld van een mantelzorger is anno 2023 nog altijd een oudere persoon. Jonge(re) mantelzorgers die voor een (groot)ouder, broer en/of zus zorgen, worden meestal helemaal vergeten en blijven veel te lang in de schaduw staan. Dat is misschien wel de reden bij uitstek waarom ik mijn praktijk MIS-T startte en mantelzorgers begeleid, want ik ben zelf door zo’n proces gegaan en miste een voorbeeld, een houvast. Het is zo belangrijk om erkenning te krijgen, om iemand in je leven te hebben die ook eens vraagt hoe het met jou gaat. Naast het zorgen voor een ander hebben mantelzorgers ook nog een eigen leven, en daar is niets verkeerd mee.’
Je moet kunnen aangeven hoe jij je voelt zonder je schuldig te voelen. Elke mens heeft een limiet van wat kan.
‘Het is belangrijk om grenzen te durven stellen, hoe moeilijk dat soms ook is, aangezien er die gelaagdheid van emoties is. Maar je moet kunnen aangeven hoe jij je voelt zonder je schuldig te voelen. Elke mens heeft een limiet van wat kan. Wanneer die – om welke reden dan ook – wordt overschreden, moet je hulp van buitenaf zoeken. Daar hoop ik mijn steentje zoveel als mogelijk aan bij te dragen. Het is fijn dat mantelzorgers jaarlijks op 23 juni in de kijker worden gezet en de broodnodige aandacht krijgen, maar voor ons is het 365 dagen per jaar Dag van de Mantelzorg.’
Tekst: Marijke Clabots
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
